Giải Lịch Sử 12 Bài 5: Các nước châu Phi và Mĩ Latinh

Chúng tôi giới thiệu Giải bài tập Lịch Sử lớp 12 Bài 5: Các nước châu Phi và Mĩ Latinh chính xác, chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Các nước châu Phi và Mĩ Latinh lớp 12.

Giải bài tập Lịch Sử lớp 12 Bài 5: Các nước châu Phi và Mĩ Latinh

Trả lời câu hỏi giữa bài

Trả lời câu hỏi lí thuyết số 1 trang 38 SGK Lịch sử 12: Tại sao năm 1960 được gọi là “Năm châu Phi”?

Trả lời:

Năm 1960 được gọi là “Năm Châu Phi” vì có 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập: Đông Camorun (1-1-1960), Togo (27-4-1960), Madagaxca (26-6-1960), Xomali (1-7-1960), Đahômây (1-8-1960), Nigie (3-8-1960)…

Trả lời câu hỏi thảo luận số 2 trang 38 SGK Lịch sử 12: Lập bảng thống kê các thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. 

Trả lời:

Thời gian

Sự kiện

1952 - 1953

Vương triều Pharúc bị lật đổ, lập nên nước Cộng hòa Ai Cập.

1952

Nhân dân Libi giành được độc lập.

1954 - 1962

Nhân dân Angiêri giành thắng lợi trong kháng chiến chống Pháp.

1960

17 nước châu Phi tuyên bố giành độc lập.

1975

Nhân dân Môdămbích và Ănggôla giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống thực dân Bồ Đào Nha.

18/4/1980

Nhân dân Nam Rôđêdia tuyên bố thành lập Nước Cộng hòa Dimbabuê.

21/3/1990

Namibia tuyên bố độc lập sau khi thoát khỏi sự thống trị của Nam Phi.

11/1993

Chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi được xóa bỏ.

4/1994

Nenxơn Manđêla trở thành Tổng thống người da đen đầu tiên của Cộng hòa Nam Phi.

Trả lời câu hỏi thảo luận trang 41 SGK Lịch sử 12: Hãy nêu khái quát những thắng lợi của cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của nhân dân Mĩ Latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trả lời:

Những thắng lợi của cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của nhân dân Mĩ Latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai bao gồm:

- Ngày 1/1/1959: chế độ độc tài Batixta sụp đổ, nước Cộng hòa Cuba ra đời.

- Từ thập kỉ 60 - 70, phong trào đấu tranh chống Mĩ và chế độ độc tài thân Mĩ giành độc lập ở khu vực phát triển mạnh mẽ:

+ Năm 1964: phong trào đấu tranh của nhân dân Panama đòi thu hồi chủ quyền kênh đào diễn ra sôi nổi, buộc Mĩ phải từ bỏ quyền chiếm kênh đào.

+ Năm 1983: ở vùng Caribê đã có 13 quốc gia độc lập.

- Nhiều cao trào đấu tranh vũ trang bùng nổ mạnh mẽ ở Mĩ Latinh, biến châu lục này thành “lục địa bùng cháy”.

⟹ Chính quyền độc tài ở nhiều nước Mĩ Latinh đã bị lật đổ, các chính phủ dân tộc dân chủ được thiết lập.

Câu hỏi và bài tập (trang 41 sgk Lịch Sử 12)

Bài 1 trang 41 SGK Lịch sử 12: Hãy nêu những thành quả chính trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Những khó khăn mà châu lục này đang phải đối mặt là gì?

Trả lời:

* Những thành quả chính trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi:

- Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập.

- Năm 1975, nhân dân Môdămbích và Ănggôla giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống thực dân Bồ Đào Nha.

- Năm 1980, nhân dân Rôđeđia tuyên bố thành lập nước Dimbabuê.

- Năm 1990, Namibia tuyên bố độc lập sau khi thoát khỏi sự thống trị của Nam Phi.

- Năm 1993, chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi được xóa bỏ, Nenxơn Manđêla trở thành Tổng thống người da đen đầu tiên của Cộng hòa Nam Phi (1994).

* Những khó khăn châu Phi đang phải đối mặt: tình trạng lạc hậu, không ổn định.

- Xung đột sắc tộc và tôn giáo, đảo chính, nội chiến diễn ra liên miên.

- Bệnh tật và mù chữ.

- Sự bùng nổ về dân số.

- Đói nghèo, nợ nần và phụ thuộc nước ngoài...

Bài 2 trang 41 SGK Lịch sử 12: Hãy trình bày những thành tựu và khó khăn về kinh tế - xã hội của các nước Mĩ Latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trả lời:

* Thành tựu:

- Về kinh tế:

+ Một số nước Mĩ Latinh trở thành nước công nghiệp mới như: Braxin, Áchentina, Mêhicô.

+ Trong những năm 50 - 70, tỉ lệ tăng trưởng kinh tế bình quân của các nước Mĩ Latinh là 5,5%.

+ Đối với Cuba, nước này đã xây dựng được một nền công nghiệp với cơ cấu ngành hợp lý, nền nông nghiệp với sản phẩm đa dạng và đạt thành tựu cao trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao.

- Về xã hội: Các nước đều tiến hành khôi phục độc lập, giành chủ quyền dân tộc, phát triển đất nước.

* Khó khăn:

- Sự suy thoái nặng nề về kinh tế, lạm phát tăng, khủng hoảng trầm trọng, nợ nước ngoài chồng chất, dẫn đến nhiều biến động về chính trị.

- Mâu thuẫn xã hội là vấn đề nổi cộm, tham nhũng trở thành quốc nạn đã hạn chế sự phát triển kinh tế.

Bài 3 trang 41 SGK Lịch sử 12: Sưu tầm tài liệu, tranh ảnh về một số nước ở châu Phi hoặc Mĩ Latinh (từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai) mà em quan tâm

Trả lời:

Đôi nét về lịch sử đất nước Cuba:

Những cư dân đầu tiên sống ở Cuba là người da đỏ.

Đến năm 1492, Cô-lông (1451-1506) đã tới hòn đảo này và tổ chức khai khẩn đất đai cho Tây Ban Nha.

Trước thế kỷ VIII, khi nô lệ da đen chưa được đưa tới để canh tác các đồn điền mía, sự phát triển diễn ra chậm. Cuộc chiến tranh giành độc lập đầu tiên (1868-1878) đã không thành công.

Mỹ can thiệp vào cuộc khởi nghĩa thứ hai (1895-1898) do Hô-xê Mác-ti và Ma-xi-ô lãnh đạo buộc Tây Ban Nha phải từ bỏ hòn đảo này và công nhận nền độc lập của Cu Ba (1902).

Tuy nhiên, nền độc lập vẫn chưa được khẳng định sau hai giai đoạn thống trị của Mỹ (1899-1901 và 1906-1909). Năm 1933, Xan Mác-tin làm đảo chính, thành lập chính phủ cấp tiến. Năm 1934, Mỹ và Ba-ti-xta buộc Xan Mác - tin từ chức. Năm 1952 Batixta làm đảo chính và xây dựng một Chính phủ độc tài thân Mỹ.

Năm 1959, nền độc tài Batixta bị lực lượng cách mạng dân tộc, đứng đầu là lãnh tụ Phi-đen Ca-xtrô. Năm 1962, quan hệ giữa Cuba và Mỹ trở nên căng thẳng khi Liên Xô đặt các tên lửa ở Cuba, vì Mỹ cho rằng việc đặt tên lửa này đe doạ nền an ninh của nước Mỹ. Cuba ủng hộ phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, dân chủ và tiến bộ ở khắp Mỹ La-tinh và thế giới.

Hòn đảo tự do Cuba chỉ cách nước Mỹ chưa đầy 100 hải lý, luôn luôn là cái gai trước mặt những nhà cầm quyền Hoa Kỳ và phản động người Cuba lưu vong trên đất Mỹ. Vì vậy, ngoài việc thực hiện chính sách bao vây, cấm vận gần 40 năm qua, Hoa Kỳ đích thân hoặc khuyến khích phản động người Cuba tìm mọi cách phá hoại cuộc sống yên lành của nhân dân Cuba, mưu toan ám sát lãnh tụ Phi-đen Ca-xtrô (không dưới ba ngàn lần). Hiện nay, Mỹ vẫn còn chiếm trái phép hòn đảo Goan-tê-na-mô của Cuba.

Mặc dù khó khăn, nhưng nhân dân Cuba vẫn vững vàng đi theo con đường đã chọn, nêu tấm gương cho ý chí độc lập, tự do, tự lập, tự cường cho các dân tộc trên thế giới.

Một số hình ảnh về đất nước Cuba

Lý thuyết Bài 5: Các nước châu Phi và Mĩ Latinh

I. Các nước châu Phi

1. Hoàn cảnh lịch sử

- Trước và trong CTTG II, các nước Châu Phi đều là thuộc địa của các nước thực dân phương Tây.

- CTTG II kết thúc với sự thất bại của chủ nghĩa phát xít, sự suy yếu của Anh, Pháp (2 quốc gia thống trị nhiều vùng tại châu Phi) => Tạo điều kiện thuận lợi.

- Ảnh hưởng của các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Á đã tác động đến châu Phi.

2. Các giai đoạn đấu tranh giành độc lập dân tộc

Lược đồ châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai

3. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội (đọc thêm)

- Sau khi giành được độc lập, các nước châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước, đã thu được một số thành tựu kinh tế - xã hội.

- Tuy nhiên, nhiều nước châu Phi vẫn còn trong tình trạng lạc hậu, không ổn định (đói nghèo, xung đột, nội chiến, bệnh tật, mù chữ, bùng nổ dân số, nợ nước ngoài…).

- Tổ chức thống nhất Châu Phi (OAU), sau đổi là Liên minh Châu Phi (AU) triển khai nhiều chương trình phát triển của châu lục.

- Con đường phát triển của châu Phi còn phải trải qua nhiều khó khăn, gian khổ.

Tình trạng đói nghèo ở nhiều nước châu Phi

4. Mở rộng: Chế độ phân biệt chủng tộc Apacthai là gì?

- Apacthai (tiếng Hà Lan: Apartheid) là chính sách phân biệt chủng tộc trước đây đã được tiến hành ở Nam Phi. Từ apartheid trong tiếng Hà Lan dùng ở châu Phi có nghĩa là sự riêng biệt, nó miêu tả sự phân chia chủng tộc giữa thiểu số người da trắng và phần đông dân số người da đen.

- Cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi cũng được xếp vào phong trào giải phóng dân tộc vì chế độ phân biệt chủng tộc là một hình thái của chủ nghĩa thực dân. Đánh đổ được chế độ này cũng là đánh đổ được một hình thái áp bức, bóc lột thực dân.

II. Các nước Mỹ Latinh

1. Hoàn cảnh lịch sử

- Các nước Mĩ Latinh đã giành độc lập từ rất sớm nhưng sau đó lại lệ thuộc vào Mĩ.

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ tìm cách biến Mĩ Latinh thành "sân sau", xây dựng chế độ độc tài thân Mĩ.

=> Phong trào đấu tranh lật đổ các chế độ độc tài thân Mĩ bùng nổ và phát triển mạnh mẽ, tiêu biểu là cách mạng Cuba.

2. Các giai đoạn đấu tranh giành độc lập dân tộc

Quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ Latinh

Lược đồ khu vực Mỹ Latinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai

3. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội (đọc thêm)

- Sau khi khôi phục độc lập, các nước Mỹ La-tinh đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ, nhiều nước trở thành những nước công nghiệp mới (NIC) như Brazil, Argentina, Mêhicô.

- Trong thập niên 80, các nước Mĩ Latinh gặp nhiều khó khăn: kinh tế suy thoái, lạm phát tăng nhanh, chính trị - xã hội không ổn định,...

- Sang thập niên 90, kinh tế Mỹ Latinh có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, Mỹ Latinh vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế - xã hội (đặc biệt tham nhũng là quốc nạn, phân phối không công bằng, nợ nước ngoài ).