mối quan hệ giữa vị trí địa lí và hình dạng,kích thước và địa hình,sông ngòi và cảnh quan tự nhiên giúp mình với ạ tks nhìu ạ

- Châu Á kéo dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo.

+ Điểm cực  Bắc châu Á là mũi Seliusky, nằm ở vĩ tuyến 77°44' Bắc.

+ Điểm cực Nam châu Á là mũi Piai, nằm ở vĩ tuyến 1°16' Bắc.

- Phía Bắc tiếp giáp với giáp 2 châu lục – Âu và Phi và 3 đại dương lớn:  phía Bắc giáp Bắc Băng Dương, phía Đông giáp Thái Bình Dương, phía Nam giáp Ấn Độ Dương.

- Đây là châu lục rộng nhất thế giới: chiều dài từ điểm cực Bắc đến điểm cực Nam là 8500 km; chiều rộng từ bờ Tây sang bờ Đông nơi lãnh thổ mở rộng nhất là 9200 km.

- Đối với địa hình:

+ Vị trí địa lí nằm trong khu vực có hoạt động kiến tạo địa chất lâu dài với sự dịch chuyển các mảng kiến tạo, các vận động nâng lên hạ xuống nên địa hình phân hóa đa dạng, đồi núi chiếm phần lớn diện tích.

- Đối với sông ngòi:

+ Địa hình nhiều đồi núi, chia cắt mạnh, kết hợp với lượng mưa lớn (ở Nam Á, Đông Nam Á, Đông Á) nên hệ thống sông ngòi phát triển.

+ Hướng địa hình quy định hướng chảy của sông, vùng đồi núi sông ngòi có tiềm năng thủy điện lớn

+ Lãnh thổ rộng lớn, gồm nhiều đới khí hậu nên sông ngòi cũng có sự phân hóa không đều phụ thuộc vào sự thay đổi các đới khí hậu (vùng Bắc Á sông ngòi bị đóng băng và có lũ băng vào mùa xuân; vùng Nam Á, Đông Nam Á và Đông Á sông ngòi phát triển và chế độ nước theo mùa, nguôn nước chủ yếu từ nước mưa; vùng Tây Nam Á và Trung Á sông ngòi kém phát triển do khí hậu khô hạn)

- Cảnh quan tự nhiên: lãnh thổ rộng lớn, kéo dài từ xích đạo lên cực, địa hình phân hóa đa dạng với nhiều dãy núi cao chắn gió khiến khí hậu và cảnh quan thay đổi từ bắc xuống nam, từ đông sang tây và theo độ cao địa hình.