Bài 19 : Dân số và sự phát triển dân số thế giới

Phong tục tập quán lạc hậu, đặc biệt là tư tưởng “trời sinh voi trời sinh cỏ” ở các vùng nông thôn, hiểu biết về các biện pháp tránh thai còn rất hạn chế và lạc hậu đã dẫn đến tỉ lệ sinh ở các khu vực nông thôn nghèo cao.

=> Phong tục tập quán lạc hậu không phải là nhân tố làm cho tỉ suất sinh thấp

Hoa Kì là quốc gia có nền kinh tế phát triển hàng đầu thế giới, khoa học kĩ thuật phát triển mạnh mẽ, môi trường sống thuận lợi (khí hậu, điều kiện địa hình, tự nhiên thuận lợi), tài nguyên thiên nhiên giàu có.

=> Thu hút dân cư từ nhiều quốc gia đến tìm kiếm việc làm và phát triển kinh tế.

Nhận xét:

Tỉ suất sinh thô trên toàn thế giới, các nhóm nước phát triển và đang phát triển đều có xu hướng giảm.

- Tỉ suất sinh thô trên toàn thế giới giảm từ 36% xuống 20%.

- Tỉ suất sinh thô các nước phát triển giảm từ 23% xuống 11%.

- Tỉ suất sinh thô các nước đang phát triển giảm từ 43% xuống 21%.

=> Nhận xét A đúng

Tính dân số năm sau:

+ Gọi D₀ : dân số đầu kì

          D₁ : dân số năm kế tiếp (liền sau)

          D₂ : dân số năm thứ hai

          D_n : dân số năm thứ n

          tg    _: tỉ lệ gia tăng tự nhiên.

Ta có: D₁ = d₀  + (d₀ x tg) = d₀ (1 + tg )

           D₂ = d₁ (1 + tg)  = d₀ ( 1+ tg) x (1 + tg) = d₀ ( 1+ tg)²

           D₃ = d₂ (1 + tg) = d₀ ( 1+ tg)² x (1 + tg) = d₀ ( 1+ tg)³

Tương tự, ta có công thức tổng quát: D_n = d₀ (1+ tg)ⁿ  (n là hiệu số năm sau với năm trước.)

- Áp dụng công thức:

   + Biết: Dân số năm 2015 là 7346 (triệu người);

              Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên = 1,2 % = 0,012

              Hiệu số năm 2016 với 2015 = 2016 – 2015 = 1 (năm)

  =>  Dân số năm 2016 = Dân số năm 2015 x (1+ tg)¹

                                     = 7346 x (1 + 0,012) = 7346 x 1,012 = 7434,15 (triệu người)

Ở các nước đang phát triển gia tăng dân số quá nhanh trong khi nền kinh tế - xã hội phát triển còn thấp

=> Gây nhiều sức ép lên vấn đề việc làm, nơi ở, chất lượng đời sống người dân; dân số đông cũng gây sức ép lên tài nguyên môi trường -> tài nguyên cạn kiệt, môi trường ô nhiễm, tệ nạn xã hội…

=> Cần có các chính sách phát triển dân số hợp lí như: chính sách kế hoạch hóa gia đình, đẩy mạnh xuất khẩu lao động, đa dạng hóa ngành kinh tế, đào tạo nâng cao trình độ lao động….nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giữa sự phát triển dân số với phát triển kinh tế, đảm bảo ổn định đời sống nhân dân, ổn định xã hội và bảo vệ môi trường.