3 VD về mặt đối lập của mâu thuẫn VD về sự thống nhất các mặt đối lập VD về sự đấu tranh giữa các mặt đối lập VD về giải quyết mâu thuẫn VD về mâu thuẫn chỉ giải quyết bằng đấu tranh

3 VD:

Nam_nữ ; dạy_học ; thiện_ác...

VD về sự thống nhất:

Sản xuất_tiêu dùng ; cung_cầu ; điện tích âm_điện tích dương...

VD về sự đấu tranh:

Điện tích âm_điện tích dương ; lối sống văn hoá_lối sống phi văn hóa...

VD về giải quyết: 

Chủ nô_nô lệ ; thiện_ác (xã hội hiện nay)...

VD về giải quyết bằng đấu tranh:

Trong xh nguyên thủy, loài người phải đấu tranh để sinh tồn, rồi dần dần phát minh ra công cụ hỗ trợ việc săn bắt, chăn nuôi, tạo ra nhiều của cải hơn, khi của cải trở nên dư thừa chỉ tập trung vào một số người, bắt đầu hình thành mâu thuẫn giữa người có của và người không có  của. Loài người bước sang xã hội phân biệt giai cấp (chiếm hữu nô lệ, phòng kiến, tư bản ), gia cấp bị áp bức tiêu diệt giai cấp áp bức, loài người bước sang xã hội Xã Hội Chủ Nghĩa.