I. Nguyên tử là gì?
- Nguyên tử là những hạt cực kì nhỏ bé, không mang điện, tạo nên các chất
- Ví dụ: Nước được tạo nên từ cá nguyên tử hydrogen và oxygen, đường ăn được tạo nên từ các nguyên tử carbon, oxygen và hydrogen
- Có thể coi nguyên tử như những quả cầu cực nhỏ. Đường kính của nguyên tử nhỏ hơn đường kính của sợi tóc khoảng 100000 đến 500000 lần. Vì thế, không thể quan sát nguyên tử bằng mắt hoặc các kính hiển vi thông thường
II. Cấu tạo nguyên tử
Nguyên tử gồm hạt nhân nguyên tử và vỏ nguyên tử
a. Hạt nhân nguyên tử
- Hạt nhân nằm ở tâm và có kích thước rất nhỏ so với kích thước của nguyên tử
- Hạt nhân được thành từ các hạt proton và neutron
+ Proton (kí hiệu p): mang điện tích dương, mang một điện tích nguyên tố quy ước là +1.
+ Neutron (kí hiệu n): không mang điện
- Điện tích của hạt nhân nguyên tử bằng tổng điện tích của các proton
- Số đơn vị điện tích hạt nhân (kí hiệu Z) bằng số proton có trong hạt nhân
Ví dụ: Nguyên tử nitrogen (N) có 7 proton nên nitrogen có điện tích hạt nhân là +7, số đơn vị điện tích hạt nhân là Z=7
b. Vỏ nguyên tử
- Vỏ nguyên tử được tạo nên bởi các electron. Mỗi electron mang một đơn vị điện tích âm, quy ước là -1
- Các electron sắp xếp thành từng lớp. Các electron sắp xếp vào các lớp theo thứ tự từ trong ra ngoài cho đến hết. Các electron ở lớp ngoài cùng quyết định tính chất hóa học của nguyên tử
- Ví dụ: Vỏ nguyên tử carbon có 6 electron sắp xếp vào hai lớp, lớp trong cùng có 2 electron, lớp tiếp theo có 4 electron
.png)
Nguyên tử trung hòa về điện: Trong nguyên tử, số proton bằng số electron
III. Mô hình nguyên tử của Rutherford - Bohr
Theo mô hình Rutherford – Bohr: Trong nguyên tử, các electron ở vỏ được xếp thành từng lớp và chuyển động xung quanh hạt nhân theo những quỹ đạo tương tự như các hành tinh quay quanh Mặt Trời
.png)
IV. Khối lượng nguyên tử
- Khối lượng nguyên tử bằng tổng khối lượng của các hạt proton, neutron trong hạt nhân và các hạt electron ở vỏ nguyên tử
- Do khối lượng nguyên tử vô cùng nhỏ, để thuận tiện người ta dùng đơn vị khối lượng nguyên tử, viết tắt là amu
1 aum = 1,6605.10-24 g
- Do khối lượng của electron (khoảng 0,00055 amu) rất bé so với khối lượng của proton và neutron (gần bằng 1 amu) nên có thể xem khối lượng của hạt nhân là khối lượng của nguyên tử
