Bài 20 (2 Tiết): CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953 – 1954)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức:
Hiểu và trình bày được:
- Âm mưu của Pháp – Mĩ thể hiện trong kế hoạch Nava như thế nào.
- Nét chính về diễn biến và tác dụng của cuộc Tổng tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 đối với cuộc kháng chiến.
- Thắng lợi có ý nghĩa về nhiều mặt của chiến dịch Điện Biên Phủ.
- Nét chính về quá trình đấu tranh trên mặt trận ngoại giao của ta ở Giơnevơ và nội dung của hiệp định Giơnevơ.
- Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 – 1954).
2. Về thái độ, tình cảm, tư tưởng:
- Khắc sâu niềm tin tưởng sâu sắc vào sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ đối với sự nghiệp kháng chiến, xây dựng Tổ quốc.
- Biết quý trọng và tự hào với những chiến thắng to lớn về các mặt của cuộc kháng chiến chống Pháp.
3. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá, tìm nguyên nhân và ý nghĩa của các sự kiện lịch sử.
II/ CHUẨN BỊ :
1. Giáo viên -Lược đồ: Hình thái chiến trường trên các mặt trận1953-1954,
2. Học sinh :-Xem trước bài mới t. -Sưu tầm tranh ảnh về chiến dịch Điện Biên Phủ.
III. PHƯƠNG PHÁP : phân tích , đánh giá các sự kiện lịch sử- mô tả sự kiện khi trình bày diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ...
IV/TIẾN TRÌNH
1/ Ổn định lớp
2/ Kiểm tra bài cũ
- Mỹ can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương như thế nào?
- Kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi với những nội dung gì?
3/ Bài mới : Bước vào đông-xuân 1953 – 1954, Pháp - Mỹ âm mưu giành một thắng lợi quân sự quyết định nhằm “kết thúc chiến tranh trong danh dự”; quân ta mở cuộc Tiến công chiến lược đông-xuân 1953-1954 với đỉnh cao là Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã buộc thực dân Pháp ký Hiệp định Giơnevơ năm 1954 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương.
|
Các hoạt động của GV-HS |
Kiến thức cơ bản cần nắm |
|
GV dùng lược đồ xác định vị trí triển khai kế hoạch Nava rồi nêu câu hỏi: KH Nava ra đời trong hoàn cảnh tình thếnào? -GV. Sau 8 năm c/tr, Pháp gặp khó khăn và thiệt hại lớn: + 39 vạn quân, chi phí c/tr 556 tỉ Fr (1953), vùng chiếm đóng thu hẹp. + 18 lần thay đổi C.phủ. - Pháp tranh thủ viện trợ của Mĩ -> tìm “lối thoát vinh dự”, “lối thoát trong thắng lợi”. 5- 1953 Nava sang Đ.Dương làm Tổng chỉ huy … Nội dung KH Nava? Qua nội dung -> em hãy rút ra điểm chính của KH Nava? Tích hợp ý thức trách nhiệm đối với đất nước của Đảng Chuyển ý: Tiếp tục phát triển phương hướng chiến lược HN TW Đảng lần IV (1- 53) là: “Tạm thời tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu” Để đối phó với âm mưu của P – M ta đưa ra chủ trương chiến lược ntn? Để tiến tới ĐBP, ta liên tiếp mở các cuộc tấn công quân sự trên chiến trường ĐD. Vậy ta sẽ tấn công Pháp ở đâu để có thể phân tán lực lượng của chúng? GV: sử dụng lược đồ hình thái chiến trường trong Đông – Xuân 1953- 1954 -Đánh giá thắng lợi bước đầu chiến cuộc đông - xuân 1953 – 1954. ? Trước tình hình đó Nava quyết định chấp nhận một cuộc quyết chiến với ta ở ĐBP. GT: vị trí địa lý của ĐBP GV dùng lược đồ khái quát ý đồ mang tính chiến lược của Pháp ở ĐBP và chủ trương của ta là quyết tâm tiêu diệt cụm cứ điểm D9BP , -Tại sao ta quyết định mở chiến dịch ĐBP, coi nay là điểm quyết chiến chiến lược?- GV chót ý: Chủ trương của ta. GV. Trình bày diễn biến , Kết quả và ý nghĩa? GV nêu những tấm gương anh hùng trong trận D9BP: -LH: Tô Vĩnh Diện lấy thân mình chèn pháo đã động viên, khích lệ, tăng thêm sức mạnh tinh thần cho chiến sĩ pháo binh & thanh niên toàn mặt trận làm tròn nhiệm vụ. LH: Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu maichặn hỏa lực địch. Hoàng Đăng Vinh cắm cờ ĐBP… |
I.ÂM MƯU MỚI CỦA PHÁP –MỸ Ở ĐÔNG DƯƠNG: KẾ HOẠCH NAVA 1. Hoàn cảnh lịch sử và âm mưu của Pháp – Mĩ * Phía Pháp Sau 8 năm chiến tranh xâm lược Việt Nam, Pháp thiệt hại nặng nề, bị loại khỏi vòng chiến đấu hơn 39 vạn quân, tiêu tốn hơn 2.000 tỉ Franc, ngày càng lâm vào thế phòng ngự bị động trên chiến trường. * Phía Mĩ Ra sức can thiệp sâu vào chiến tranh Đông Dương, ép Pháp phải kéo dài và mở rông chiến tranh, đồng thời tích cực chuẩn bị thay thế Pháp 2. Kế hoạch Nava Tháng 5 – 1953, được sự thoả thuận của Mĩ, Pháp đưa Na Va sang Đông Dương đề ra kế hoạch NaVa, trong vòng 18 tháng nhằm “ kết thúc chiến tranh trong danh dự” Kế hoạch Nava chia thành 2 bước: - Bước thứ nhất: trong thu – đông 1953 và xuân 1954, phòng ngự chiến lược ở Bắc Bộ để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, giànhnguồn nhân lực và vật lực; xoá bỏ vùng tự do liên khu V ra sức mở rộng ngụy quân, tập trung binh lực, xây dựng quân đội cơ động chiến lược mạnh. - Bước thứ hai: từ thu – đông 1954, chuyển lực lượng ra Bắc Bộ thực hiện tiến công chiến lược, cố giành lấy thắng lợi quân sự quyết định, buộc ta phải đàm phán theo điều kiện có lợi cho chúng nhằm kết thúc chiến tranh Từ thu – đông 1953, Nava tập trung 44 tiểu đoàn quân cơ động ở Đông Dương ra đồng bằng Bắc Bộ và mở cuộc tấn công, càn quét bình định vùng chiếm đóng, mở các cuộc tiến công lớn vào Ninh Bình, Thanh Hoá…để phá kế hoạch của ta II. CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN LƯỢC 1953 – 1954 VÀ CHIẾN DỊCH ĐIỆN BIÊN PHỦ NĂM 1954 1. Cuộc tiến công chiến lược đông – xuân 1953 – 1954 a. Chủ trương của ta - Cuối tháng 9-1953, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp bàn kế hoạch trong đông – xuân 1953-1954. - Phương hướng chiến lược của ta là: Tập trung lực lượng tiến công vào những vị trí chiến lược quan trọng nơi địch tương đối yếu nhằm + Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, + Giải phóng đất đai, + Phân tán lực lượng địch b. Diễn biến chiến cuộc đông - xuân 1953 – 1954. - Tháng 12-1953, quân ta tiến lên Tây Bắc, giải phóng thị xã Lai Châu, buộc Pháp phải điều quân lên Điện Biên Phủ -> Điện Biên Phủ trở thành nơi tập trung quân thứ 2 của Pháp. - Đầu 12-1953, ta phối hợp với bộ đội Lào tấn công trung Lào, giải phóng Thà khẹt uy hiếp xavanakhet vàXê nô buộc Pháp tăng viện cho Xênô (nơi tập trung quân thứ 3). - Tháng 1-1954, liên quân Việt – Lào đánh lên thượng Lào trên lưu vực sông Nậm Hu và tỉnh Phongxali, buộc Pháp tăng viện cho Luông pha bang (nơi tập trung quân thứ 4). - Tháng 2/1954, ta đánh lên Tây Nguyên, giải phóng Kon Tum uy hiếp Plâycu buộc Pháp tăng viện cho Plâycu (nơi tập trung quân thứ 5). Ở vùng sau lưng địch, phong trào chiến tranh du kích phát triển mạnh (Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Bình Trị Thiên …) =>Như vậy ta chủ động mở hàng loạt các chiến dịch, buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta, làm cho kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản. 2. Chiến dịch lịch sử Điện biên Phủ (1954) a. Âm mưu và hành động của Pháp – Mĩ ở Điện Biên Phủ - Điện Biên Phủ nằm ở Tây Bắc Việt nam, gần biên giới Lào, có vị trí then chốt ở Đông Dương và cả Đông nam á - Trong tình thế kế hoạch Nava bị phá sản, Pháp – Mỹ tập trung xây dựng ĐBP thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương “Pháo đài bất khả xâm phạm” -ĐBP trở thành tâm điểm của kế hoạch Nava với 49 cứ điểm, 2 sân bay, 3 phân khu và đủ các binh chủng với 16.200 tên. b. Chủ trương của ta: -BCT và TW Đảng chọn ĐBP làm điểm quyết chiến chiến lược với Pháp. - Ta huy động dân công vận chuyển hàng vạn tấn lương thực, vũ khí, thuốc men, bộ đội từ các hướng về bao vây Điện Biên Phủ. c. Diễn biến:Chiến dịch Điện Biên Phủ chia làm ba đợt: - Đợt 1: từ 13- 3 đến 17- 03-1954, ta tiến công tiêu diệt cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc. - Đợt 2: từ 30 - 3 đến 26 – 04 - 1954 quân ta đồng loạt tiến công các cư điểm phía Đông phân khu trung tâm như E1, D1, A1, C1, C2, A1…Ta bao vây, chia cắt, khống chế con đường tiếp tế bằng hàng không của địch. - Đợt 3: từ 1 - 5 đến ngày 7 - 5 – 1954, quân ta đồng loạt tiến công tiêu diệt phân khu trung tâm Mường Thanh và phân khu Nam;Chiều ngày 7 – 5 - 1954, quân ta đánh vào sở chỉ huy địch 17g30 tướng Đờ Caxtơri (De Cattrie) cùng toàn bộ Bộ Tham Mưu địch đầu hàng và bị bắt sống. Chiến dịch Điện Biên Phủ giành thắng lợi. d. Kết quả: Ta loại khỏi vòng chiến đấu 16.200 tên, trong đó có một thiếu Tướng, bắn rơi và phá huỷ 62 máy bay và thu toàn bộ phương tiện chiến tranh khác. đ. Ý nghĩa lịch sử - Ta đã đập tan hoàn toàn kế hoạch Na-Va, giáng đòn quyết định vào ý chi xâm lược của thực dân Pháp. - Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta giành thắng lợi. |
4. Củng cố :
- Hoàn cảnh và nội dung của Hiệp định Genè ve về việc lập lại hoà bình ở Đông Dương?
- Ý nghĩa của Hiệp định?
- Ý nghĩa lịch sử , nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 – 1954)?
5. Dặn dò:trả lời câu hỏi trong SGK và chuẩn bị bài mới?
