SBT Lịch sử 12 Bài 14: Phong trào cách mạng 1930 - 1935 | Giải SBT Lịch sử lớp 12

1. Ngành kinh tế ở Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu sắc nhất bởi tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 là

A. nông nghiệp trồng lúa

B. công nghiệp khai mỏ

C. công nghiệp chế biến

D. xuất, nhập khẩu

2. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 đã làm trầm trọng thêm tình trạng đói khổ của mọi tầng lớp, giai cấp trong xã hội, nhưng khổ cực nhất vẫn là

A. nông dân

B. công nhân

C. trí thức tiểu tư sản

D. dân nghèo thành thị

3. Mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam những năm khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 là

A. giữa dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp và giữa giai cấp nông dân với địa chủ phong kiến.

B. giữa nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp và tầng lớp tư sản mại bản.

C. giữa giai cấp nông dân với địa chủ phong kiến và giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản

D. giữa giai cấp công nhân với thực dân Pháp và tay sai.

4. Yếu tố nào không phải là nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của phong trào cách mạng 1930 - 1931?

A. Tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933

B. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời

C. Thực dân Pháp đàn áp dã man khởi nghĩa Yên Bái

D. Sự trưởng thành của giai cấp công nhân

5. Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến sự bùng nổ phong trào cách mạng 1930 - 1931 là

A. đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội gay gắt

B. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và lãnh đạo đấu tranh

C. thực dân Pháp tăng cường đàn áp, khủng bố sau thất bại của khởi nghĩa Yên Bái.

D. chủ nghĩa Mác được truyền bá rộng rãi

6. Đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 - 1931 là

A. ngày 22-2-1930, cờ đỏ búa liềm được treo ở một số đường phố tại Hà Nội.

B. cuộc đấu tranh nhân ngày Quốc tế Lao động 1-5-1930 diễn ra trên phạm vi cả nước, thể hiện rõ tinh thần quốc tế vô sản.

C. cuộc đấu tranh của công nhân Vinh - Bến Thủy hưởng ứng ngày Quốc tế chống chiến tranh 1-8-1930.

D. cuộc đấu tranh của nhân dân Nghệ - Tĩnh trong tháng 9 và tháng 10-1930 dẫn đến sự ra đời của các Xô viết.

7. Xô viết Nghệ - Tĩnh là

A. tổ chức cách mạng do Đảng Cộng sản Đông Dương lập ra để lãnh đạo cách mạng ở Nghệ An, Hà Tĩnh

B. tổ chức do các cấp ủy Đảng ở địa phương hai tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh lập ra, thực hiện chức năng của một chính quyền cách mạng.

C. chính quyền cách mạng được lập ra ở Nghệ An - Hà Tĩnh để thực hiện các nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng theo chỉ thị của Nguyễn Ái Quốc.

D. các tòa án nhân dân được lập ra ở Nghệ An - Hà Tĩnh để trừng trị bọn ác ôn.

8. Nơi diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt nhất trong phong trào cách mạng 1930 - 1931 là

A. các thành phố, đô thị lớn

B. các khu công nghiệp và đồn điền

C. Nghệ An, Hà Tĩnh

D. Hà Nội

9. Hình thức đấu tranh được áp dụng trong phong trào cách mạng 1930 - 1931 là

A. mít tinh, biểu tình, bãi công, bãi khóa.

B. đấu tranh vũ trang.

C. đấu tranh vũ trang là chính, có kết hợp với đấu tranh chính trị.

D. đấu tranh chính trị là chính, có vũ trang hỗ trợ.

10. Mục đích của các cuộc đấu tranh trong giai đoạn 1930 - 1931 là

A. chống thực dân Pháp xâm lược

B. chống đế quốc, phong kiến

C. chống đế quốc Pháp và tay sai

D. chống địa chủ phong kiến

11. Yếu tố quyết định sự phát triển về chất của phong trào 1930 - 1931 là

A. tinh thần và ý chí chiến đấu quyết liệt của nhân dân ta.

B. sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

C. sự phát triển của phong trào công nhân.

D. sự chỉ đạo của Quốc tế Cộng sản.

12. Kết quả lớn nhất mà phong trào 1930 - 1931 đưa lại là gì?

A. Thực dân Pháp buộc phải đáp ứng một số yêu cầu của quần chúng nhân dân.

B. Từ phong trào, khối liên minh công - nông được hình thành.

C. Các Xô viết ra đời ở hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh.

D. Để lại nhiều bài học quý báu cho Đảng.

13. Một sự kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam diễn ra vào tháng 10 - 1930 là

A. Đông Dương Cộng sản liên đoàn gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam.

B. Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam.

C. Ban lãnh đạo Hải ngoại do Lê Hồng Phong đứng đầu được thành lập.

D. Đại hội đại biểu lần thứ nhất của Đảng.

14. Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng ta là

A. Trần Phú

B. Lê Hồng Phong

C. Hà Huy Tập

D. Lê Duẩn

15. Hai nhiệm vụ dân tộc, dân chủ của cách mạng Đông Dương được xác định như thế nào trong Luận cương chính trị của Đảng?

A. Nhiệm vụ dân tộc được đưa lên hàng đầu.

B. Cách mạng ruộng đất và đấu tranh giai cấp là quan trọng nhất.

C. Tùy vào thời điểm lịch sử mà mỗi nhiệm vụ dân tộc hay dân chủ có mức độ quan trọng khác nhau.

D. Hai nhiệm vụ đánh đổ đế quốc và phong kiến có mối quan hệ khăng khít với nhau.

16. Động lực cách mạng được xác định trong Luận cương chính trị của Đảng (10-1930) là

A. giai cấp công nhân

B. giai cấp nông dân

C. giai cấp công nhân và nông dân

D. tất cả những người Việt Nam yêu nước, nòng cốt là liên minh công - nông.

và nông dân.

17. Hạn chế trong Luận cương chính trị của Đảng được thể hiện qua

A. việc xác định mức độ quan trọng của hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Đông Dương.

B. việc khẳng định vai trò cách mạng của giai cấp tư sản, trí thức tiểu tư sản và bộ phận phong kiến yêu nước.

C. chưa xác định được mâu thuẫn chủ yếu của cách mạng Đông Dương và vai trò của các giai cấp, tầng lớp trong xã hội.

D. không nhìn thấy mối quan hệ của cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới, nặng về đấu tranh giai cấp và cách mạng ruộng đất.

Trả lời:

Câu 1

Lời giải: Ngành kinh tế ở Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu sắc nhất bởi tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 là ngành nông nghiệp trồng lúa.

Chọn A.

Câu 2

Lời giải: Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 đã làm trầm trọng thêm tình trạng đói khổ của mọi tầng lớp, giai cấp trong xã hội, nhưng khổ cực nhất vẫn là nông dân.

Chọn A.

Câu 3

Lời giải: Mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam những năm khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 là mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp và giữa giai cấp nông dân với địa chủ phong kiến.

Chọn A.

Câu 4

Lời giải: Sự trưởng thành của giai cấp công nhân không phải là nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của phong trào cách mạng 1930 - 1931.

Chọn D.

Câu 5

Lời giải: Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến sự bùng nổ phong trào cách mạng 1930 - 1931 là đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội gay gắt.

Chọn A.

Câu 6

Lời giải: Đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 - 1931 là cuộc đấu tranh của nhân dân Nghệ - Tĩnh trong tháng 9 và tháng 10-1930 dẫn đến sự ra đời của các Xô viết.

Chọn D. 

Câu 7

Lời giải: Xô viết Nghệ - Tĩnh là tổ chức do các cấp ủy Đảng ở địa phương hai tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh lập ra, thực hiện chức năng của một chính quyền cách mạng.

Chọn B.

Câu 8

Lời giải: Nơi diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt nhất trong phong trào cách mạng 1930 - 1931 là Nghệ An, Hà Tĩnh.

Chọn C

Câu 9

Lời giải: Hình thức đấu tranh được áp dụng trong phong trào cách mạng 1930 - 1931 là đấu tranh chính trị là chính, có vũ trang hỗ trợ.

Chọn D.

Câu 10

Lời giải: Mục đích của các cuộc đấu tranh trong giai đoạn 1930 - 1931 là chống đế quốc, phong kiến.

Chọn B.

Câu 11

Lời giải: Yếu tố quyết định sự phát triển về chất của phong trào 1930 - 1931 là sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Chọn B.

Câu 12

Lời giải: Kết quả lớn nhất mà phong trào 1930 - 1931 đưa lại là từ phong trào, khối liên minh công - nông được hình thành.

Chọn B

Câu 13

Lời giải: Tháng 10 - 1930, Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam được triệu tập.

Chọn B

Câu 14

Lời giải: Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng ta là Trần Phú.

Chọn A.

Câu 15

Lời giải: Trong Luận cương chính trị của Đảng, hai nhiệm vụ dân tộc, dân chủ của cách mạng Đông Dương được xác định: hai nhiệm vụ đánh đổ đế quốc và phong kiến có mối quan hệ khăng khít với nhau.

Chọn D.

Câu 16

Lời giải: Động lực cách mạng được xác định trong Luận cương chính trị của Đảng (10-1930) là giai cấp công nhân

 Chọn C.

 Câu 17

Lời giải: Hạn chế trong Luận cương chính trị của Đảng được thể hiện qua chưa xác định được mâu thuẫn chủ yếu của cách mạng Đông Dương và vai trò của các giai cấp, tầng lớp trong xã hội.

Chọn C.

Hãy nêu những sự kiện tiêu biểu của phong trào cách mạng 1930 - 1931? Qua đó, em có nhận xét gì?

Trả lời:

* Những sự kiện tiêu biểu:

- Trên cả nước:

+ Tháng 4 - 1930 nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân nổ ra.

+ Nhân ngày Quốc tế lao động 1/5, cả nước bùng nổ nhiều cuộc đấu tranh, đây là bước ngoặt của phong trào cách mạng. Lần đầu tiên công nhân Việt Nam biểu tình kỷ niệm ngày Quốc tế lao động, đấu tranh đòi quyền lợi cho nhân dân lao động trong nước, thể hiện tình đoàn kết cách mạng với nhân dân lao động thế giới.

+ Tháng 6 đến tháng 8-1930, diễn ra cuộc đấu tranh của công nhân trên cả nước.

- Ở Nghệ - Tĩnh:

+ Tháng 9-1930 phong trào dâng cao ở Nghệ An và Hà Tĩnh:

+ Nông dân biểu tình có vũ trang tự vệ với hàng nghìn người kéo đến huyện lị, tỉnh lị đòi giảm thuế ở các huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Diễn Châu, Anh Sơn (Nghệ An), Kỳ Anh (Hà Tĩnh),...

+ Được công nhân Vinh - Bến Thủy hưởng ứng.

+ Ngày 12-9-1930, biểu tình của 8000 nông dân Hưng Nguyên (Nghệ An):

+ Với khẩu hiệu: “Đả đảo chủ nghĩa đế quốc!”. Đến gần Vinh, con số lên tới 3 vạn người, xếp hàng dài 4 km. Thực dân Pháp cho quân đàn áp dã man: cho máy bay ném bom làm chết 217 người, bị thương 126 người.

+ Chính quyền thực dân, phong kiến bị tê liệt, tan rã ở nhiều huyện, xã.

+ Nhiều cấp ủy Đảng ở thôn xã lãnh đạo nhân dân tự quản lý đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội ở địa phương, làm chức năng của chính quyền, gọi là Xô Viết.

* Nhận xét:

- Khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng, quyền lãnh đạo của giai cấp công nhân đối với cách mạng các nước Đông Dương.

- Các phong trào đấu tranh trong giai đoạn 1930 - 1931 diễn ra sôi nỗi, rộng khắp, được đông đảo nhân dân tham gia, hình thức đấu tranh phong phú.

- Tuy nhiên đến cuối 1931 phong trào cách mạng dần lắng xuống

Bài 3 trang 75 SBT sử 12

Vai trò lãnh đạo của Đảng đã được thể hiện như thế nào qua phong trào cách mạng 1930 - 1931?

Trả lời:

- Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời ngày 3-2-1930, với Cương lĩnh đúng đắn đã biến sự căm thù của quần chúng thành hành động cách mạng, Đảng đã kịp thời nắm quyền lãnh đạo phong trào đấu tranh của quần chúng công - nông.

- Ngay sau khi thành lập, trên cơ sở Chính cương và Sách lược vắn tắt cũng như điều kiện cụ thể của cách mạng đầu năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chủ trương phát động một số phong trào đấu tranh trong toàn quốc chống đế quốc và phong kiến. Trước mắt là đòi cải thiện đời sống nhân dân.

- Đảng đã nêu ra những vấn đề cơ bản đối với giai cấp nông dân “Đảng phải đoàn kết được đại đa số nông dân, phải dựa vững vào nông dân nghèo làm cách mạng thổ địa đánh đổ bọn đại địa chủ và phong kiến”; đồng thời Đảng nhấn mạnh “Nông dân là lực lượng to lớn của cách mạng’’, vì vậy phải tập hợp nông dân vào một tổ chức dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân, đấu tranh giành độc lập tự do và thực hiện cách mạng ruộng đất.

- Cao trào cách mạng 1930 - 1931, đỉnh cao là Xô Viết - Nghệ Tĩnh. Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo và dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Nông hội, nông dân cả nước đã vùng lên đấu tranh cùng với công nhân giành thắng lợi từng bước.

Bài 4 trang 76 SBT sử 12

Xô viết Nghệ - Tĩnh ra đời trong hoàn cảnh nào? Qua những biện pháp mà Xô viết Nghệ - Tĩnh thi hành em có nhận xét gì?

Trả lời:

* Hoàn cảnh ra đời

- Trước khí thế đấu tranh của quần chúng, bộ máy chính quyền của thực dân Pháp và phong kiến tay sai ở nhiều huyện bị tê liệt, ở nhiều xã bị tan rã.

- Các ban chấp hành nông hội xã do các chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lý mọi mặt về đời sống chính trị và xã hội, ở nông thôn, làm nhiệm vụ của chính quyền nhân dân theo hình thức Xô Viết. Thực chất đó là 1 chính quyền cách mạng sơ khai do giai cấp công nhân lãnh đạo.

* Nhận xét về những biện pháp mà chính quyền Xô viết đã làm:

- Chính quyền mới đã ban hành nhiều chính sách mới về chính trị, kinh tế, văn hóa.

+ Về chính trị: Nhân dân được quyền tự do hội họp, thảo luận và hoạt động trong các tổ chức đoàn thể như Nông hội, Công hội, Đoàn thanh niên cộng sản,...

+ Về kinh tế: Nhân dân được chia ruộng, bãi bỏ các thứ thuế vô lý, bất công, thực hiện giảm tô và xóa nợ cho dân nghèo.

+ Về văn hóa: Chính quyền cách mạng đã tổ chức đời sống mới, mở các lớp dạy chữ Quốc ngữ, xóa bỏ các tệ nạn, hủ tục lạc hậu, xây dựng tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau.

=> Phong trào Xô viết Nghệ -Tĩnh là một sự kiện lịch sử trọng đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tuy chỉ tồn tại trong vòng 7 tháng và còn sơ khai nhưng đã để lại những dấu ấn tốt đẹp về một Nhà nước công - nông đầu tiên, chưa có trong tiền lệ lịch sử, đáp ứng khát vọng độc lập, tự do cháy bỏng của người dân mất nước, nô lệ.

Bài 5 trang 76 SBT sử 12

Bằng các dẫn chứng cụ thể, hãy làm rõ sự phát triển của phong trào cách mạng nước ta trong những năm 1930 - 1931.

Trả lời:

* Thời kì từ tháng 2 đến tháng 5-1930. Phong trào diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc.

- Tháng 2-1930: 3000 công nhân đồn điền cao su Phú Riềng (Nam Bộ) bãi công đòi tăng lương giảm giờ làm.

- Tháng 4-1930: Công nhân nhà máy sợi Nam Định, nhà máy diêm và nhà máy cưa Bến Thủy, nhà máy xi măng Hải Phòng bãi công.

- Trong nửa đầu những năm 30, cùng với phong trào của công nhân, phong trào của nông dân cũng diễn ra ở nhiều địa phương thuộc các tỉnhThái Bình, Hà Nam, Nghệ An, Hà Tĩnh. Điểm mới của phong trào trong thời kì này là xuất hiện nhiều truyền đơn, cờ đỏ búa liềm của Đảng xuất hiện ở nhiều địa phương.

- Đặc biệt, trong ngày quốc tế lao động 1-5-1930, lần đầu tiên công nông và quần chúng khắp từ Bắc chí Nam đã biểu dương lực lượng của mình thông qua các cuộc mít tinh, biểu tình. Sau ngày 1-5 phong trào tiếp tục dâng cao.

* Thời kì từ tháng 5 đến tháng 10-1930. Phong trào tiếp tục phát triển trên quy mô cả nước nhưng đỉnh cao là hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.

- Ngày 1-5-1930, nhân ngày quôc tế lao động công nhân nhà máy diêm và nhà máy cưa Bến Thủy (Nghệ An) cùng hàng vạn nông dân các vùng phụ cận thị xã Vinh biểu tình gương cao cờ đỏ búa liềm đòi tăng lương giảm giờ làm.

- Ngày 1-8-1930, (nhân ngày quốc tế chống chiến tranh) Phong trào phát triển lên một bước mới: Công nhân khu công nghiệp Vinh - Bến thủy tổng bãi công, báo hiệu thời kì đấu tranh quyết liệt đã đến,...

- Đỉnh cao của phong trào cách mạng là cuộc biểu tình ngày 12-9-1930 của 2 vạn nông dân ở Hưng Nguyên (Nghệ An) biểu tình. Thực dân Pháp đàn áp làm 217 người chết; 125 người bị thương làm cho nhân dân vô cùng căm phẫn.

=> Trước khí thế đấu tranh của quần chúng chính quyền địch ở nhiều địa phương bị tan rã. Ở đó các ban chấp hành nông hội đã đứng ra quản lý mọi mặt đời sống chính trị, xã hội theo kiểu các Xô Viết. Lần đầu tiên nhân dân ta thực sự nắm chính quyền ở địa phương.

Nêu nội dung và ý nghĩa của Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam (10 - 1930).

Trả lời:

- Nội dung:

Tháng 10/1930 Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam họp tại Hương Cảng (Trung Quốc)

Quyết định:

- Đổi tên Đảng Cộng sản Việt Nam thành Đảng Cộng sản Đông Dương.

- Cử ra Ban Chấp hành Trung ương chính thức do Trần Phú làm Tổng bí thư

- Thông qua Luận cương chính trị của Đảng.

* Nội dung Luận cương chính trị tháng 10-1930

- Chiến lược và Sách lược: Cách mạng Đông Dương lúc đầu là cách mạng tư sản dân quyền, sau đó tiến thẳng lên xã hội chủ nghĩa, bỏ qua thời kỳ tư bản chủ nghĩa.

- Nhiệm vụ đánh phong kiến và đánh đế quốc là hai nhiệm vụ có quan hệ khăng khít. 

- Động lực cách mạng là công nhân và nông dân.

- Lãnh đạo cách mạng là giai cấp công nhân - Đội tiên phong là Đảng Cộng sản.

- Nêu rõ hình thức, biện pháp đấu tranh, quan hệ giữa cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới.

- Hạn chế:

+ Chưa nêu được mâu thuẫn chủ yếu của xã hội Đông Dương.

+ Không đưa ngọn cờ dân tộc lên hàng đầu, nặng về đấu tranh giai cấp và cách mạng ruộng đất.

+ Đánh giá không đúng khả năng cách mạng của tầng lớp tiểu tư sản, giai cấp tư sản dân tộc, khả năng lôi kéo bộ phận trung, tiểu địa chủ tham gia Mặt trận dân tộc thống nhất, chống đế quôc và phong kiến.

Hãy hoàn thành bảng so sánh dưới đây về những điểm giống và khác nhau giữa Luận cương chính trị do Trần Phú soạn thảo với Cương lĩnh chính trị đầu tiên do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Qua đó, em rút ra nhận xét gì ? 

Trả lời: