Giáo án Sinh học 8 Cánh diều Bài 27 Khái quát về cơ thể người

Trường: …………………….

Tổ: ………………………….

Họ và tên giáo viên:

………………………………..

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chiếu hình ảnh 27.1. về một số cơ quan trong cơ thể người.

Nêu vấn đề, yêu cầu học sinh hoạt động cặp đôi và trả lời câu hỏi:

Nêu tên các cơ quan ở hình 27.1A và cho biết các cơ quan đó có vị trí trong cơ thể tương ứng với các số nào ở hình 27.1B.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh chú ý theo dõi, kết hợp kiến thức của bản thân, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, định hướng.

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

- GV gọi 2 – 3 HS trình bày câu trả lời.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, ghi nhận các ý kiến của HS.

- GV chưa chốt kiến thức mà dẫn dắt vào bài học mới: Để giải thích câu hỏi này đầy đủ và chính xác, chúng ta cùng đi vào bài học ngày hôm nay.

- Các câu trả lời của HS:

* Gợi ý:

1 – Hệ vận động.

2 – Hệ tiêu hóa.

3 – Hệ tuần hoàn.

4 – Hệ hô hấp.

5 – Hệ bài tiết.

6 – Hệ thần kinh.

7 – Hệ nội tiết.

8 – Hệ sinh dục.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung kiến thức

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giao nhiệm vụ học tập cặp đôi, quan sát hình ảnh, tìm hiểu thông tin khái quát về cơ thể người trong SGK trả lời câu hỏi.

- GV tổ chức trò chơi “Cặp đôi hoàn hảo”, yêu cầu HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi nhanh vào bảng nhóm.

+ Quan sát hình 27.2 và cho biết tên các hệ cơ quan trong cơ thể người.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận cặp đôi, thống nhất đáp án và ghi chép nội dung hoạt động ra giấy A3/bảng nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

- HS tham gia trò chơi “Cặp đôi hoàn hảo”. GV cho HS nhanh tay giơ bảng, chọn 3 cặp nhanh nhất để tham gia “Cặp đôi hoàn hảo”. Các cặp đôi mang bảng lên bảng, lần lượt trình bày. Cặp đôi trả lời đúng nhất sẽ trở thành cặp đôi hoàn hảo nhất.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá và tuyên dương các nhóm đôi.

- GV nhận xét và chốt nội dung khái quát về các hệ cơ quan trong cơ thể.

I. Các hệ cơ quan trong cơ thể

- Trong cơ thể người có các hệ cơ quan: hệ vận động, hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ bài tiết, hệ tuần kinh, hệ nội tiết, hệ sinh dục.

- Mỗi hệ cơ quan đảm nhận một chức năng riêng, cùng phối hợp hoạt động với các hệ cơ quan khác tạo nên sự thống nhất của cơ thể.

Hệ cơ quan

Tên cơ quan

Chức năng chính của các cơ quan

Chức năng của hệ cơ quan

Hệ vận động

Xương

Nâng đỡ, tạo hình dáng, vận động

Định hình cơ thể, bảo vệ nội quan, giúp cơ thể cử động và di chuyển.

Cơ vân

Tạo hình dáng, vận động

Hệ tiêu hóa

Khoang miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già, hậu môn

Tiêu hóa thức ăn, vận chuyển thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng

Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được và thải chất bã ra ngoài.

Tuyến nước bọt, tuyến vị, tuyến gan, tuyến tụy, tuyến ruột

Tiết enzyme, dịch tiêu hóa

Hệ tuần hoàn

Tim

Co bóp hút và đẩy máu

Vận chuyển chất dinh dưỡng, oxygen, hormone,…đến các tế bào và vận chuyển các chất thải từ tế bào đến các cơ quan bài tiết để thải ra ngoài.

Hệ mạch gồm động mạch, tĩnh mạch, mao mạch

Vận chuyển máu

Hệ hô hấp

Phổi

Thực hiện trao đổi khí

Giúp cơ thể lấy khí oxygen từ môi trường và thải khí carbon dioxide ra khỏi cơ thể.

Mũi, khí quản, phế quản

Sưởi ấm, làm ẩm, làm sạch không khí hít vào, dẫn khí

Hệ bài tiết

Da

Tiết mồ hôi

Lọc các chất thải có hại cho cơ thể từ máu và thải ra môi trường.

Gan

Phân giải chất độc, thải sản phẩm phân giải hồng cầu

Phổi và đường dẫn khí

Trao đổi O₂ và CO₂

Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái, ống đái

Bài tiết nước tiểu

Hệ thần kinh

Dây thần kinh

Dẫn truyền xung thần kinh

Thu nhận các kích thích từ môi trường, điều khiển, điều hòa hoạt động của các cơ quan, giúp cho cơ thể thích nghi với môi trường

Não, tủy sống

Lưu trữ, xử lí thông tin

Hệ nội tiết

Các tuyến nội tiết

Tiết các hormone

Điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể thông qua việc tiết một số loại hormone tác động đến cơ quan nhất định.

Hệ sinh dục

Buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo, âm hộ

Tạo trứng, nuôi dưỡng thai nhi, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nữ

Giúp cơ thể sinh sản, duy trì nòi giống.

Tinh hoàn, ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, tuyến hành, dương vật

Tạo tinh trùng, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nam

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung kiến thức

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân để trả lời câu hỏi.

- GV chia lớp thành 4 nhóm, hoạt động trong vòng 5 – 7 phút. GV phát cho mỗi nhóm 1 phiếu học tập và các mảnh thông tin. Yêu cầu HS sử dụng các mảnh thông tin và dán vào phiếu sao cho phù hợp.

- Nhóm nào hoàn thành nhanh và chính xác nhất là nhóm chiến thắng.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi.

- HS hoạt động nhóm, thực hiện nhiệm vụ học tập.

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

- GV gọi ngẫu nhiên HS trả lời câu hỏi.

- Các nhóm dán sản phẩm của nhóm mình lên bảng.

- GV mời đại diện mỗi nhóm trình bày, nhóm nào thực hiện nhanh và chính xác nhất là nhóm chiến thắng.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá, tuyên dương nhóm chiến thắng.

- GV nhận xét và chốt nội dung về vai trò chính của các cơ quan và hệ cơ quan trong cơ thể người.

- Giải quyết câu hỏi mở đầu.

II. Các cơ quan trong cơ thể

- Nội dung phiếu học tập số 1.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân, hệ thống hóa kiến thức bài học bằng sơ đồ tư duy.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- GV mời một số HS trình bày, nhận xét sơ đồ của một số HS.

Bước 4: Kết luận, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá và khái quát kiến thức bài học.

- Sơ đồ tư duy của HS.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học, hoạt động cặp đôi và trả lời câu hỏi sau:

a. Khi chúng ta ngủ, các cơ quan nào hoạt động ở mức thấp nhất, cơ quan nào hoạt động mạnh nhất? Giải thích.

b. Lập kế hoạch học tập và sinh hoạt hợp lí, khoa học cho bản thân.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện theo nhóm làm ra sản phẩm và trả lời câu hỏi (Nếu không đủ thời gian, GV sẽ giao về nhà).

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

- GV mời một số HS đưa ra câu trả lời.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, góp ý và kết thúc bài học.

- Các câu trả lời của HS.

Hệ cơ quan

Tên cơ quan

Chức năng chính của các cơ quan

Chức năng của hệ cơ quan

Hệ vận động

Nâng đỡ, tạo hình dáng, vận động

Tạo hình dáng, vận động

Hệ tiêu hóa

Tiêu hóa thức ăn, vận chuyển thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng

Tiết enzyme, dịch tiêu hóa

Hệ tuần hoàn

Co bóp hút và đẩy máu

Vận chuyển máu

Hệ hô hấp

Thực hiện trao đổi khí

Sưởi ấm, làm ẩm, làm sạch không khí hít vào, dẫn khí

Hệ bài tiết

Tiết mồ hôi

Phân giải chất độc, thải sản phẩm phân giải hồng cầu

Trao đổi O₂ và CO₂

Bài tiết nước tiểu

Hệ thần kinh

Dẫn truyền xung thần kinh

Lưu trữ, xử lí thông tin

Hệ nội tiết

Tiết các hormone

Hệ sinh dục

Tạo trứng, nuôi dưỡng thai nhi, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nữ

Tạo tinh trùng, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nam

Tên cơ quan

Chức năng của hệ cơ quan

Xương

Định hình cơ thể, bảo vệ nội quan, giúp cơ thể cử động và di chuyển.

Cơ vân

Khoang miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già, hậu môn

Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được và thải chất bã ra ngoài.

Tuyến nước bọt, tuyến vị, tuyến gan, tuyến tụy, tuyến ruột

Tim

Vận chuyển chất dinh dưỡng, oxygen, hormone,…đến các tế bào và vận chuyển các chất thải từ tế bào đến các cơ quan bài tiết để thải ra ngoài.

Hệ mạch gồm động mạch, tĩnh mạch, mao mạch

Phổi

Giúp cơ thể lấy khí oxygen từ môi trường và thải khí carbon dioxide ra khỏi cơ thể.

Mũi, khí quản, phế quản

Da

Lọc các chất thải có hại cho cơ thể từ máu và thải ra môi trường.

Gan

Phổi và đường dẫn khí

Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái, ống đái

Dây thần kinh

Thu nhận các kích thích từ môi trường, điều khiển, điều hòa hoạt động của các cơ quan, giúp cho cơ thể thích nghi với môi trường

Não, tủy sống

Các tuyến nội tiết

Điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể thông qua việc tiết một số loại hormone tác động đến cơ quan nhất định.

Buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo, âm hộ

Giúp cơ thể sinh sản, duy trì nòi giống.

Tinh hoàn, ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, tuyến hành, dương vật