I. Khái niệm và đặc điểm về môi trường
- Khái niệm: Môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo có quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát tiên của con người và tự nhiên.
- Đặc điểm:
+ Môi trường sống của con người là tổng hợp những điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng tới đời sống và sự phải triển của con người, được phân thành:
_ Môi trường tự nhiên: bao gồm các yếu tổ tự nhiên như nước, đất, không khí ,sinh vật.
_ Môi trường xã hội bao gồm các mối quan hệ giữa con người với con người như luật lệ, phong tục tập quán, cam kết, quy định,...
_ Môi trường nhân tạo: bao gồm tất cả các yêu tổ do con người tạo ra như cơ sở hạ tầng, các khu đô thị
+ Môi tưởng có mối quan hệ mật thiết và tác động qua lại với con người.
II. Vai trò của môi trường
Môi trường có những vai trò chủ yếu sau:
- Môi trường là không gian sống của con người. Các thành phần của môi trường như bức xạ mặt trời. đốt. nước, không khí.... đều là những yếu tố thiết yếu cho sự sống của con người.
- Môi trường là nguồn cung cấp tài nguyên cho sản xuất và đời sống con người, như: đất, nước, khoáng sản, gỗ
- Môi trường là nơi chứa đựng chất thải do con người tạo ra. Hoạt động sản xuất và tiêu dùng của chúng ta mỗi ngày đều phát sinh chất thải và tất cả các chất thải này được đưa vào môi trường.
- Môi trường là nơi lưu giữ và cung cấp thông tin.
III. Tài nguyên thiên nhiên
a. Khái niệm và đặc điểm.
- Khái niệm: Tài nguyên thiên nhiên là toàn bộ giá trị vật chất có trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng để phục vụ cuộc sống.
- Đặc điểm:
+ Tải nguyên thiên nhiên phân bố không đồng đều trong không gian. Các tải nguyên có giá trị kinh tế cao thường được hình thành qua quá trình phát triển lâu dài
+ Tải nguyên thiên nhiên rất đa dạng. Có nhiều cách phân loại tài nguyên thiên nhiên.
+ Cách phân loại thông dụng nhất hiện nay là dựa vào khả năng tái sinh của tài nguyên so với tốc độ tiêu thụ của con người.
b. Vai trò của tài nguyên thiên nhiên
- Tài nguyên thiên nhiên có vai trò quan trọng đối với mỗi quốc gia:
+ Tài nguyên thiên nhiên là nguồn lực quan trọng của quả trình sản xuất, đặc biệt trong việc phát triển các ngành công nghiệp khai thác, chế biến và cung cấp nguyên nhiên liệu cho các ngành kinh tế khác.
+ Tải nguyên thiên nhiên là cơ sở để tích lũy vốn và phát triển ổn định.
+ Đối với hầu hết các quốc gia, việc tích luỹ vốn đòi hỏi phải có quá trình lâu dài. Tuy nhiên, có nhiều quốc gia, nhờ nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng mà có thể rút ngắn quá trình tích luỹ vốn bằng cách khai thác sản phẩm thô để bán.
+ Sự giàu có về tài nguyên thiên nhiên sẽ giúp các quốc gia ít lệ thuộc vào quốc gia khác, từ đó tạo ra cơ hội phát triển kinh tế ổn định.
- Một số tài nguyên khai thác quá mức làm cạn kiệt nguồn tài nguyên nên trở nên quý hiếm, trong khi đó một số loại tài nguyên có giá trị cao lại trở nên phổ biến và giá thấp.
