ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP THI HỌC KÌ I MÔN ĐỊA LÍ LỚP 6 Câu 1: Nêu đặc điểm các dạng địa hình chính trên Trái Đất: núi, đồi, cao nguyên, đồng bằng ? Câu 2: Khí áp là gì? Kể tên các đai áp cao và các đai áp thấp trên bề mặt Trái Đất? Cho biết sự phân bố các đai khí áp ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam? Câu 3: Cho biết ý nghĩa của tỉ lệ bản đồ? Cách tính khoảng cách thực tế dựa vào tỉ lệ bản đồ? Câu 4: Kí hiệu bản đồ là gì? Người ta thường sử dụng mấy loại kí hiệu? Lấy ví dụ về mỗi loại kí hiệu đó? Câu 5: Khi xây dựng nhà, chúng ta sử dụng những vật liệu gì có nguồn gốc từ khoáng sản? Câu 6: Trình bày hình dạng và kích thước của Trái Đất? Câu 7: Nêu chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất? Trình bày các hệ quả chuyển động của Trái Đất quay quanh trục? Câu 8: Trình bày chuyển động của Trái Đất quay quanh Mặt Trời và các hệ quả của chuyển động đó? Câu 9: Đường đồng mức là gì? Dựa vào các đường đồng mức ta biết được đặc điểm gì của địa hình? Câu 10: Cấu tạo bên trong của Trái Đất gồm có mấy lớp? Nêu đặc điểm của các lớp đó? Câu 11: Vỏ Trái Đất được cấu tạo như thế nào? Câu 12: Nêu thành phần của không khí? Cho biết vai trò của khí oxy, hơi nước và khí carbonic đối với tự nhiên và đời sống? Câu 13: Nguyên nhân sinh ra núi lửa và động đất? Em cần làm gì khi động đất, núi lửa xảy ra? Câu 14: Khí quyển được chia thành mấy tầng? Nêu vị trí và đặc điểm của các tầng đó? Câu 15: Gió là gì? Trình bày đặc điểm (Thổi từ áp cao… đến áp thấp…, Hướng gió) của các loại gió chính trên Trái Đất?

Câu 1: Đặc điểm của các dạng địa hình chính trên Trái Đất:

+) Núi: là dạng địa hình nhô cao rõ rệt so với mặt nước biển là từ 500m trở lên. Núi có đỉnh nhọn, sườn dốc

+) Đồi: là dạng địa hình nhô cao. Độ cao của đồi so với vùng đất xung qunah thường không quá 200m. Đồi có đỉnh tròn, sườn thoải.

+)Cao nguyên: là vùng đất khá bằng phẳng hoặc gợn sóng, thường cao trên 500m so với mực nước biển, có sườn dốc, nhiều khi dựng đứng thành vách so với vùng đất xung quanh 

+)Đồng bằng: là dạng dạng hình thấp có bề mặt tương đối bằng phẳng hoặc hơi gợn sóng, có thể rộng tới hàng triệu km vuông.  Độ cao của hầu hết đồng bằng là dưới 200m so với mực nước biển
Câu 2: +) Khí áp là sức nén của không khí xuống bề mặt Trái Đất
+) Các đai áp cao: Đai áp cao chí tuyến, đai áp cao cực
+) Các đai áp thấp: Đai áp thấp xích đạo, đai áp thấp ôn đới

+) Sự phân bố của các đai khí áp ở hai bán cầu: các đai khí áp xen kẽ nhau và đối xứng nhau qua đai áp thấp Xích đạo.
Câu 3: +) Ý nghĩa của tỉ lệ bản đồ: Dựa vào tỉ lệ bản đồ chúng ta có thể biết được các khoảng cách trên bản đồ đã thu nhỏ bao nhiêu lần so với kích thước thực của chúng trên thực địa. ... Mẫu số càng lớn thì tỉ lệ càng nhỏ và ngược lại.
+) Cách tính: Khoảng cách thực tế bằng khoảng cách bản đồ chia cho tỉ lệ bản đồ.
Câu 4: +) Ký hiệu bản đồ là những hình vẽ, đường nét, màu sắc, … đùng để thể hiện các đặc điểm của các đối tượng địa lý lên trên bản đồ sao cho chân thực nhất so với đối tượng địa lý bên ngoài thực tế.
+) Có 3 loại kí hiệu thường được sử dụng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: kí hiệu điểm, kí hiệu đường, kí hiệu diện tích.

- Kí hiệu điểm (ví dụ: cảng biển

- Kí hiệu đường (ví dụ: đường ranh giới quốc gia)

- Kí hiệu diện tích( ví dụ: vùng trồng lúa)

Câu 5: Khi xây dựng nhà, chúng ta sử dụng một số vật liệu có nguồn gốc từ khoảng sản như: - Kim loại: sắt, chì, nhôm,… - Phi kim loại: cát, đá vôi, gốm, sứ, thủy tinh,...
Câu 6: Hình dạng cầu và kích thước rất lớn. - Độ dài bán kính Trái Đất: 6.370km. - Độ dài đường Xích đạo: 40.076km. ... - Vĩ tuyến: vòng tròn trên bề mặt Địa Cầu vuông góc với kinh tuyến.
Câu 7:
+) Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

– Trái Đất tự quay quanh một trục (tưởng tượng) nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo chuyển động của Trái Đất xung quanh Mặt Trời một góc 66°33.

– Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng từ tây sang đông.

– Thời gian Trái Đất tự quay một vòng quanh trục là một ngày đêm (24 giờ).

+) Hệ quả

– Sự luân phiên ngày đêm.

– Giờ trên Trái Đất và đường đổi ngày quốc tế.

– Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể.
Câu 8:

-Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hướng từ Tây sang Đông trên quỹ đạo có hình elíp gần tròn

-Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời trên quỹ đạo hết 365 ngày và 6 giờ.

-Trong khi chuyển động trên quỹ đạo quanh mặt trời, trục Trái Đất lúc nào cũng giữ nguyên độ nghiêng 66o33’ trên mặt phẳng quỹ đạo và hướng nghiêng của trục không đổi. Đó là sự chuyển động tịnh tiến.

-Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hướng từ Tây sang Đông trên quỹ đạo có hình elíp gần tròn

-Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời trên quỹ đạo hết 365 ngày và 6 giờ.

-Trong khi chuyển động trên quỹ đạo quanh mặt trời, trục Trái Đất lúc nào cũng giữ nguyên độ nghiêng 66o33’ trên mặt phẳng quỹ đạo và hướng nghiêng của trục không đổi. Đó là sự chuyển động tịnh tiến.
+) Hệ quả:
- Hiện tượng các mùa
- Hiện tượng ngày và đêm dài ngắn theo nhau
Câu 9: Đường đồng mức là đường nối những điểm có cùng độ cao. - Dựa vào các dường đồng mức trên bản đồ, chúng ta có thể biết được hình dạng địa hình: ... + Các đường đồng mức gần nhau: sườn núi, hoặc đồi sẽ dốc; trái lại, các đường đồng mức xa nhau: sườn sẽ thoải.
Câu 10: Cấu tạo bên trong Trái Đất.Gồm 3 lớp: - Lớp vỏ (từ 5-70km): Mỏng nhất, quan trọng nhất, vật chất trạng thái rắn, nhiệt độ tăng dần từ ngoài vào sâu bên trong (tối đa 1000⁰C). - Lớp trung gian (từ 70-3000km): có thành phần ở trạng thái từ quánh dẻo đến lỏng, nhiệt độ từ 1500⁰C – 4700⁰C.
Câu 11: Lớp vỏ Trái Đất là hỗn hợp chủ yếu của đá bazan và granit. Nó nguội và cứng hơn so với các lớp ở sâu hơn của lớp phủ và lõi.
Câu 12: Thành phần chính của không khí gồm khí ni-tơ và khí ô-xi. Ngoài ra còn có khí các-bô-níc, hơi nước, bụi, vi khuẩn,… Luôn có ý thức giữ sạch bầu không khí trong lành.

- Vai trò của oxy: cần thiết cho sự cháy và hô hấp của động vật.

- Vai trò của hơi nước: sinh ra các hiện tượng khí tượng như sương mù, mây, mưa,...

- Vai trò của khí cacbonic:

+ Đóng vai trò quan trọng trong quá trình quang hợp của cây xanh tạo nên chất hữu cơ và oxy - những dưỡng chất cần thiết cho sự sống trên Trái Đất.

+ Sử dụng trong bình chữa cháy giúp chữa cháy hiệu quả.

+ Đối với việc nuôi trồng cây trong nhà kính, khí CO2 làm cho nhiệt độ bên trong tăng lên khi Mặt Trời chiếu vào. Nhờ đó mà cây sẽ phát triển tốt hơn.

+ Sản xuất sương mù băng khô để tạo các hiệu ứng đặc biệt từ hỗn hợp khí CO2 lạnh và không khí lạnh ẩm ướt.
Câu 13:
+) Núi lửa: Ở những nơi vỏ Trái Đất bị đứt gãy, các dòng mac-ma theo các khe nứt của vỏ Trái Đất, phun trào lên bề mặt (cả trên lục địa và đại dương) tạo thành núi lửa.
+) Động đất: Động đất là các rung chuyển đột ngột, mạnh mẽ của vỏ Trái Đất chủ yếu do hoạt động của núi lửa, sự dịch chuyển các mảng kiến tạo hoặc sự đứt gãy trong vỏ Trái Đất gây ra. Động đất thường được lan truyền trên một diện tích rộng lớn.
- Khi xảy ra động đất: Nếu động đất xảy ra khi đang ở trong nhà, ngay lập tức chui xuống gầm bàn hay gầm giường để tránh các vật rơi xuống đầu và nếu nhà sập vẫn có không khí để thở. Nếu không có gầm bàn thì chạy đến góc phòng mà đứng, không chạy ra khỏi nhà khi có chấn động do động đất gây ra.

+) Khi xảy ra hiện tượng núi lửa phun trào:
- Di tản theo sự chỉ đạo của chính quyền.

- Đảm bảo thức ăn nguồn nước đủ cho đến khi có cứu trợ.

Câu 14: Bầu khí quyển Trái Đất gồm có 5 tầng: Tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng trung lưu, tầng nhiệt và tầng ngoại quyển.

+) Tầng đối lưu: Là tầng thấp nhất trong các tầng khí quyển, ở tầng đối lưu luôn tồn tại những chuyển động mang tính đặc trưng của đối lưu không khí, trong đó là dạng khối khí được nung nóng từ mặt đất và trở thành phần phí đồng nhất. Tầng đối lưu sở hữu khoảng ranh giới giữa trong khoảng từ 7 – 8km của 2 cực và vùng xích đạo.
+) Tầng bình lưu: Là một trong các tầng khí quyển với cấu tạo tầng bình lưu nằm phía trên của tầng đối lưu có ranh giới độ cao giao động trong khoảng 50km, khác với tầng đối lưu chịu nhiều những ảnh hưởng trực tiếp từ những tác động thời tiết, tại tầng bình lưu sở hữu không khí loãng hơn, ít chứa bụi hay những biến đổi liên quan tới thời tiết, ít có các dòng đối lưu xoáy mạnh.Ngoài ra trong tầng trung gian của bình lưu sở hữu độ cao khoảng 25km sở hữu dồi dào nguồn khí ozon nên có thể gọi tầng bình lưu với một tên gọi khác là tầng ozon.

+) Tầng trung lưu: Tiếp tục là một tầng khác trong cấu tạo lớp khí quyển nằm phía trên tầng bình lưu là tầng trung lưu với độ cao lớn hơn tầng bình lưu, độ cao của tầng trung lưu là 80km, nhiệt độ tầng này giảm dần theo từng độ cao. Ngoài ra trong tầng trung lưu sở hữu những khoảng lặng có tên gọi là khoảng lặng trung lưu và đó cũng được xem là nơi sở hữu nhiệt độ lạnh nhất trong tầng trái đất. đặc trưng động lực học chính trong tầng khí quyển này chính là động lực học và các sóng hấp dẫn của tầng khí quyển hay còn gọi là các sóng trọng lực hay sóng hành tinh.
+) Các tầng còn lại mình chịu :((
Câu 15: Có 3 loại gió chính: Gió Đông Cực, gió Tín Phóng, gió Tây Ôn Đới. Trong đó Gió Tín Phong và Tây Ôn Đới là hai loại gió thổi thường xuyên phạm vi ở Nhiệt đới và Ôn đới.
Chúc bạn học tốt^^