Dựa vào kiến thức giải thích hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa của bán cầu Bắc qua câu tục ngữ sau: "Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối"

- Tháng 5 là tháng của mùa hè thường thì thời tiết ngày hè rất oai bức và gay gắt nắng nóng, ngày của tháng năm dài hơn đêm của tháng năm bởi lẽ như vậy là do những ngày này tia bức xạ mặt trời chiếu vuông góc với trái đất thời gian chiếu sáng nhiều hơn nên ngày sẽ kéo dài hơn những tháng khác. Đêm vào tháng năm trời vẫn còn hơi nóng của ngày nên vào đêm trái đất quay nhanh hơn và thời gian vào buổi tối sẽ ít hơn trôi qua rất nhanh nên người ta bảo là chưa nằm đã sáng.

- Còn vào tháng 10 tháng này là tháng của mùa đông, hiện tượng mưa bão thường xuyên xảy ra thời tiết ở tháng này thường thấp hơn so với các tháng khác và một phần là vào thời gian này mặt trời chuyển động lệch về phía cực nam nên nước ta vào tháng 10 sẽ cố hiện tượng ngày ngắn đêm dài ngược lại so với tháng năm.