I. Đặc điểm dân cư
a. Số dân
Dân số châu Phi
- Năm 2020, số dân châu Phi khoảng 1340 triệu người, chiếm khoảng 17% dân số thế giới.
- Số dân châu Phi tăng rất nhanh vào những năm 50 của thế kỉ XX. Nguyên nhân:
+ Tỉ suất tử giảm:
- Do các nước nước thuộc địa ở châu Phi giành được độc lập
- Đời sống được cải thiện
- Những tiến bộ về y tế
+ Tỉ suất sinh cao.
b. Bùng nổ dân số
- Bùng nổ dân số là sự gia tăng dân số nhanh trong thời gian ngắn và tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên bình quân hàng năm trên 2,1%.
- Giai đoạn 2015 – 2020, tốc độ gia tăng dân số tuy có giảm nhưng châu Phi vẫn có tỉ lệ tăng dân số tự nhiên cao nhất thế giới với 2,54% khiến cho châu lục này rơi vào tình trạng “bùng nổ dân số”.
- Hậu quả:
+ Kìm hãm sự phát triển kinh tế, dẫn đến đói nghèo
+ Tài nguyên bị khai thác kiệt quệ
+ Suy thoái và ô nhiễm môi trường, ...
II. Đặc điểm xã hội
a. Nạn đói
- Là một vấn đề nổi cộm ở châu Phi, đe dọa cuộc sống của hàng chục triệu người dân châu Phi mỗi năm, đặc biệt ở các nước phía nam Xa-ha-ra.
- Nguyên nhân:
+ Do các cuộc xung đột quân sự, chính trị làm bất ổn định cuộc sống
+ Biến đổi khí hậu làm hạn hán nghiêm trọng, khó sản xuất lương thực.
+ Dịch bệnh HIV/AIDS làm mất đi trụ cột lao động trong gia đình
+ Sự gia tăng dân số quá nhanh
- Hậu quả: đói nghèo, suy dinh dưỡng,...
- Hàng năm, rất nhiều quốc gia ở châu Phi phải phụ thuộc vào viện trợ lương thực của thế giới.
b. Xung đột quân sự (xung đột vũ trang)
- Là một vấn đề nghiêm trọng tại châu Phi.
- Nguyên nhân:
+ Do mâu thuẫn giữa các bộ tộc
+ Tranh chấp về đất đai và tài nguyên thiên nhiên (đặc biệt là nước)...
- Hậu quả:
+ Thương vong về người
+ Gia tăng nạn đói, bệnh tật, di dân
+ Bất ổn chính trị, kìm hãm kinh tế
+ Ảnh hưởng đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên
+ Tạo cơ hội để nước ngoài can thiệp
III. Di sản lịch sử châu Phi
- Châu Phi là một trong những cái nôi của loài người.
- Điển hình nhất là nền văn minh sông Nin: được người Ai Cập xây dựng vào 3000 năm trước Công nguyên. Để lại nhiều di sản lịch sử có giá trị:
+ Chữ tượng hình
+ Giấy pa-pi-rút
Giấy pa-pi-rut
+ Nhiều công trình kiến trúc cổ như: kim tự tháp, tượng nhân sư ở Ai Cập.
Km tự tháp - Ai Cập
Tượng Nhân Sư - Ai Cập
- Năm 2019, châu lục này có 54 di sản lịch sử thế giới phân bố ở trên 30 quốc gia. Mang lại giá trị văn hóa, thẩm mĩ,... tạo khả năng thu hút khách du lịch.
- Tuy nhiên, do ảnh hưởng của các cuộc xung đột quân sự và điều kiện kinh tế khó khăn nên nhiều di sản chưa được khai thác, việc tôn tạo và bảo tồn còn hạn chế, nhiều di sản bị xuống cấp và có nguy cơ bị phá hủy, ...
