I. ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Các loài cá trên thế giới rất đa dạng và phong phú về số lượng, môi trường sống.
1. Đa dạng về thành phần loài
Trên thế giới có khoảng 25415 loài cá. Ở Việt Nam đã phát hiện 2753 loài, trong đó có 2 lớp chính: lớp Cá sụn và lớp Cá xương.
a. Cá sụn
- Số loài: 850 loài
- Môi trường sống: nước mặn và nước lợ
- Đặc điểm:
+ Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trần.
+ Da nhám
+ Miệng nằm ở mặt bụng
- Đại diện: cá nhám, cá đuối…
b. Cá xương
- Số loài: 24565 loài
- Môi trường sống: nước mặn, nước lợ, nước ngọt
- Đặc điểm:
+ Bộ xương bằng chất xương
+ Xương nắp mang che các khe mang
+ Da phủ vảy xương có chất nhầy
- Đại diện: cá chép, cá vền…
2. Đa dạng về môi trường sống
- Một số loài cá sống ở những điều kiện khác nhau
- Những loài cá sống ở trong những môi trường và điều kiện khác nhau thì có cấu tạo và tập tính sinh học khác nhau
II. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CÁ
- Cá là động vật có xương sống thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nước.
- Di chuyển: bơi bằng vây
- Hô hấp bằng mang
- Tim 2 ngăn, có 1 vòng tuần hoàn máu đỏ tươi đi nuôi cơ thể
- Sinh sản: thụ tinh ngoài
- Là động vật biến nhiệt
III. VAI TRÒ CỦA CÁ
- Là nguồn thực phẩm thiên nhiên giàu đạm, nhiều vitamin, dễ tiêu hóa vì có hàm lượng mỡ thấp.
+ Ví dụ: thịt cá, trứng cá, vây cá nhám, nước nhám …
- Nguyên liệu làm thuốc chữa bệnh
+ Ví dụ: dầu gan cá thu, cá nhám chứa nhiều vitamin A, D điều trị 1 số bệnh như khô mắt, bệnh còi xương …
+ Chất tiết ra từ buồng trứng và nội quan của cá nóc dùng chế thuốc chữa bệnh thần kinh, sưng khớp…
- Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp
+ Ví dụ: da cá nhám dùng để đóng giày, làm bìa, cặp, túi xách …
- Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp
Ví dụ: xương cá, bã mắm dùng làm thức ăn nuôi gia súc, làm phân bón
- Đấu tranh tiêu diệt sâu bọ có hại
Ví dụ: diệt sâu bọ, sâu hại lúa
* Lưu ý: Nội tạng cá nóc rất độc, ăn vào có thể gây chết người.