Cho hệ phương trình: $\left\{ \begin{array}{l}\dfrac{{3(x + y)}}{{x - y}} = a\\\dfrac{{2{\rm{x}} - y - {\rm{ax}}}}{{y - x}} = - 1\end{array} \right.$. Hệ phương trình có nghiệm duy nhất khi
Trả lời bởi giáo viên
Hệ: $\left\{ \begin{array}{l}\dfrac{{3(x + y)}}{{x - y}} = a\\\dfrac{{2{\rm{x}} - y - {\rm{ax}}}}{{y - x}} = - 1\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}\dfrac{{3x}}{{x - y}} + \dfrac{{3y}}{{x - y}} = a\\\dfrac{{2{\rm{x}}}}{{y - x}} - \dfrac{y}{{y - x}} - \dfrac{{{\rm{ax}}}}{{y - x}} = - 1\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}\dfrac{{3x}}{{x - y}} + \dfrac{{3y}}{{x - y}} = a\\\dfrac{{ - 2{\rm{x}}}}{{x - y}} + \dfrac{y}{{x - y}} + \dfrac{{{\rm{ax}}}}{{x - y}} = - 1\end{array} \right.$
Điều kiện: $x ≠ y$
Đặt $u = \dfrac{x}{{x - y}};v = \dfrac{y}{{x - y}}$, hệ phương trình trở thành: $\left\{ \begin{array}{l}3u + 3v = a\\ - 2u + v + au = - 1\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}3u + 3v = a\\\left( {a - 2} \right)u + v = - 1\end{array} \right.$
Ta có: $D = \left| {\begin{array}{*{20}{c}}3&3\\{a - 2}&1\end{array}} \right| = 3 - 3{\rm{a}} + 6 = 9 - 3{\rm{a}}$
Hệ phương trình có nghiệm duy nhất $ \Leftrightarrow D \ne 0 \Leftrightarrow 9 - 3{\rm{a}} \ne 0 \Leftrightarrow a \ne 3$
Hướng dẫn giải:
+ Đặt điều kiện cho ẩn $x ; y$
+ Đặt ẩn phụ $u = \dfrac{x}{{x - y}};v = \dfrac{y}{{x - y}}$
+ Tính định thức $D.$
+ Xét điều kiện để hệ phương trình với hai ẩn $u, v$ có nghiệm duy nhất là: $D \ne 0$