Bài 13. Độ to và độ cao của âm
Sách kết nối tri thức với cuộc sống
Biên độ là gì?
Biên độ dao động là khoảng cách từ vị trí cân bằng đến vị trí xa nhất của dao động.
Tần số là gì?
Tần số là số dao động vật thực hiện được trong 1 giây.
Đơn vị nào sau đây không đúng của tần số?
+ Đơn vị sử dụng cho tần số là Hz
+ Từ biểu thức tính tần số => Tần số có thể có đơn vị là s-1 và vòng/giây.
Rắc một ít cát lên mặt trống rồi dùng dùi gõ vào mặt trống. Trường hợp nào trống sẽ phát ra âm lớn hơn?
Ta có: Biên độ dao động càng lớn âm phát ra càng to
=>Trường hợp nào trống sẽ phát ra âm lớn hơn là trường hợp cát nảy lên cao, rời xa mặt trống vì khi đó biên độ dao động là lớn nhất
Mối liên hệ đúng giữa biên độ và độ to của âm là?
Sóng âm có biên độ càng lớn thì nghe thấy âm càng to và ngược lại
Trong \(20\) giây, một lá thép thực hiện được \(5000\) dao động. Tần số dao động của lá thép có giá trị là:
Ta có: Tần số là số dao động trong một giây
=> Số dao động lá thép thực hiện được trong một giây là: \(\dfrac{{5000}}{{20}} = 250Hz\)
Mối liên hệ đúng giữa tần số và độ cao của âm là?
Sóng âm có tần số càng lớn thì âm nghe thấy càng cao.
Vật nào trong các vật sau đây dao động với tần số lớn nhất?
Ta có: Tần số là số dao động trong một giây.
Tần số của mỗi vật trong các trường hợp trên là:
+ Dây đàn: \(200Hz\)
+ Con lắc: \(\dfrac{{300}}{{60}} = 5Hz\)
+ Mặt trống: \(\dfrac{{500}}{3} \approx 166,67Hz\)
+ Dây chun: \(\dfrac{{650}}{{10}} = 65Hz\)
=>Dây đàn dao động có tần số lớn nhất
Gõ búa vào kẻng thì:
Ta có: Biên độ dao động càng lớn âm phát ra càng to
Nhận thấy: Gõ cành mạnh, biên độ càng lớn => âm càng to
Một người bình thường nghe tin tức qua radio với độ to của âm vào khoảng $35dB$ đến $55dB$. Như vậy có ảnh hưởng đến sức khỏe người nghe không?
Âm khoảng $35dB \to 55dB$ nằm trong ngưỡng bình thường nên không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người nghe
Một vật dao động với tần số \(8Hz\). Hỏi trong một phút vật thực hiện được bao nhiêu dao động?
Ta có:
+ Tần số là số dao động trong một giây
+ Tần số của vật trên là \(8Hz\)=> trong một giây vật thực hiện được \(8\) dao động
=> Trong một phút \( = 60\) giây vật thực hiện được \(8.60 = 480\) dao động
Vì sao tàu lá dừa dao động với biên độ lớn mà ta không nghe được âm thanh do nó phát ra?
Tàu lá dừa dao động với biên độ lớn mà ta không nghe được âm thanh do nó phát ra vì âm thanh nó phát ra quá nhỏ
Bằng cách quan sát và lắng nghe dây đàn dao động khi ta lên dây đàn, ta có thể kết luận nào sau đây?
Dây đàn càng căng, thì dây đàn dao động càng nhanh, âm phát ra có tần số càng lớn
Chọn câu trả lời đúng. Bật quạt số (1) Quyên nghe iếng gió vi vu. Bật số (2) bạn nghe tiếng gió lớn hơn, bật tiếp số (3) bạn nghe tiếng gió lớn nhất. Quyên khẳng định khi bật số (3) cánh quạt quay nhanh nhất. Theo em đúng hay sai?
Khẳng định của Quyên là đúng vì lúc đó âm phát ra lớn nhất chứng tỏ không khí bị dao động mạnh nhất hay quạt quay nhanh nhất
Chọn câu trả lời đúng. Khi phơi áo quần thông thường người ta thường vẩy cho áo quần thẳng hơn và sạch bụi. Khi vẩy mạnh ta thường nghe âm thanh lớn hơn là khi vẩy yếu, em hãy giải thích tại sao?
Khi vẩy mạnh, ta thường nghe âm thanh lớn hơn khi vẩy yếu vì khi vẩy mạnh sẽ làm cho các lớp khí xung quanh dao động mạnh => phát ra âm lớn
Chọn câu trả lời đúng. Hãy sắp xếp độ to của các âm theo thứ tự từ nhỏ đến lớn
Độ to theo thứ tự từ nhỏ đến lớn là:Tiếng thì thầm, tiếng trẻ đọc bài, tiếng xe cộ ngoài phố, tiếng máy móc nặng trong công xưởng
Cầm một cái que và vẫy. Khi vẫy nhanh thì bắt đầu nghe thấy tiếng rít. Khi đó, có thể kết luận gì về tần số dao động của cái que?
Vì ta nghe thấy tiếng rít
Mà Tai người có thể nghe được âm có tần số trong khoảng từ \(20Hz - 20000Hz\)
=>Tần số dao động của cái que lớn hơn \(20Hz\)
Chọn câu trả lời đúng
A –sai vì có những âm thanh vượt quá ngưỡng đau con người vẫn nghe được
B – sai vì âm có tần số lớn chưa chắc đã có độ to lớn
C – đúng
D – sai
Sự trầm hay bổng của âm do nhạc cụ phát ra phụ thuộc vào yếu tố nào?
Ta có:
Âm phát ra càng cao (bổng) khi tần số dao động càng lớn
Âm phát ra càng thấp (trầm) khi tần số dao động càng bé
=>Sự trầm hay bổng của âm do nhạc cụ phát ra phụ thuộc vào tần số của âm phát ra
Khi truyền đi xa, đại lượng nào sau đây thay đổi?
Khi truyền đi xa:
+ Vận tốc truyền âm, tần số dao động âm: không thay đổi
+ Biên độ âm: thay đổi