Đề thi cuối học kì 1 Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo năm 2022 - 2023 có đáp án (Đề 2)

TT

Kĩ năng

Nội dung

Mức độ nhận thức

Tổng % điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TN

TL

TN

TL

TN

TL

TN

TL

1

Đọc hiểu

Thơ/ thơ trữ tình

3

0

5

0

0

2

0

0

60

2

Viết

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Tổng

15

5

25

15

0

30

0

10

100%

Tỉ lệ %

20%

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

TT

Chương/ chủ đề

Nội dung/ đơn vị kiến thức

Mức độ đánh giá

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

1

Đọc hiểu

Thơ/ thơ trữ tình

Nhận biết:

- Nhận biết được đặc điểm của thơ: thể thơ, từ ngữ, vần nhịp, những hình ảnh tiêu biểu; các yếu tự sự, miêu tả được sử dụng trong thơ.

- Chỉ ra được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.

- Nhận ra hiện tượng từ ngữ trong tiếng Việt; các biện pháp tu từ;…

Thông hiểu:

- Nêu được chủ đề của bài thơ, cảm xúc chủ đạo của nhân vật trữ tình trong bài thơ.

- Nhận xét được nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ.

Vận dụng:

- Trình bày được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử được gợi ra từ văn bản.

- Trình bày được ý nghĩa của vấn đề đặt ra trong văn bản đối với suy nghĩ, tình cảm của bản thân.

3TN

5TN

2TL

2

Viết

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

Nhận biết:

- Xác định được yêu cầu về nội dung và hình thức của bài văn nghị luận.

- Mô tả được vấn đề xã hội và những dấu hiệu, biểu hiện của vấn đề xã hội trong bài viết.

- Xác định rõ được mục đích, đối tượng nghị luận.

Thông hiểu:

- Triển khai vấn đề nghị luận thành những luận điểm phù hợp.

- Kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng để tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi luận điểm.

- Đảm bảo cấu trúc của một văn bản nghị luận; đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Vận dụng:

- Đánh giá được ý nghĩa, ảnh hưởng của vấn đề đối với con người, xã hội.

- Nêu được những bài học, những đề nghị, khuyến nghị rút ra từ vấn đề bàn luận.

Vận dụng cao:

- Sử dụng kết hợp các phương thức miêu tả, biểu cảm,… để tăng sức thuyết phục cho bài viết.

- Thể hiện rõ quan điểm, cá tính trong bài viết.

1TL*

3TN

5TN

2TL

1TL

Tỉ lệ (%)

20%

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

SỞ GD&ĐT TỈNH ……………………..

ĐỀ SỐ 2

ĐỀ THI HỌC KÌ I

Năm học: 2022 – 2023

Điểm

B. Thơ tự do, mỗi khổ 4 dòng, gieo vần, số tiếng trong dòng thơ linh hoạt

0,5 điểm

A. Người lính

0,5 điểm

B. Phương ấy – nhà thơ từng chiến đấu

0,5 điểm

A. Lặp lại nhiều lần như điệp khúc khẳng định phương ấy là nỗi nhớ da diết, là dòng cảm xúc mãnh liệt trong tâm hồn nhà thơ

0,5 điểm

B. Sự hủy diệt của bom đạn, chờ thư mẹ, nhớ mẹ, nơi mất đồng đội, nơi mình bị thương, nơi mình gánh trách nhiệm với đất nước

0,5 điểm

D. Tất cả đáp án trên

0,5 điểm

B. Là đang nằm, ngủ, giữ đất, nhắm mắt – đồng đội bất tử, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc

0,5 điểm

B. Mãi nhớ về phương ấy và trách nhiệm của tuổi 20 đối với đất nước

0,5 điểm

- Hiện thực chiến tranh khốc liệt: Hình ảnh chiến hào, đạn xối; Người con gái cõng – khi bị thương

- Tình cảm thầm kín với cô giao liên khiến chiến hào trở nên tha thiết, khiến màu xanh lưng đèo thăm thẳm hơn.

=> Thể hiện đồng thời chiến tranh và tình cảm thiêng liêng, rung động trong tâm hồn người lính trẻ làm dịu đi sự ác liệt của chiến tranh, tiếp thêm tinh thần nơi chiến trường.

- Khổ thơ thể hiện tinh tế vẻ đẹp lãng mạn trong tâm hồn người lính dũng cảm, nhạy cảm, lạc quan,…

1 điểm

- HS trả lời theo nhận thức cá nhân, chú ý bám sát hiện thực được phản ánh qua hình ảnh, từ ngữ của văn bản thơ. Gợi ý:

+ Hiện thực chiến tranh vô cùng khốc liệt: đời sống vật chất, tinh thần của người lính đều diễn ra dưới mưa bom, bão đạn; liên tục phải đối mặt với thương vong, có lúc không kịp khóc thương, tiễn biệt đồng đội.

+ Lẽ sống: người lính chiến đấu quả cảm, giàu tình cảm, lạc quan; khi đối mặt với hiểm nguy là khi tình yêu Tổ quốc dâng lên mãnh liệt nhất, người lính luôn nghĩ về trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc.

- HS nêu hai câu thơ nói về trách nhiệm của những người lính thời chống Mỹ đối với Tổ quốc. Ví dụ:

+ Chúng tôi đi không tiếc cuộc đời mình

Nhưng tuổi hai mươi làm sao không tiếc

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc. (Thanh Thảo)

+ Cả thế hệ dàn hàng gánh đất nước trên vai. (Bằng Việt)

+ Ta đi hôm nay đã không là sớm

Đất nước hành quân mấy chục năm rồi

Ta đến hôm nay cũng không là muộn

Đất nước còn đánh giặc chưa thôi. (Phạm Tiến Duật)

1 điểm

Điểm

Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề.

0,25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Cách nhìn nhận đánh giá con người trong xã hội hiện nay.

0,25 điểm

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: cách nhìn nhận đánh giá con người trong xã hội hiện nay.

- Giải thích:

+ Cách nhìn nhận, đánh giá người khác là việc chỉ dựa vào ngoại hình hoặc một lời nói, một hành động của người khác để nhận xét họ.

+ Ngày nay, khi xã hội phát triển nhanh chóng thì con người dường như có ít thời gian dành cho nhau hơn. Từ đó dẫn đến tình trạng phán xét, nhìn nhận và đánh giá người khác một cách nóng vội, chưa chính xác.

- Biểu hiện của người phán xét người khác một cách dễ dàng:

+ Dựa vào một hành động, một lời nói mà chưa rõ nguyên nhân, đầu đuôi câu chuyện đã đưa ra ý kiến, quan điểm của mình trước con người, sự việc đó.

+ Có cái nhìn phiến diện, một chiều, không đủ tinh tế khi phán xét người khác.

- Hậu quả của việc phán xét người khác một cách dễ dàng:

+ Việc phán xét người khác một cách dễ dàng dễ gây tổn thương cho người bị phán xét, từ đó làm ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân họ cũng như mối quan hệ giữa mình và người đó.

+ Việc đánh giá người khác một cách dễ dàng không thể hiện phong cách hay tầm hiểu biết mà nó chứng tỏ rằng người đánh giá người khác một cách dễ dàng là người nông cạn, thiếu hiểu biết, thiếu tinh tế.

+ Việc phán xét người khác thường mang tính tiêu cực, có tác động đến cuộc sống của họ.

- Dẫn chứng: HS tự lấy dẫn chứng về hậu quả của việc phán xét người khác một cách dễ dàng.

- Phản đề: vẫn còn có nhiều người sống tôn trọng người khác, biết lắng nghe quan điểm của họ và không phán xét ai qua một lời nói hay một hành động. Họ là những người biết nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều, có tư duy, chiều sâu… những người này đáng được học tập.

- Khái quát lại vấn đề nghị luận, rút ra bài học và liên hệ bản thân.

2,5 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0,5 điểm

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ, sáng tạo.

0,5 điểm