Vật AB đặt trước thấu kính hội tụ có tiêu cự f. Điểm A nằm trên trục chính, cho ảnh thật A’B’ lớn hơn vật thì AB nằm cách thấu kính một đoạn:
Vật AB đặt trước thấu kính hội tụ có tiêu cự f. Điểm A nằm trên trục chính, cho ảnh thật A’B’ lớn hơn vật thì AB nằm cách thấu kính một đoạn: \(f < OA < 2f\)
Vật sang AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ cách thấu kính 60 cm cho ảnh thật cách thấu kính 30 cm. Tìm tiêu cự của thấu kính.
Cách giải :
Ta có : \(\left\{ \begin{array}{l}d = 60cm\\d' = 60cm\end{array} \right. \Rightarrow \frac{1}{f} = \frac{1}{d} + \frac{1}{{d'}} = \frac{1}{{60}} + \frac{1}{{30}} = \frac{1}{{20}} \Rightarrow f = 20cm\)
Khi vật nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính hội tụ thì ảnh của vật tạo bởi thấu kính có tính chất
Khi vật nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính hội tụ thì ảnh của vật tạo bởi thấu kính là ảnh ảo, lớn hơn vật.
Thấu kính hội tụ có đặc điểm và tác dụng nào dưới đây?
Thấu kính hội tụ có phần giữa dày hơn phần rìa.
Thấu kính hội tụ cho ảnh thật và ảnh ảo, ảnh thật hứng được trên màn chắn \( \Rightarrow \) thu được ảnh Mặt Trời.
Thấu kính hội tụ có đặc điểm biến đổi chùm tia tới song song thành
Ta có: Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
Thấu kính hội tụ là loại thấu kính có
Thấu kính hội tụ có phần rìa mỏng hơn phần giữa, được làm bằng vật liệu trong suốt (thường là thủy tinh hoặc nhựa)
Chùm tia sáng đi qua thấu kính hội tụ mô tả hiện tượng
Chùm tia sáng đi qua thấu kính hội tụ mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
Chùm tia ló của thấu kính hội tụ có đặc điểm là:
Chùm tia ló của thấu kính hội tụ có đặc điểm là lệch về phía trục chính so với tia tới.
Tia tới đi qua quang tâm của thấu kính hội tụ cho tia ló
Ta có:
Tia tới đi qua quang tâm thì tia ló tiếp tục đi thẳng (không bị khúc xạ) theo phương của tia tới.
Tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho tia ló
Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.
Tia tới đi qua tiêu điểm của thấu kính hội tụ cho tia ló
Tia tới đi qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
Vật liệu nào không được dùng làm thấu kính
Ta có: Thấu kính hội tụ được làm bằng vật liệu trong suốt (thường là thủy tinh hoặc nhựa)
=> Nhôm không được dùng làm thấu kính vì nhôm có màu ánh bạc chứ không phải là vật liệu trong suốt.
Ký hiệu của thấu kính hội tụ là:
Ta có: Kí hiệu của các hình tương ứng là:
- Hình 1: Gương cầu
- Hình 2: Thấu kính phân kỳ
- Hình 3: Thấu kính hội tụ
- Hình 4: Gương phẳng
Tiêu điểm của thấu kính hội tụ có đặc điểm:
\(F,F'\) là tiêu điểm nằm về hai phía của thấu kính, cách đều quang tâm
Mỗi thấu kính có hai tiêu điểm đối xứng nhau qua thấu kính
Câu nào sau đây là đúng khi nói về thấu kính hội tụ
A - sai vì: Trục chính của thấu kính là đường thẳng vuông góc với thấu kính, đi qua trung điểm của thấu kính
B - đúng
C - sai vì: Tiêu điểm của thấu kính không phụ thuộc vào diện tích của thấu kính
D - sai vì: Khoảng cách từ quang tâm đến mỗi tiêu điểm \(OF = OF' = f\) là tiêu cự của thấu kính
Trục chính của thấu kính hội tụ là đường thẳng
Trục chính của thấu kính là đường thẳng vuông góc với thấu kính, đi qua trung điểm của thấu kính
=> Trục chính của thấu kính hội tụ là đường thẳng đi qua hai tiêu điểm của thấu kính
Ký hiệu của quang tâm và tiêu điểm của thấu kính lần lượt là:
Ta có:
\(O\) - quang tâm của thấu kính
\(F,F'\) là tiêu điểm nằm về hai phía của thấu kính, cách đều quang tâm
\(f\) - tiêu cự của thấu kính
Một tia sáng chiếu tới quang tâm của một thấu kính như trong hình vẽ. Tia ló sẽ đi theo hướng.
Ta thấy tia sáng đi qua quang tâm => tia ló tiếp tục đi thẳng (không bị khúc xạ) theo phương của tia tới
Các hình được vẽ cùng tỉ lệ. Hình vẽ nào mô tả tiêu cự của thấu kính hội tụ là lớn nhất.
Ta có:
+ Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.
+ Tia tới đi qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
$OF=OF’ = f$ gọi là tiêu cự của thấu kính
Từ các hình ta suy ra tiêu cự của hình 4 dài nhất hay lớn nhất
Chiếu một chùm sáng song song vào thấu kính hội tụ, hình vẽ nào sau đây mô tả đúng đường truyền của tia sáng?
Ta có: Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.
=> phương án B mô tả đúng đường truyền của tia sáng qua thấu kính