Giải bài 1 trang 54 tập bản đồ Lịch sử 10

Đề bài

Dựa vào nội dung bài học, em hãy:

a) Lập bảng so sánh về tình hình kinh tế và chính trị giữa Anh và Pháp trong thời gian từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX.

Lĩnh vực

Nước Anh

Nước Pháp

Kinh tế

Chính trị

b) Giải thích vì sao nói chủ nghĩa đế quốc Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân” và chủ nghĩa đế quốc Pháp là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Xem lại mục 1. Các nước Anh và Pháp cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

Lời giải chi tiết

a)

Lĩnh vực

Nước Anh

Nước Pháp

Kinh tế

Đầu thập niên 70 của thế kỉ XIX, nền công nghiệp Anh vẫn đứng đầu thế giới.

Từ cuối thập niên 70, Anh mất dần địa vị độc quyền công nghiệp, vai trò lũng đoạn thế giới cũng bị giảm sút.

Tuy nhiên Anh vẫn chiếm ưu thế về tài chính, xuất khẩu tư bản, thương mại, hải quân và thuộc địa.

Nhiều công ti độc quyền xuất hiện ở hầu hết các ngành công nghiệp.

Nền nông nghiệp lâm vào tình trạng khủng hoảng.

Trước năm 1870, sản xuất công nghiệp của Pháp đứng thứ hai thế giới.

Từ cuối thập niên 70 trở đi, nhịp độ phát triển công nghiệp ở Pháp bắt đầu chậm lại.

Đến cuối thế kỉ XIX, sản xuất công nghiệp của Pháp tụt xuống hàng thứ tư thế giới, kĩ thuật lạc hậu.

Tuy vậy công nghiệp cũng có những tiến bộ đáng kể.

Nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Pháp.

Thời kì này, ở Pháp cũng hình thành nhiều tổ chức độc quyền.

Chính trị

Về hình thức Anh là một vương quốc nhưng thực chất theo chế độ đại nghị gồm thượng viện và hạ viện.

Hai Đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau cầm quyền.

Giai cấp tư sản Anh tăng cường mở rộng hệ thống thuộc địa.

Tháng 9-1870, Nước Pháp thành lập nền Cộng hòa thứ ba. Song phái Cộng hòa Pháp chia thành hai nhóm: Ôn hòa và Cấp tiến, thay nhau cầm quyền ở Pháp.

Ở Pháp thường xuyên xảy ra khủng hoảng nội các.

Trong những thập niên cuối của thế kỉ XIX, Pháp ráo riết chạy đau vũ trang, tiến hành chiến tranh xâm lược thuộc địa.

b)

Chủ nghĩa đế quốc Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân” vì:

- Giai cấp tư sản Anh tăng cường mở rộng hệ thống thuộc địa, đặc biệt ở châu Á và châu Phi.

- Thuộc địa của Anh rải hầu khắp địa cầu, chiếm 1/4 diện tích lục địa.

Chủ nghĩa đế quốc Pháp là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi” vì:

- Phần lớn tư bản của Pháp là cho các nước châu Âu vay để thu lãi.

- Pháp là chủ nợ lớn nhất trong hệ thống kinh tế thế giới.