Biến động số lượng cá thể của quần thể chính là sự tăng, giảm số lượng cá thể của quần thể.
Có 2 dạng biến động số lượng: biến động không theo chu kì và biến động theo chu kì (chu kì ngày đêm, chu kì tuần trăng và hoạt động của thủy triều, chu kì mùa và chu kì nhiều năm).
Cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể, sự di cư, quan hệ con mồi - vật ăn thịt, vật chủ - vật kí sinh là những cơ chế quan trọng điều chỉnh số lượng cá thể của quần thể trên cơ sở thay đổi mối quan hệ sinh sản - tử vong.