Viết một đoạn văn qui nạp khoảng 12 câu phân tích khổ thơ đã cho để làm nổi bật vẻ đẹp của người đánh cá

Huy Cận là một trong những tên tuổi tiêu biểu của phong trào Thơ mới trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, với những tác phẩm nổi tiếng như Lửa thiêng, Vũ trụ ca... Sau Cách mạng, ông nhanh chóng hòa nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc chống thực dân Pháp. Hòa bình lập lại, từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống mới đang lên. Đoàn thuyền đánh cá được sáng tác ở Hòn Gai, năm 1958. Sau một chuyến tác giả đi thực tế dài ngày, được đánh giá là một trong những bài hay của thơ ca Việt Nam hiện đại.

Với đôi mắt quan sát sắc sảo, trí tưởng tượng phong phú, trái tim nhạy cảm và tài năng nghệ thuật điêu luyện, nhà thơ đã vẽ nên trước mắt chúng ta một khung cảnh lao động tuyệt vời trên biển. Cả bài thơ như một bức tranh sơn mài lộng lẫy với những màu sắc huyền ảo, cuốn hút vô cùng:

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Đoàn thuyền đánh cá rời bến vào lúc hoàng hôn. Phía ấy mặt trời như một hòn lửa đỏ rực đang lặn dần vào lòng đại dương mênh mông. Màn đêm buông xuống, kết thúc một ngày. Chính vào thời điểm ấy ngư dân bắt tay vào công việc quen thuộc của mình: ra khơi đánh cá.

Mặt biển đêm không lạnh lẽo mà ấm áp hẳn lên bởi tiếng hát âm vang náo nức, thể hiện niềm vui to lớn của con người lao động được giải phóng: "Câu hát căng buồm cùng gió khơi". Đây là cách nói độc đáo, sáng tạo của Huy Cận, khiến chúng ta tưởng như tiếng hát hòa cùng gió mạnh, thổi căng cánh buồm, đẩy thuyền phăng phăng rẽ sóng. Cánh buồm no gió tượng trưng cho khí thế phơi phới đi lên của công cuộc dựng xây đất nước.

Lời hát ngợi ca sự giàu có và hào phóng của biển cả cùng vẻ đẹp lung linh, diệu kì của nó trong đêm. Bút pháp lãng mạn của nhà thơ vẽ nên khung cảnh vừa thực vừa ảo:

Hát rằng: Cá bạc biển Đông lặng

Cá thu biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng

Đến dệt lưới ta, đàn cá ơi!

Vẻ đẹp của biển đã làm giảm bớt nỗi nhọc nhằn vất vả, đem lại niềm vui và sức mạnh cho con người đang chinh phục thiên nhiên, làm chủ cuộc đời. Cảnh đánh cá trong đêm được nhà thơ quan sát và miêu tả với một cảm hứng trữ tình mãnh liệt. Tác giả như nhập thân vào thiên nhiên, vào công việc, vào con người:

Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng,

Ra đậu dặm xa dò bụng biển,

Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Những hình ảnh lái gió, buồm trăng, mây cao, biển bằng phảng phất phong vị thơ cổ điển nhưng vẫn tươi mới chất hiện thực. Một chuyến ra khơi đánh cá cũng giống như một trận đánh. Cũng thăm dò tìm cho ra bãi cá; cũng dàn đan thế trận để giăng lưới, bủa lưới sao cho trúng luồng cá bạc, để sáng mai lúc trở về, thuyền nào thuyền nấy đầy ắp cá.

Đã bao đời, người ngư dân có mối quan hệ chặt chẽ với biển cả. Họ thuộc biển như thuộc lòng bàn tay. Bao loài cá họ thuộc tên, thuộc dáng, thuộc cả thói quen của chúng:

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng

Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe.

Đêm thở: Sao lùa nước Hạ Long.

Trên mặt biển đêm, ánh trăng long lanh dát bạc, cá quẫy đuôi, sóng sánh trăng vàng. Bài ca gọi cá vẫn tiếp tục ngân vang, lúc náo nức, lúc thiết tha. Trăng thức cùng ngư dân, trăng cùng sóng dập dờn bên mạn thuyền, như gõ nhịp phụ họa cho tiếng hát. Trăng chiếu sáng cho ngư dân kéo được những mẻ cá đầy. Thiên nhiên, con người thật là hòa hợp.

Bóng đêm đang tan, ngày đang đến, nhịp độ công việc càng sôi nổi, khẩn trương:

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.

Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Bao công lao vất vả đã được đền bù. Dáng người ngư dân đang choãi chân, nghiêng người, dồn tất cả sức mạnh vào đôi cánh tay cuồn cuộn để kéo lên những mẻ lưới nặng trĩu mới đẹp làm sao! Bóng dáng họ in trên nền trời hồng rực của buổi bình minh. Những tia nắng sớm chiếu trên khoang cá đầy làm lấp lánh thêm vảy bạc, đuôi vàng và màu sắc phong phú của bao loài cá cũng khiến cho cảnh rạng đông thêm rực rỡ.

Nhịp điệu câu thơ cuối chậm rãi, gợi cảm giác thanh thản, vui tươi, phản ánh tâm trạng thoải mái của ngư dân trước kết quả tốt đẹp của chuyến ra khơi. Khố thơ cuối cùng miêu tả cảnh trở về của đoàn thuyền đánh cá:

Câu hát căng buồm với gió khơi,

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.

Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Vẫn là tiếng hát khoẻ khoắn của người ngư dân dạn dày sóng nước đang vươn lên làm chủ cuộc đời. Tiếng hát hoà trong gió, thổi căng cánh buồm đưa đoàn thuyền ra khơi đêm trước, nay lại cùng đoàn thuyền đầy ắp cá hân hoan về bến. Hình ảnh Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời rất hiện thực mà cũng rất hào hùng. Nó phản ánh một thói quen lâu đời của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng, đồng thời cũng thế hiện khí thế đi Lên mạnh mẽ của họ trong công cuộc xây dựng đất nước sau giải phóng.

Hòa cùng niềm vui to lớn của mọi người, nhà thơ chắp cánh cho trí tưởng tượng của mình bay bổng. Đoàn thuyền lao vun vút trên mặt biển. Mặt trời đội biển nhô màu mới một màu hồng rạng rỡ, tinh khôi và ánh mặt trời phản chiếu trong muôn ngàn mắt cá trên thuyền khiến nhà thơ liên tưởng tới hàng ngàn mặt trời nhỏ xíu đang tỏa sáng niềm vui. Đến đây, bức tranh biển cả ngập tràn sắc màu tươi sáng và ăm ắp chất sống trong từng dáng hình, đường nét của cảnh vật, của con người.

Đoàn thuyền đánh cá là một bài ca lao động hứng khởi, hào hùng. Nhà thơ ca ngợi biển cả mênh mông - nguồn tài nguyên bất tận của Tổ quốc, ca ngợi những con người lao động cần cù, gan góc, ngày đêm làm giàu cho đất nước. Cảm hứng trữ tình của Huy Cận và nghệ thuật điêu luyện của ông đã cuốn hút người đọc thực sự.

Chúng ta cùng chia sẻ niềm vui to lớn với nhà thơ, với tất cả. Những người lao động mới đang kiêu hãnh ngẩng cao đầu trên con đường đi tới tương lai tươi sáng. Nửa thế kỉ đã trôi qua, bài thơ vẫn giữ nguyên vẹn giá trị ban đầu của nó. Phần nào, bài thơ giúp chúng ta hiểu được chân dung tinh thần mới của Huy Cận sau bao biến cố lịch sử trọng đại của đất nước và dân tộc - một Huy Cận trữ tình cách mạng.

Hình ảnh những người lao động hiện lên trong bài thơ là hình ảnh những người dân trài đang ra khơi đánh cá .Nhà thơ miêu tả họ với một niềm say mê khi bước vào công cuộc lao động ra khơi đánh cá . Dù là lúc mặt trời xuống biển , vũ trụ bước vào trạng thái nghỉ ngơi , đoàn thuyền của họ vẫn ra khơi đánh cá “Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi Câu hát căng buồm cùng gió khơi .” Từ “lại ”trong câu thơ cho ta biết rằng việc đánh cá của họ ở thời điểm này đã trở thành nếp lao động , là việc làm thường ngày .Cứ hoàng hôn buông xuống là họ lại ra khơi . Những ngư dân này đã bất chấp thời gian lao động không ngưng nghỉ . Không những vậy , việc ra khơi của họ lại giống như một cuộc xuất quân với tiếng hát cất cao .Phải chăng ,tiếng hát ấy là biểu hiện sự phấn khởi , hào hứng của người lao động khi được làm chủ biển khơi .Nhà thơ đã có cách viết rất độc đáo qua hình ảnh “câu hát căng buồm ”.Thực chất là gió biển khơi làm căng buồm nhưng cách miêu tả của nhà thơ đã làm cho tiếng hát của người lao động trở lên kì vĩ có sức mạnh làm căng buồm đẩy thuyền ra khơi Đọc tiếp bài thơ , qua ngòi bút miêu tả của tác giả , hình ảnh người lao động hiện lên với vẻ đẹp quả cảm .Mặc cho đêm tối , mặc cho gió khơi , đoàn thuyền của họ vẫn ra tận ngoài khơi xa để dò lồng cá trong lòng biển . “Ra tận rặm xa dò bụng biển Dàn đan thế trận lới vây răng ”. Với cách miêu tả chân thực , lấy những hình ảnh có thực trong cuộc sống đánh bắt cá , nhà thơ đã đã thể hiện cuộc sống đánh bắt cá của ngư dân giống như một trận chiến đấu với vũ khí là những tấm lới . Đoàn thuyền toả ra tạo thành một thế trận để lùa vây đàn cá . Với sức khoẻ của cơ bắp và trí thông minh nhất định những người dân trài đã thu được mẻ cá bội thu .Bởi thế trong suốt buổi lao động tiếng hát của họ vẫn cất cao “Ta hát bài ca gọi cá vào Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao ”. Ta lại thấy tiếng hát của người lao động có khả năng kì diệu gọi cá vào lới . Tiếng hát ấy còn có trăng gõ nhịp , trăng còn vỗ vào mạn thuyền để cùng với con người xua cá vào lưới . Đó chính là bút pháp lãng mạn của nhà thơ khi miêu tả làm nổi bật vẻ thơ mộng của việc đánh cá đêm . Nhà thơ còn dừng lại để miêu tả cụ thể việc kéo mẻ lưới của người lao động “Sao mờ kéo lới kịp trời sáng Ta kéo xoắn tay chùm cá nặng Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ”. Câu thơ gợi cho ta thấy mẻ lới của ngư dân vào lúc sao mờ , tức là lúc trời sắp sáng . Cuộc sống của họ càng trở lên khẩn trương . Họ như cùng chạy đua với thời gian .Có thể nói, những câu thơ trong những khổ thơ này là những câu thơ hay nhất để khắc hoạ hình ảnh người lao động . Người đọc có thể hình dung thấy cánh tay của người dân chài cứ rắn cuồn cuộn , tư thế choãi chân , vững chắc để kéo lên mẻ lưới nặng cá . “ta kéo xoắn tay chùm cá nặng ”khẳng định công việc kéo lưới là chùm cá nặng .Người đọc cũng cảm nhận được vẻ đẹp khoẻ khoắn , rắn rỏi , từng trải , nhuộm nắng , nhuộm gió , nhuộm cả vị mặn của biển khơi được thể hiện qua những cánh tay kéo lới . Lúc lưới được kéo lên , khoang thuyền đầy ắp cá , lưới được xếp lại gọn gàng thì cũng là lúc bình minh lên , thuyền đánh cá đêm kết thúc . Đó chính là bút pháp lãng mạn của nhà thơ khi miêu tả làm nổi bật vẻ thơ mộng của việc đánh cá đêm.