I - NỘI NĂNG
1. Định nghĩa
Nội năng của vật là tổng động năng và thế năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
- Kí hiệu của nội năng: U
- Đơn vị: Jun (J)
Nội năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích của vật: \(U = f(T,V)\)
2. Sự biến thiên nội năng
Biến thiên nội năng là quá trình thay đổi nội năng của vật.
Độ biến thiên nội năng \(\Delta U\): là phần nội năng tăng thêm hay giảm bớt đi trong một quá trình.
II - CÁC CÁCH LÀM THAY ĐỔI NỘI NĂNG
1. Thay đổi nội năng bằng cách thực hiện công
Trong quá trình thực hiện công có sự chuyển hóa từ một dạng năng lượng khác sang nội năng.
Ví dụ: cọ xát miếng kim loại trên mặt bàn (cơ năng \( \to \) nội năng)
2. Thay đổi nội năng bằng cách truyền nhiệt
- Quá trình truyền nhiệt: là quá trình làm thay đổi nội năng không có sự thực hiện công (chỉ có sự truyền nội năng từ vật này sang vật khác)
- Nhiệt lượng: là số đo độ biến thiên nội năng trong quá trình truyền nhiệt
\(\Delta U = Q\)
Biểu thức tính nhiệt lượng:
Đối với chất rắn và chất lỏng, nhiệt lượng tỏa ra hay thu vào được xác định bởi biểu thức:
\(Q = mc\Delta T\)
Trong đó:
+ \(Q\): nhiệt lượng tỏa ra hay thu vào (J)
+ \(m\): khối lượng (kg)
+ \(c\): nhiệt dung riêng của chất (J/kg.K)
+ \(\Delta T\): độ biến thiên nhiệt độ (K)