Bài 19. Vương quốc Champa từ thế kỉ II đến thế kỉ X

Vương quốc Chăm-pa ra đời sau cuộc khởi nghĩa của nhân dân Chăm-pa năm 192 ở huyện Tượng Lâm ngày nay.

Tên gọi ban đầu của vương quốc Chăm-pa có tên là Lâm Ấp.

Huyện Tượng Lâm là huyện xa nhất (nay thuộc Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định), là địa bản sinh sống của bộ lạc Dừa.

Trên cơ sở văn hóa Sa Huỳnh, cuối thế kỉ II, Vương quốc Champa ra đời.

Trước thế kỉ VIII, người Chăm-pa xây dựng một vương quốc khá hùng mạng trên sông Thu Bồn, với kinh đô là Sin-ha-pu-ra (ở Trà Kiệu, Duy Xuyên, Quảng Nam).

Đến thế kỉ VIII, kinh đô của người Chăm dịch về phía nam với tên gọi là Vi-ra-pu-ra thuộc vùng đất Phan Rang, Ninh Thuận ngày nay.

Thế kỉ IX, kinh đô của Chăm-pa dịch chuyển về phía Nam với tên gọi là Vi-ra-pu-ra (ở vùng đất Phan Rang, Ninh Thuận ngày nay).

Hoạt động kinh tế chính của cư dân Cham-pa từ thế kỉ II đến thế kỉ X là nông nghiệp trồng lúa nước, mỗi năm hai vụ. Người Chăm còn làm ruộng bậc thang ở sườn đồi núi. Họ sáng tạo ra xe guồng nước để đưa nước từ sông suối lên ruộng...

Nhân dân Chăm theo đạo Bà La Môn và đạo Phật. Người Chăm có tục hỏa táng người chết, bỏ tro vào bình hoặc vò gốm rồi ném xuống sông hay xuống biển. Họ ở nhà sàn và cũng có thói quen ăn trầu cau

=> Đáp án A: là phong tục của cư dân Văn Lang- Âu Lạc

Do người Chăm và các cư dân Việt ở Nhật Nam, Cửu Chân và Giao Chỉ có mối quan hệ chặt chẽ với nhau từ lâu đời nên nhiều cuộc nổi dậy của nhân dân Nhật Nam và Tượng Lâm đều được nhân dân Giao Châu ủng hộ. Ngược lại, nhân dân Tượng Lâm và Nhật Bản cũng nổi dậy hướng ứng cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng.

Người Chăm rất giỏi nghề đi biển. Vương quốc Chăm-pa là một trung tâm kinh tế buôn bán lúc bấy giờ, kết nối với Trung Hoa, Ấn Độ và các nước Ả Rập.

Dưới vua Chăm-pa là tể tướng, tiếp đó là hai quan đại thần gồm một văn và một võ.

Xã hội Chăm-pa bao gồm các tầng lớp: Tăng lữ, quý tộc, dân tự do và một bộ phận nhỏ nô lệ.

Văn hóa Champa chịu ảnh hưởng đậm nét của văn hóa Ấn Độ. Biểu hiện:

- Chữ viết của người Chăm được sáng tạo dựa trên cơ sở chữ Phạn

- Người Chăm đều theo đạo Bà La Môn và đạo Phật

- Các công trình đền tháp tiêu biểu là thánh địa Mĩ Sơn.

Các vua Lâm Ấp đã hợp nhất bộ lạc Dừa và Cau ở phía Nam, tấn công các nước láng giềng, mở rộng lãnh thổ. Phía Bắc đến Hoành Sơn (huyện Tây Quyển), phía Nam đến Phan Rang

=> Quá trình phát triển nước Champa đều diễn ra trên cơ sở thôn tính các vùng đất xung quanh bằng các hoạt động quân sự.

- Thời kì Văn Lang, Âu Lạc so với nhà nước Champa đều lấy nông nghiệp trồng lúa nước là ngành sản xuất chính, lấy thóc lúa là nguồn lương thực chính. Thủ công nghiệp vẫn gắn chặt với nông nghiệp, trong mỗi vụ nông nhàn, cư dân sẽ tranh thủ làm ra các sản phẩm thủ công để phục vụ nhu cầu cuộc sống hoặc trao đổi buôn bán.

- Cư dân đều sống dưới chế độ quân chủ đứng đầu là vua

- Phong tục: đều ở nhà sàn, ăn trầu

Thánh địa Mỹ Sơn thuộc địa phận xã Duy Phú (Duy Xuyên, Quảng Nam). Mỹ Sơn là thánh địa Ấn Độ giáo thời thần Siva của Vương quốc Champa. Mỗi vị vua sau khi lên ngôi đều đến Mỹ Sơn làm lễ thánh tẩy, dâng cúng lễ vật và xây dựng đền thờ. Trải qua biến cố, chiến tranh nhiều công trình kiến trúc cổ bị hư hỏng. Trước những giá trị nổi bật toàn cầu của một khu di sản văn hóa cần phải được bảo vệ vì lợi ích của cả nhân loại, ngày 4 tháng 12 năm 1999, tại thành phố Marr kesk - Nước cộng hòa Marocco, khu di tích Mỹ Sơn được ghi danh vào danh sách di sản văn hóa thế giới của UNESCO.

Người Chăm sáng tạo ra chữ Chăm cổ dựa trên sự sáng tạo về chữ Phạn để ghi chép.