I. Quá trình hình thành và phát triển
1. Sự ra đời và phát triển
- Sau chiến tranh thế giới II, các nước Tây Âu tăng cường liên kết.
- Năm 1951 thành lập cộng đồng Than và Thép châu Âu. Gồm các nước: Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, Lucxămbua.
- 1957: Cộng đồng kinh tế châu Âu (EEC).
- 1958: Cộng đồng nguyên tử châu Âu.
- 1967: Thống nhất 3 tổ chức trên thành cộng đồng châu Âu (EC).
- 1993: Đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU) (hiệp ước Ma-xtrich).
- EU ngày càng mở rộng về số lượng thành viên và phạm vi lãnh thổ: Từ 6 nước ban đầu (1957) đến 2013 là 28 nước.
- 31/1/2020, Anh chính thức rời khỏi EU => EU còn lại 27 nước thành viên.
2. Mục đích và thể chế của EU
- Mục đích:
+ Xây dựng phát triển khu vực mà nơi đó hàng hóa, người, vốn được tự do lưu thông giữa các thành viên.
+ Tăng cường hợp tác, liên kết kinh tế, luật pháp, an ninh và ngoại giao.
- Thể chế: nhiều vấn đề quan trọng về kinh tế, chính trị không phải do chính phủ của các quốc gia thành viên đưa ra mà do các cơ quan của EU quyết định.
+ Hội đồng châu Âu
+ Nghị viện
+ Hội đồng bộ trưởng
+ Ủy ban liên minh
II. Vị thế của EU trong nền KT thế giới
1. Trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới
- Hình thành nên thị trường chung, tự do lưu thông hàng hóa, con người, dịch vụ và tiền vốn; sử dụng cùng đồng tiền Euro. EU trở thành trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới.
- Tuy nhiên, vẫn có sự chênh lệch về trình độ giữa các nước.
2. Tổ chức thương mại hàng đầu
- Kinh tế EU phụ thuộc nhiều vào xuất nhập khẩu.
- Các nước dỡ bỏ thuế quan với nhau và có chung 1 mức thuế.
- EU dẫn đầu thế giới về thương mại.
- EU là bạn hàng lớn nhất của các nước đang phát triển.
- EU hạn chế nhập nhiều mặt hàng công nghiệp và trợ giá cho nông sản.