Chúng tôi giới thiệu Giải bài tập Lịch Sử lớp 12 Bài 3: Các nước Đông Bắc Á chính xác, chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Các nước Đông Bắc Á lớp 12.
Giải bài tập Lịch Sử lớp 12 Bài 3: Các nước Đông Bắc Á
Trả lời câu hỏi giữa bài
Trả lời câu hỏi thảo luận trang 20 SGK Lịch sử 12: Khu vực Đông Bắc Á từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai có sự biến đổi như thế nào?
Những biến đổi của khu vực Đông Bắc Á sau Chiến tranh thế giới thứ hai bao gồm:
* Sự biến đổi về mặt chính trị:
- Sự ra đời của nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa (1 - 10 - 1949).
- Sự xuất hiện nhà nước tại bán đảo Triều Tiên:
+ Phía Nam: Đại Hàn Dân Quốc (8 - 1948).
+ Phía Bắc: Cộng hoà dân chủ nhân dân Triều Tiên (9 - 1948).
* Sự biến đổi về mặt kinh tế: Đây là khu vực có sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, đời sống của nhân dân được cải thiện.
- Hiện nay, trong bốn “con rồng” kinh tế châu Á thì Đông Bắc Á có ba, đó là: Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan.
- Nhật Bản vươn lên trở thành nước có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
- Trong những năm 80 - 90 (thế kỉ XX) và những năm đầu của thế kỉ XXI, nền kinh tế Trung Quốc có tốc độ tăng trưởng nhanh và cao nhất thế giới.
- Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Triều Tiên cũng đạt được những thành tựu trong xây dựng đất nước.
Trả lời câu hỏi thảo luận số 1 trang 24 SGK Lịch sử 12: Nêu những sự kiện chính trong những năm 1946 – 1949 dẫn tới sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và ý nghĩa của sự thành lập nhà nước này.
* Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa:
- Sau khi chiến tranh chống Nhật kết thúc, từ năm 1946 đến năm 1949 ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến giữa Quốc dân Đảng và Đảng Cộng sản.
+ Ngày 20-7-1946, cuộc nội chiến bùng nổ. Do tương quan lực lượng bất lợi, trong khoảng 1 năm đầu, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chủ trương phòng ngự tích cực.
+ Từ tháng 6-1947, Đảng Cộng sản Trung Quốc chuyến sang phản công, giải phóng nhiều vùng lãnh thổ lớn.
+ Cuối năm 1949, cuộc nội chiến kết thúc toàn bộ lục địa Trung Hoa được giải phóng. Tập đoàn Tưởng Giới Thạch bỏ chạy ra đảo Đài Loan.
-Ngày 1-10-1949, nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Trung Hoa tuyên bố thành lập do Mao Trạch Đông làm chủ tịch, thủ đô là Bắc Kinh..
*Ý nghĩa sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
- Đối với Trung Quốc: chấm dứt hơn 100 năm bị đế quốc nô dịch, xâu xé, xóa bỏ tàn dư phong kiến, mở ra kỉ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
- Đối với thế giới: cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Trả lời câu hỏi thảo luận số 2 trang 24 SGK Lịch sử 12: Nêu nội dung cơ bản của đường lối cải cách của Trung Quốc và những thành tựu chính mà Trung Quốc đạt được trong những năm 1978 - 2000.
* Nội dung cơ bản của đường lối cải cách của Trung Quốc:
- Tháng 12/1978: Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề ra đường lối đổi mới. Đường lối này được nâng lên thành đường lối chung của Đại hội XII, XIII, với nội dung:
+ Lấy phát triển kinh tế làm trung tâm.
+ Tiến hành cải cách và mở cửa.
+ Chuyển nền kinn tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa linh hoạt hơn.
+ Nhằm hiện đại hóa và xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.
+ Biến Trung Quốc thành quốc gia giàu mạnh, dân chủ, văn minh.
* Thành tựu Trung Quốc đạt được trong những năm 1978 - 2000:
- Về kinh tế:
+ GDP tăng trung bình hàng năm trên 8%.
+ Cơ cấu tổng thu nhập trong nước theo khu vực kinh tế có sự thay đổi lớn: cơ cấu công nghiệp - dịch vụ tăng cao.
+ Thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh.
- Về khoa học - kĩ thuật: đạt được nhiều thành tựu quan trọng:
+ Năm 1964: Trung Quốc thử thành công bom nguyên tử.
+ Từ tháng 11 - 1999 đến tháng 3 - 2003: phóng 4 con tàu “Thần Châu” với chế độ tự động.
+ Năm 2003: con tàu “Thần Châu 5” cùng nhà du hành Dương Lợi Vĩ bay vào không gian vũ trụ.
- Về đối ngoại: Chính sách đối ngoại có sự điều chỉnh, vai trò và địa vị quốc tế của Trung Quốc ngày càng được nâng cao.
Câu hỏi và bài tập (trang 25 sgk Lịch Sử 12)
Bài 1 trang 25 SGK Lịch sử 12: Lập niên biểu các sự kiện thể hiện sự biến đổi của khu vực Đông Bắc Á sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
Trả lời:
THỜI GIAN |
SỰ KIỆN |
1948 |
Thành lập Đại hàn Dân quốc và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên |
10/1949 |
Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời. |
6/1950 - 7/1953 |
Diễn ra cuộc chiến tranh giữa hai miền Nam - Bắc Triều Tiên. |
7/1953 |
Hai miền Triều Tiên kí Hiệp định đình chiến ở Bàn Môn Điếm. |
12/1978 |
Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề ra đường lối mới, mở đầu công cuộc cải cách về kinh tế - xã hội. |
2000 |
Ký hiệp định hòa hợp giữa hai miền Nam - Bắc Triều Tiên |
Bài 2 trang 25 SGK Lịch sử 12: Lập niên biểu các sự kiện chính trong lịch sử Trung Quốc từ năm 1949 đến năm 2000.
Trả lời:
THỜI GIAN |
SỰ KIỆN |
1/10/1949 |
Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập, mở ra một kỷ nguyên mới. |
1953 - 1957 |
Thực hiện kế hoạch 5 năm đầu tiên |
1959 - 1978 |
Thời kỳ kinh tế không ổn định, đất nước có nhiều biến động. |
Từ năm 1978 - 2000 |
Tiến hành cải cách mở cửa và đạt được nhiều thành tựu quan trọng. |
Lý thuyết Bài 3: Các nước Đông Bắc Á
I. Nét chung về khu vực Đông Bắc Á
- Là khu vực rộng lớn và đông dân nhất thế giới, tài nguyên thiên nhiên phong phú.
- Trước 1939, đều bị thực dân nô dịch (trừ Nhật Bản). Sau 1945, tình hình khu vực có nhiều biến chuyển.
a) Chuyển biến về chính trị
- Tháng 10/1949, cách mạng Trung Quốc thắng lợi, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời. Cuối thập niên 90, Hồng Kông và Ma Cao cũng trở về với Trung Quốc (trừ Đài Loan).
- Năm 1948, trong bối cảnh chiến tranh lạnh, bán đảo Triều Tiên đã bị chia cắt thành hai miền theo vĩ tuyến 38: Đại Hàn dân quốc ở phía Nam và CHDCND Triều Tiên ở phía Bắc.
Sau chiến tranh Triều Tiên (1950 – 1953), vĩ tuyến 38 vẫn là ranh giới phân chia hai nhà nước trên bán đảo.
b) Biến đổi về kinh tế
- Sau khi thành lập, các nước và vùng lãnh thổ thuộc Đông Bắc Á bắt tay vào xây dựng và phát triển kinh tế:
+ Từ nửa sau thế kỷ XX, khu vực Đông Bắc Á tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế, đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt.
+ Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan trở thành những "con rồng kinh tế" của Đông Bắc Á.
+ Nhật Bản trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
+ Trung Quốc cuối thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI có sự tăng trưởng nhanh và cao nhất thế giới.
+ Từ nửa sau thế kỷ XX, khu vực Đông Bắc Á tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế, nên dự đoán “thế kỷ XXI là thế kỷ của châu Á”.
II. Trung Quốc
1. Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (chỉ cần nắm được sự thành lập Cộng hòa nhân dân Trung Hoa)
* Nội chiến giữa Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản (1946 - 1949)
- Ngày 20/07/1946, Tưởng Giới Thạch phát động nội chiến.
- Từ tháng 7/1946 đến tháng 6/1947: quân đội Đảng Cộng sản thực hiện chiến lược phòng ngự tích cực, sau đó chuyển sang phản công và giải phóng toàn bộ lục địa Trung Quốc.
- Cuối năm 1949, nội chiến kết thúc. Lực lượng Quốc dân đảng thất bại, phải rút chạy ra Đài Loan.
- Ngày 01/10/1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập.
Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố thành lập nước Công Hòa nhân dân Trung Hoa
* Ý nghĩa
- Hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ Trung Quốc, chấm dứt hơn 100 năm nô dịch và thống trị của đế quốc.
- Xóa bỏ tàn dư phong kiến, mở ra kỷ nguyên độc lập tự do tiến lên Chủ nghĩa xã hội.
- Ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào giải phóng dân tộc thế giới.
2. Công cuộc cải cách - mở cửa (từ 1978):
- Tháng 12/1978, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã vạch ra đường lối đổi mới.
- Đến Đại hội XIII (10/1987), được nâng lên thành Đường lối chung của Đảng:
a. Về kinh tế:
- Lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm, tiến hành cải cách và mở cửa, chuyển từ kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường Xã hội chủ nghĩa, nhằm hiện đại hóa và xây dựng CNXH mang đặc sắc Trung Quốc, biến Trung Quốc thành nước giàu mạnh, dân chủ và văn minh.
- Sau 20 năm, kinh tế Trung Quốc tiến bộ nhanh chóng, đạt tốc độ tăng trưởng cao (GDP tăng 8%/năm), đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt.
b. Về đối ngoại: có nhiều thay đổi, vai trò và địa vị quốc tế của nước này này càng được nâng cao.
- Bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Liên Xô, Mông Cổ, Việt Nam…
- Mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước trên thế giới, góp sức giải quyết các vụ tranh chấp quốc tế.
- Vai trò và vị trí của Trung Quốc nâng cao trên trường quốc tế, thu hồi chủ quyền Hồng Kông (1997), Ma Cao (1999).
- Đài Loan là một bộ phận của lãnh thổ Trung Quốc, nhưng đến nay Trung Quốc vẫn chưa kiểm soát được Đài Loan.
Trung Quốc thu hồi chủ quyền với Hồng Kông (1997)
3. Mở rộng: Những bài học kinh nghiệm của Việt Nam từ công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc:
- Đổi mới đất nước bắt đầu từ kinh tế, lấy kinh tế làm trọng tâm.
- Kiên định trước sự lãnh đạo của Đảng và đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội.
- Thực hện cải cách mở cửa nhưng trên nguyên tắc bảo vệ độc lập chủ quyền.
- Xây dựng và phát triển đất nước phải gắn liền với ổn định chính trị xã hội giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.