- Thực trạng, tác hại, nguyên nhân, giải pháp của văn bản thông tin về ngày trái đất năm 2000.

Lần đầu tiên, khái niệm văn bản nhật dụng được đưa vào nhà trường phổ thông bậc trung học cơ sở. Đây không phải là một khái niệm để chỉ thể loại, cũng không chỉ kiêu văn bản. Nó đề cập tới chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản. Xét trên những phương diện đó, Thông tin về ngày trái đất năm 2000 được xem là một văn bản nhật dụng.

Thông tin về ngày trái đất năm 2000 là văn bản được Bộ Khoa học và Môi trường soạn thảo nhân lần đầu tiên. Mục đích của văn bản là kêu gọi mọi người quan tâm đên việc bảo vệ môi trường bằng những hành động cụ thể, hữu ích. Một ngày không sử dụng bao bì ni lông.

Văn bản gồm ba phần được liên kết với nhau chặt chẽ. Phần đầu đưa những thông tin ngắn gọn đầy đủ về nguyên nhân ra đời, lịch sử phát triển và quá trình hoạt động của tổ chức quốc tế bảo vệ môi trường. Việt Nam tham gia lần này với chủ đề “Một ngày không sử dụng bao bì ni lông”.

Trọng tâm của văn bản nằm ở phần hai. Để làm sáng tỏ nội dung, mang tính thuyết phục cao, văn bản tập trung vào việc nêu tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông. Nguyên nhân chính là bao bì ni lông có thể gây nguy hại đến môi trường vì “tính không phân hủy của pla-tic”. Nó tạo thành một loạt tác hại khó lường: cản trở quá trình sinh trưởng của thực vật, làm tắc cống rãnh, chứa chất độc hại khi dùng để bao gói thực phẩm, nếu bỏ các khí độc thải ra có thể gây ngộ độc cơ thể. Đặc biệt là tạo ra khí đi-ô-xin, một loại khí thải vô cùng nguy hiểm “gây ung thư và dị tật bẫm sinh” cho trẻ nhỏ. Rõ ràng, qua việc phân tích đơn giản nhưng khoa học và chính xác, văn bản đã đem đến cho người đọc những hiểu biết về tác hại của loại bao bì này. Ta mới vỡ lẽ một điều, cái bao bì mỏng mảnh kia lại gây ra những tác hại nặng nề, khó lường hết. Đến đây, hẳn người đọc sẽ băn khoăn về việc minh đã sử dụng những bao bì ấy thế nào. Bởi thế, tác giả đi đến vấn đề “Chúng ta cần phải” làm gì để giảm thiểu những tác hại của nó.

Bốn giải pháp được đưa ra, ngắn gọn nhưng dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm và rất thuyết phục: thay đỗi thói quen bằng cách dùng lại; không dùng khi không cần thiết: sử dụng các loại bao gói bằng giấy, lá; tuyên truyền để mọi người cùng biết, cùng hiểu và cùng hành động vì một trái đất trong lành. Để từ những giải pháp ấy, văn bản đưa ra lời kêu gọi tha thiết: “Mọi người hãy cùng nhau quan tâm tới trái đất hơn nữa”. Lời nhắn nhủ ấy giản dị nhưng thiết thực biết bao bởi trái đất là ngôi nhà chung, bởi chúng ta có thể tìm được không gian sống nào khác ngoài trái đất thân yêu. Vậy thì tại sao, ngay từ bây giờ, tất cả chúng ta không thể hiện tình yêu với ngôi nhà chung ấy bằng một hành động thiết thực: Một ngày không sử dụng bao bì ni lông. Việc làm ấy không khó, chỉ cần ta thay đổi một chút những thói quen thường ngày.

Bao ni lông chỉ là phần nhỏ của các loại rác thải gây nguy hại cho môi trường. Nhưng thử tưởng tượng mà xem “nhiều nhỏ góp lại thành to”, chúng ta đã từng biết đến những cuộc biểu tình vì rác thải. Những rác thải vô tri kia đã làm đau đầu các nhà quản lí, làm tốn vô khối thời gian, tiên bạc và dĩ nhiên, nó cũng làm hao tổn biết bao sức khỏe con người.

Bằng lập luận chặt chẽ, bằng những chứng cứ khoa học, chính xác, thuyết phục, lời văn chân thành, tha thiết, Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000 đã giúp chúng ta nhận rõ tác hại của một trong số rất nhiều loại chất thải của thời đại công nghiệp. Văn bản cũng gợi cho ta, cho mọi người thấy rõ trách nhiệm của mình với ngôi nhà chung là Trái Đất thân yêu.