1. Sự phân chia thế giới thành các nhóm nước
- Trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau được chia làm 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển.
- Các nước đang phát triển có GDP bình quân đầu người thấp, nợ nước ngoài nhiều và HDI ở mức thấp.
- Các nước phát triển có GDP/người cao, đầu tư nước ngoài nhiều, HDI cao.
- Một số nước vùng lãnh thổ đạt được trình độ nhất định về công nghiệp gọi là các nước công nghiệp mới (NICs).
2. Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế xã hội của các nhóm nước
- Trong cơ cấu kinh tế:
+ Các nước phát triển khu vực dịch vụ chiếm tỉ lệ rất lớn, nông nghiệp rất nhỏ.
+ Các nước đang phát triển tỉ lệ ngành nông nghiệp còn cao.
- Tuổi thọ trung bình các nước phát triển > các nước đang phát triển.
- HDI các nước phát triển > các nước đang phát triển.
3. Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại
- Thời gian: Cuối thế kỷ XX, đầu thế kỉ XXI, cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại được tiến hành.
+ Dựa vào thành tựu KH mới với hàm lượng tri thức cao.
+ Bốn trụ cột: Công nghệ sinh học; Công nghệ vật liệu; Công nghệ năng lượng; Công nghệ thông tin.
Tác động: Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại tác động ngày càng sâu sắc, làm xuất hiện nhiều ngành mới, thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ, làm cho kinh tế thế giới chuyển dần từ nền kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức (nền kinh tế dựa trên tri thức, kỹ thuật, công nghệ cao).
