Chuyển động tự quay quanh Mặt Trời của Trái Đất và hệ quả

Sách chân trời sáng tạo

Đổi lựa chọn

I. Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

- Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời trên một quỹ đạo hình e-lip và theo hướng từ Tây sang Đông.

Chuyển động của Trái Đất xoay quanh Mặt Trời

- Trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời, ở trục Trái Đất có các đặc điểm:

+ Thời gian chuyển động một vòng của Trái Đất quanh Mặt trời là 365 ngày 6h.

+ Trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng trên mặt phẳng quỹ đạo một góc khoảng 66033’ 

+ Sau 3 năm có 365 ngày sẽ có một năm có 366 ngày. Năm đó gọi là năm nhuận, tháng 2 có 29 ngày.

II. Hiện tượng ngày - đêm dài ngắn theo mùa

* Thời gian ban ngày và ban đêm có sự thay đổi theo mùa

- Từ sau ngày 21-3 đến trước ngày 23-9, bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, mọi nơi ở bán cầu Bắc đều có ngày dài đêm ngắn. Cùng thời gian này, mọi nơi ở bán cầu Nam đều có đêm dài ngày ngắn. 

- Từ sau ngày 23-9 đến trước ngày 21-3, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, mọi nơi ở bán cầu Nam có ngày dài đêm ngắn. Cùng thời gian này, mọi nơi ở bán cầu Bắc đều có đêm dài ngày ngắn. 

- 21 – 3 (Xuân phân) và 23 - 9 (Thu phân), không bán cầu nào ngã về phía Mặt Trời, khắp nơi trên Trái Đất có ngày và đêm dài bằng nhau.

Ví dụ:

Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa

Bán cầu

22/6

22/12

Bắc

BC nóng

Ngày > đêm

BC lạnh

Ngày < đêm

Nam

BC lạnh

Ngày > đêm

BC nóng

Ngày > đêm

* Thời gian ban ngày và ban đêm có sự thay đổi theo vĩ độ

- Xích đạo: ngày luôn dài bằng đêm

- Bán cầu nóng: càng về Cực, ngày càng dài, đêm càng ngắn

- Bán cầu lạnh: càng về Cực, ngày càng ngắn, đêm càng dài

Thời gian ban ngày và ban đêm có sự thay đổi theo vĩ độ

- Từ Vòng Cực về Cực có hiện tượng ngày hoặc đêm dài suốt 24 giờ (ngày địa cực, đêm địa cực)

Vĩ độ

66033’B

740B

850B

900B

Số ngày có ngày dài suốt 24 giờ

1

103

161

186

III. Các mùa trên Trái Đất

- Khái niệm: Mùa là khoảng thời gian của năm, có những đặc điểm riêng về thời tiết và khí hậu. 

- Nguyên nhân: Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi hướng khi chuyển động trên quỹ đạo quanh Mặt Trời.

Nguyên nhân sinh ra các mùa trên trái đất

- Đặc điểm:

         + Bán cầu ngả về phía Mặt Trời => Là bán cầu nóng => Mùa nóng

         + Bán cầu không ngả về phía Mặt Trời => Là bán cầu lạnh => Mùa lạnh

Góc chiếu của tia sáng mặt trời

- Mùa của 2 bán cầu ngược nhau và người ta còn chia 1 năm ra 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông

Bán cầu Bắc

Xuân

Hạ

Thu

Đông

Bán cầu Nam

Thu

Đông

Xuân

Hạ

- Hiện tượng mùa có sự khác biệt theo vĩ độ:

Sự khác biệt về mùa theo vĩ độ