I. Điều kiện tự nhiên
- Quần đảo Nhật Bản nằm ở Đông Á trên Thái Bình Dương, gồm 4 đảo lớn: Hôn su, Kiu xiu, Sicôcư, Hôccaiđô.
- Tại các vùng biển quanh quần đảo Nhật Bản, dòng biển nóng lạnh gặp nhau tạo nên ngư trường lớn, nhiều loài cá.
- Khí hậu gió mùa, mưa nhiều.
- Thay đổi theo chiều Bắc Nam:
+ Bắc: ôn đới, mùa đông dài lạnh, có tuyết rơi.
+ Nam: cận nhiệt đới, mùa đông không lạnh lắm, mùa hạ nóng, có mưa to và bão.
- Nghèo khoáng sản, ngoài than, đồng các loại khác không đáng kể.
- Nhiều thiên tai: trên lãnh thổ có hơn 80 núi lửa đang hoạt động, mỗi năm có hàng nghìn trận động đất lớn nhỏ; sóng thần gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
II. Dân cư
- Nhật Bản là nước đông dân.
- Tốc độ gia tăng thấp và giảm dần, cơ cấu dân số già.
- Dân cư tập trung tại các thành phố ven biển.
- Người lao động cần cù, làm việc tích cực, tự giác và trách nhiệm cao.
- Giáo dục được chú ý đầu tư.
III. Kinh tế
- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nền Kinh tế suy sụp nghiêm trọng.
- Đến năm 1952: nền kinh tế khôi phục ngang mức trước chiến tranh.
- Nguyên nhân:
+ Chú trọng đầu tư hiện đại hóa công nghiệp, tăng vốn, kĩ thuật.
+ Tập trung cao độ vào các ngành then chốt, có trọng điểm theo từng giai đoạn.
+ Duy trì kinh tế 2 tầng: xí nghiệp lớn - xí nghiệp nhỏ, thủ công.
- Những năm 1973 -1974 và 1979 -1980 tốc độ tăng kinh tế chậm và giảm xuống do khủng hoảng dầu mỏ.
- 1986 -1990 tốc độ tăng GDP trung bình đã đạt 5,3%.
- Từ 1991, tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật Bản chậm lại.
- Hiện nay, Nhật Bản đứng thứ 2 thế giới về kinh tế, tài chính.