Bài 17. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên

Trong cuộc xâm lược Đại Việt lần 2, nhà Nguyên đã yêu cầu Đại Việt cho mượn đường để chinh phạt Champa. Đây thực chất chỉ là cái cớ cho hành động xâm lược của chúng

Tướng Ô Mã Nhi là người được giao nhiệm vụ bảo vệ đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ

Trần Quốc Tuấn là một nhà lí luận quân sự tài bài. Ông là tác giả của các bộ binh thư nổi tiếng như: “Binh thư yếu lược” và “Vạn kiếp tông bí truyền thư”

Mục đích chính của quân Mông Cổ trong cuộc xâm lược Đại Việt lần thứ nhất là tạo ra thế gọng kìm từ phía Nam để tiêu diệt nhà Nam Tống

Trần Quốc Tuấn là người được vua Trần tin tưởng giao trọng trách Quốc công tiết chế- chỉ huy cuộc kháng chống Mông Nguyên lần 2 (1285). Ông soạn "Hịch tướng sĩ" để động viên tinh thần chiến đấu của quân đội. 

Con nước thủy triều là yếu tố tự nhiên được Trần Quốc Tuấn khai thác triệt để trong trận Bạch Đằng năm 1288. Ông đã dựa vào yếu tố này để xây dựng trận địa cọc ngầm, dụ địch vào trận địa để tiêu diệt

Thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên của nhà Trần đã góp phần xây đắp nên truyền thống quân sự Việt Nam, truyền thống chiến đấu của một nước nhỏ hơn nhưng luôn phải chống lại những kẻ thù mạnh hơn nhiều lần đến xâm lược.  

Trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất, trước thế giặc mạnh, vua Trần lo lắng hỏi ý kiến của thái sư Trần Thủ Độ. Ông đã trả lời “Đầu thần chưa rơi xuống, xin bệ hạ đừng lo”

Cuối tháng 1-1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan Tổng chỉ huy tràn vào xâm lược Đại Việt. 

Đầu năm 1288, Thoát Hoan chỉ huy một cánh quân đánh vào Vạn Kiếp, ra sức xây dựng nơi đây thành căn cứ vững chắc để đánh lâu dài với Đại Việt

Nhà Trần rất quan tâm chăm lo sức dân, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân bằng nhiều biện pháp để tạo nên sự gắn bó đoàn kết giữa triều đình với nhân dân.

Đầu năm 1258, quân Mông Cổ tràn vào lãnh thổ Đại Việt. Quân giặc theo đường sông Thao tiến xuống Bạch Hạc, đến Bình Lệ Nguyên thì bị chặn lại ở phòng tuyến do vua Trần Thái Tông trực tiếp chỉ huy. Tại đây một trận đánh quyết liệt đã diễn ra

Hội nghị Diên Hồng do nhà Trần tổ chức đã triệu tập những bô lão có uy  tín về Thăng Long để bàn kế hoạch đánh giặc. Khi được nhà vua hỏi nên đánh hay hàng, các bô lão đều đồng thanh hô vang “đánh”

Để chuẩn bị cho cuộc xâm lược Đại Việt lần thứ 3, nhà Nguyên đã:

- Đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản để tập trung lực lượng cho xâm lược Đại Việt

- Huy động 30 vạn quân đội do Thoát Hoan- viên tướng đã có kinh nghiệm chinh chiến ở chiến trường Đại Việt làm tổng chỉ huy

- Chuẩn bị một đoàn thuyền lương với hàng chục vạn thạch lương do tướng Trương Văn Hổ chỉ huy

=> Sự chuẩn bị trên thể hiện quyết tâm xâm lược bằng được Đại Việt của nhà Nguyên

Hội nghị Diên Hồng (1285) là nào biểu tượng của sự đoàn kết giữa triều Trần và nhân dân trong cuộc kháng chiến chống Mông- Nguyên. Khi vua Trần mời các bộ lão đến điện Diên Hồng để hỏi ý kiến nên đánh hay hàng, các bô lão đều đồng thanh hô vang "đánh". 

Để thể hiện quyết tâm đánh giặc Mông Cổ, trong cuộc kháng chiến chống Mông- Nguyên lần 2, quân sĩ nhà Trần đã thích vào tay 2 chữ Sát Thát- giết giặc Mông Cổ

Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 của quân dân Đại Việt đã tiêu diệt được toàn bộ cánh quân thủy của quân Nguyên, đè bẹp ý chí xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên

Trong cả 3 lần kháng chiến chống quân Mông- Nguyên, thời gian đầu để tránh thế mạnh của giặc nhà Trần đều sử dụng kế “vườn không nhà trống”

Nắm được thời cơ quân Mông Cổ suy yếu, quân dân nhà Trần đã mở cuộc phản công quyết định ở Đông Bộ Đầu (bến sông Hồng) và giành thắng lợi, buộc địch phải rút khỏi Thăng Long về nước

Trước khi tổ chức cuộc xâm lược Đại Việt lần thứ hai, quân Nguyên đã tiến đánh Champa để tạo thế gọng kìm bao vây tấn công Đại Việt từ phía Nam