IV. Hoàn cảnh lịch sử mới và chiến dịch biên giới thu đông năm 1950
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
- Ngày 1/10/1949, cách mạng Trung Quốc thành công, nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa ra đời và đặt quan hệ ngoại giao với ta (18/01/1950)
- Từ tháng 1/1950, Liên Xô và các nước XHCN đặt quan hệ ngoại giao với ta.
- Ngày 13/5/1949, Mỹ giúp Pháp thực hiện kế hoạch Rơ ve:
+ Mỹ can thiệp sâu vào Đông Dương; công nhận chính phủ Bảo Đại; tháng 5/1950, đồng ý viện trợ cho Pháp.
+ Nội dung kế hoạch Rơ-ve: Tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường số 4, cắt đứt liên lạc của ta với quốc tế; Lập hành lang Đông - Tây (Hải Phòng - Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La); Chuẩn bị tấn công Việt Bắc lần thứ hai, giành thắng lợi để nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
Video tư liệu về hoàn cảnh lịch sử và chiến dịch biên giới thu đông năm 1950
2. Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
a) Chủ trương của ta:
Tháng 6 - 1950, ta chủ động mở chiến dịch Biên giới nhằm:
- Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch
- Khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới.
- Mở rộng và củng cố căn cứ Việt Bắc, tạo đà thúc đẩy kháng chiến tiến lên.
Bác Hồ thăm một đơn vị tham gia chiến dịch biên giới thu đông 1950
b) Diễn biến:
- Ngày 16/ 9/1950, ta tiến công Đông Khê, sau 2 ngày, ta chiếm Đông Khê.
- Thất Khê bị uy hiếp, Cao Bằng bị cô lập, hệ thống phòng ngự của Pháp trên đường số 4 bị cắt làm đôi.
- Pháp phải rút quân từ Cao Bằng về theo đường số 4 và từ Thất Khê lên chiếm lại Đông Khê và đón cánh quân từ Cao Bằng về.
- Đoán được ý định của Pháp, ta mai phục chặn đánh khiến cho hai cánh quân trên đường số 4 không gặp được nhau.
- Thất Khê bị uy hiếp, Pháp rút về Na Sầm (8/10/1950).
- Ngày 13/10/1950, địch rút khỏi Na Sầm, cuộc hành quân của địch ở Thái Nguyên cũng bị đập tan. Đường số 4 được giải phóng (22/10/1950)
- Phối hợp với mặt trận Biên giới, ta hoạt động mạnh ở tả ngạn sông Hồng, Tây Bắc, Đường số 6, số 12, buộc địch phải rút khỏi thị xã Hoà Bình. Phong trào du kích phát triển mạnh ở Bình - Trị - Thiên, Liên khu V và Nam Bộ.
Lược đồ chiến dịch Biên giới thu - đông 1950
c) Kết quả:
- Sau hơn một tháng, chiến dịch Biên giới kết thúc thắng lợi
- Ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 8.000 địch, giải phóng biên giới Việt - Trung với 35 vạn dân, khai thông con đường nối nước ta với các nước XHCN.
- Chọc thủng “hành lang Đông - Tây” của Pháp, phá vỡ thế bao vây của Pháp.
- Kế hoạch Rơ-ve phá sản.
d) Ý nghĩa
- Con đường liên lạc của ta với các nước Xã hội chủ nghĩa được khai thông.
- Pháp bị động, lúng túng nhiều mặt.
- Ta mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến:
+ Quân đội trưởng thành,
+ Giành thế chủ động trên chiến trường chính Bắc bộ
3. Mở rộng: Chiến thuật của ta và địch trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950
- Chiến thuật của Pháp - Mĩ: thực hiện kế hoạch Rơve với chiến thuật là “khóa then cửa” :
+ Thông qua việc tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường số 4 để khóa chặt biên giới Việt - Trung, ngăn chặn sự chi viện của các nước xã hội chủ nghĩa cho Việt Nam.
+ Đồng thời, thiết lập hành lang Đông - Tây (Hải Phòng- Hà Nội- Hòa Bình- Sơn La) để ngăn chặn sự chi viện từ liên khu 3 và 4 cho chiến trường Việt Bắc.
- Quân ta sử dụng lối đánh "đánh điểm, diệt viện" để đối phó với địch:
+ Đánh điểm: tấn công cứ điểm Đông Khê khiến cho hệ thống phòng ngự trên đường số 4 của quân Pháp bị chia cắt, cô lập).
+ Diệt viện: tập kích tiêu diệt quân chi viện từ Thất Khê lên và truy kích.
ND chính
| - Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến. - Chủ trương của ta, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950. - Chiến thuật của ta và địch trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950. |
Sơ đồ tư duy Hoàn cảnh lịch sử mới và chiến dịch biên giới thu đông năm 1950
