Bài 1. Vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên châu Âu
Sách kết nối tri thức với cuộc sống
Ranh giới giữa châu Âu và châu Á là dãy:
Ranh giới giữa châu Âu và châu Á là dãy núi U-ran.
Dãy Hi-ma-lay-a thuộc Trung Quốc, dãy At-lat thuộc Bắc Phi còn dãy Al-det thuộc Nam Mĩ => Những dãy núi này không phải ranh giới giữa châu Âu và châu Á.
Ý nào sau đây không đúng về đặc điểm vị trí địa lí và lãnh thổ của châu Âu?
- Vị trí địa lí:
+ Nằm ở phía tây lục địa Á – Âu, ngăn cách với châu Á bởi dãy U-ran.
+ Phần lớn lãnh thổ nằm giữa vĩ tuyến 36oB và 71oB, chủ yếu thuộc đới ôn hòa của bán cầu Bắc.
- Hình dạng: Đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh, tạo thành nhiều bán đảo, biển, vũng vịnh ăn sâu vào đất liền.
- Kích thước: diện tích trên 10 triệu km2.
Châu Âu có 3 mặt giáp biển và Đại Dương, bờ biển bị cắt xẻ mạnh tạo thành:
Châu Âu có 3 mặt giáp biển và Đại Dương, bờ biển bị cắt xẻ mạnh tạo thành nhiều bán đảo, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
Biển và đại dương nào sau đây không tiếp giáp với châu Âu?
Châu Âu giáp với Bắc Băng Dương ở phía Bắc, Đại Tây Dương ở phía Nam và Địa Trung Hải và Biển Đen ở phía Nam.
Đồng bằng kéo dài từ tây sang đông:
Đồng bằng kéo dài từ tây sang đông chiếm 2/3 diện tích châu lục.
Đặc điểm không phải nét đặc trưng của khí hậu ôn đới hải dương là
- Đới khí hậu ôn đới ở châu Âu có 2 kiểu:
+ Khí hậu ôn đới hải dương: ôn hòa, mùa đông ẩm, mùa hạ mát; mưa quanh năm, lượng mưa trung bình năm từ 800 – 1000 mm trở lên.
+ Khí hậu ôn đới lục địa: mùa đông lạnh và khô, mùa hạ nóng và ẩm. Lượng mưa nhỏ, trung bình năm khoảng 500 mm, chủ yếu mưa vào mùa hạ.
Cả hai kiểu khí hậu đều giống nhau một điểm là có nhiệt độ mát mẻ, trung bình năm dưới 20oC.
Thảm thực vật thay đổi từ Tây sang Đông và từ Bắc xuống Nam:
Thảm thực vật thay đổi từ Tây sang Đông và từ Bắc xuống Nam, theo sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa.
Vùng ven biển phía tây châu Âu phổ biến là rừng
- Đới lạnh: Khí hậu cực và cận cực.
+ Phân bố: các đảo, quần đảo ở Bắc Băng Dương và dải hẹp phía bắc Âu.
+ Sinh vật: nghèo nàn (thực vật chủ yếu là rêu, địa y và cây bụi; động vật có 1 số loài chịu lạnh).
- Đới ôn hòa: Khí hậu ôn đới và khí hậu cận nhiệt.
+ Phần lớn lãnh thổ nằm trong đới ôn hòa, thiên nhiên thay đổi theo sự thay đổi nhiệt độ và lượng mưa.
+ Phía bắc: khí hậu lạnh, ẩm ướt. Thực vật: rừng lá kim; đất điển hình: pốt dôn.
+ Phía tây: mùa đông ấm, mùa hạ mát, mưa nhiều => rừng lá rộng; sâu trong nội địa lượng mưa giảm, mùa đông lạnh, mùa hạ nóng => rừng hỗn hợp phát triển; đất điển hình: đất rừng nâu xám.
+ Phía nam: khí hậu mang tính chất lục địa, mưa ít. Thực vật: thảo nguyên ôn đới; đất điển hình: đất đen thảo nguyên ôn đới.
Đại bộ phận châu Âu có khí hậu:
Đại bộ phận châu Âu có khí hậu ôn đới hải dương và ôn đới lục địa. Chỉ một phần nhỏ phía cực Bắc là khí hậu hàn đới và phần phía nam có khí hậu địa trung hải.
Các sông quan trọng ở châu Âu là:
Các sông quan trọng ở châu Âu là sông Đa-nuyp, Rai-nơ và sông Von-ga. Nhiều sông ở châu Âu được nối với nhau bởi các kênh đào tạo thành một hệ thống đường thủy dày đặc.
Các sông đổ ra Bắc Băng Dương thường:
Các sông đổ ra Bắc Băng Dương thường đóng băng một thời gian dài trong mùa đông, nhất là khu vực cửa sông.
Địa hình chủ yếu của châu Âu là:
Địa hình chủ yếu của châu Âu là đồng bằng với một số đồng bằng rộng lớn như Đồng bằng Đông Âu, Đồng bằng Pháp, Đồng bằng hạ lưu Đa-Nuyp,…
Dãy núi cao và đồ sộ nhất châu Âu là:
Dãy núi cao và đồ sộ nhất châu Âu là là dãy núi An-Pơ ở phía Nam châu Âu, cao trung bình trên 2000m. Một số dãy núi cao trung bình khoảng từ 1000 – 2000m như Xcan-đi-na-vi, Cát-pát, Py-rê-nê, Ban-Căng, An-Pơ Đi-na-rich,…
Nguyên nhân đại bộ phận lãnh thổ châu Âu có khí hậu ôn đới là do:
Nguyên nhân đại bộ phận lãnh thổ châu Âu có khí hậu ôn đới là do châu Âu nằm trong vùng đới ôn hòa. Nằm khoảng từ vĩ tuyến 360B đến 710B nên hằng năm nhận được lượng bức xạ từ Mặt Trời không nhiều như vùng nhiệt đới nhưng cũng không quá ít như vùng hàn đới.
Nguyên nhân khí hậu châu Âu mang tính hải dương sâu sắc là do:
Nguyên nhân khí hậu châu Âu mang tính hải dương sâu sắc là do châu Âu có ba mặt là biển và đại dương bao bọc. Bờ biển dài 4.300km, bị cắt xẻ mạnh tạo thành nhiều bán đảo, vũng vịnh và biển ăn sâu vào đất liền.
Giải thích vì sao ở phía Tây châu Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn ở phía Đông?
Nguyên nhân chủ yếu ở phía Tây châu Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn ở phía Đông là do phía Tây chịu ảnh hưởng của biển lớn. Đặc biệt là ảnh hưởng của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương làm cho biển và khí hậu châu Âu thêm ấm về mùa đông. Hơi ấm và ẩm của biển được gió Tây ôn đới thổi quanh năm đưa sâu vào trong đất liền, làm giảm bớt tính chất lục địa của khí hậu ở khu vực Đông và Đông Nam châu Âu.