Bài 3. Phong trào văn hóa Phục hưng và cải cách tôn giáo

Quê hương của phong trào Văn hóa Phục hưng là Italia. Do từ thế kỉ XIV, I-ta-li-a có nền kinh tế hàng hóa phát triển, có đời sống đô thị phồn thịnh với những thành thị tự do, quan hệ tư bản chủ nghĩa chiếm địa vị thống trị. Hơn nữa I-ta-li-a là quê hương của văn minh Hi Lạp- Rô ma. Ở đây vẫn còn bảo lưu được nhiều giá trị của nền văn minh này.

Italia-quê hương của văn hóa Phục Hưng

Trong thời kì Phục hưng, sự xuất hiện của rất nhiều nhà văn hóa, khoa học thiên tài mà người ta gọi là “những con người khổng lồ” về tư tưởng và sự uyên bác trong lịch sử nhân loại:

- Ph. Ra-bơ-le vừa là nhà văn, vừa là nhà y học lớn.

- R. Đê-các-tơ không những là nhà toán học xuất sắc mà còn là nhà triết học lớn.

- Lê-ô-na đơ Vanh-xi là họa sĩ thiên tài, cũng là kĩ sư nổi tiếng.

- N. Cô-péc-ních, Ga-li-lê là những nhà thiên văn có nhiều công hiến lớn cho ngành thiên văn học, ….

Người khởi xướng phong trào cải cách tôn giáo là M. Lu-thơ (1483 - 1546), một tu sĩ ở Đức

Trong suốt hơn 1000 năm, giai cấp phong kiến châu Âu đã lấy Kinh thánh của đạo Ki-tô làm cơ sở tư tưởng chính thống của mình và dựa vào Giáo hội để thống trị nhân dân về mặt tinh thần

Sự phát triển của phong trào cải cách tôn giáo đã khiến cho đạo Ki-tô bị phân hóa thành hai giáo phái là Cựu giáo là Ki-tô giáo cũ và Tân giáo là tôn giáo cải cách

Cuộc chiến tranh nông dân Đức là cuộc đấu tranh vũ trang đầu tiên của nông dân dưới ngọn cờ của tư sản chống phong kiến châu Âu

Những nguyên nhân xuất hiện phong trào Văn hóa Phục hưng:

- Sự tồn tại của chế độ phong kiến cùng với những quan điểm lỗi thời của giáo hội Kitô đã kìm hãm sự phát triển của xã hội

- Giai cấp tư sản ra đời ở giai đoạn hậu kì trung đại, tuy có thể lực về kinh tế nhưng lại không có thế lực về chính trị.

- Con người bước đầu có những nhận thức khoa học về bản chất của thế giới.

=> Đáp án D: trào lưu triết học ánh sáng đến thế kỉ XVII mới xuất hiện và phát triển ở châu Âu nên không phải nguyên nhân dẫn đến xuất hiện phong trào văn hóa Phục hưng ở châu Âu.

Nội dung của phong trào Văn hóa Phục hưng bao gồm:

- Lên án nghiên khắc giáo hội Kitô, tấn công vào trật tự xã hội phong kiến. 

- Đề cao giá trị chân chính của con người thay cho thần thánh

- Đề cao khoa học tự nhiên, xây dựng thế giới quan duy vật tiến bộ. 

=> Loại trừ đáp án: C

Giai cấp tư sản khởi xướng phong trào Văn hóa Phục hưng với mục đích chính là xây dựng nền văn hóa mới của giai cấp tư sản. Đó là nền văn học được xây dựng trên nền tảng khôi phục những tinh hoa của văn hóa Hi Lạp và Rô -ma và chú trọng khoa học – kĩ thuật, đề cao giá trị con người, đòi quyền tự do cá nhân. Nó đối lập hoàn toàn với quan điểm của giáo hội Kitô

Trong phong trào Cải cách tôn giáo, M. Lu-thơ chủ trương:

- Kịch liệt lên án những hành vi tham lam của Giáo hoàng, chỉ trích mạnh mẽ giáo lí giả dối của Giáo hội.

- Đòi bãi bỏ những thủ tục, lễ nghi phiền toái.

- Đòi quay về với giáo lí Ki-tô nguyên thuỷ.

Phong trào Văn hóa Phục hưng là “cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại” vì:

- Đánh bại hệ tư tưởng phong kiến lỗi thời, giải phóng con người khỏi áp bức, nô dịch của giáo hội Kitô.

- Xây dựng một nền văn hóa mới tiến bộ trong đó đề cao giá trị chân chính của con người, khoa học tự nhiên và thế giới quan thế bộ

- Dọn đường cho sự bùng nổ của các cuộc cách mạng tư sản ở giai đoạn sau

Bản chất của phong trào văn hoá Phục hưng và cải cách tôn giáo là cuộc cách mạng trên lĩnh vực tư tưởng do giai cấp tư sản tiến hành để chống lại chế độ phong kiến suy tàn (trước hết là các giáo lý của giáo hội Kitô)

Côpecnic là người đầu tiên đưa ra được thuyết địa nhật tâm- mặt trời là trung tâm, trái đấ và các hành tinh khác đều quay xung quanh mặt trời thay cho thuyết địa tâm- trái đất là trung tâm của giáo hội Kitô.