Tóm tắt cốt truyện của các truyền thuyết sau: -Thánh Gióng -Sơn Tinh, Thủy Tinh

Thánh Gióng:

 Đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng già chăm chỉ làm ăn. Nhưng hai vợ chồng tuổi cao nhưng vẫn chưa có đứa con nào. Đến một hôm người vợ ra đồng thì thấy một vêt bàn chân to, bà thấy thế thì bà ướm thử. Và bất ngờ thay người vợ đã thụ thai,12 tháng sau thì Thánh Gióng được ra đời. Nhưng khi lên ba thì Thánh Gióng vẫn chưa biết nói, không biết cười, không biết đi. Lúc đấy có giặc Ân đến xâm phạm bờ cõi nước ta. Do giặc quá mạng nên nhà vua lo, cử sứ giả đi tìm người tài trong đất nước. Thánh Gióng nghe thấy thế thì bảo mẹ mời sứ giả vào và nói với sứ giả về bảo với vua sắm cho một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt, để đánh giặc. Sứ giả thấy thế thì chạy thật nhanh về báo với nhà vua, nhà vua nghe xong thì bảo với thợ làm ngay những điều Thánh Gió ng dặn. Hôm sau sứ giả gặp Thánh Gióng thì cậu lớn nhanh như thổi, cơm ăn không đủ, áo vừa mặc đã đứt chỉ, hai vợ chồng làm bao nhiêu cũng không đủ, Nhờ bà con giúp đỡ thì bà con vui vẻ giúp đỡ vì mong chú bé đánh thắng giặc. Khi giặc dã đến chân núi Trâu. cần gấp rút để đánh giạc, ai ai cũng hốt. Đúng lúc đó thì sứ giả cũng mang đủ thứ mà Thánh Gióng yêu cầu. Cậu đứng dậy, vươn vai một cái thì đã thành một tráng sĩ cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt. Cậu vỗ vào mông ngựa, ngựa hí dài mấy tiếng thì phun lửa, phi thẳng đến chỗ giặc. Đánh một hồi thì cái roi sắt gẫy, cậu nhổ luôn mấy cây tre gần đó và đánh giặc. Sau một hồi thì cậu cũng thắng, rồi cậu lên đỉnh núi, cới áo giáp sắt, cùng ngựa bay lên trời. Để đền ơn thì nhà vua phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ở quê.

Sơn Tinh, Thủy Tinh:

Ngày xưa, đời vua hùng thứ 18, nhà vua có một người cô gái xinh đẹp tên Mị Nương, cô được người cha yêu thương hết mực. Cô gái đến tuổi gả chồng, nhà vua muốn chọn cho con của mình một người xứng đáng để gả. Ở đó có rất nhiều người cũng trai cháng cúng muốn đến để lấy cô về làm vợ. Sau một hồi ngắm nghía thì nhà vua cũng vừa mắt với hai người đàn ông đó là Sơn tinh, tuấn tú và tài giỏi khác thường: chỉ tay về phía đông, phía đông biến thành đồng lúa xanh, chỉ tay về phía tây, phía tây mọc lên hàng dãy núi. Nhân dân trong vùng gọi chàng là Sơn Tinh. Còn một người ở mãi tận miền biển Đông tài giỏi cũng không kém: gọi gió, gió đến, hò ma, ma tới. Người còn lại là Sơn Tinh hô mưa thì mưa tới, gọi gió thì gió đến. Do cả hai người đều tài giỏi nển nhà vua không biết gả cho ai nên ra một cuộc thi là ngày mai ai mang đến đồ sính lễ gồm có một trăm ván cơm nếp, một trăm tệp bánh trưng, voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ phải có một đôi tới thì nhà vua gả con gái cho người đấy. Hôm sau, tròi vùa hửng sáng thì Sơn Tinh đă mang đủ sính lễ tới trước nên được gả con gái. Thủy Tinh tới sau nên không được gả con gái nên tức muốn đòi Mị Nương cho bằng được. Thủy Tinh hô mưa rồi gọi gió làm rung chuyển trời đất, khiến cho nước biển cuồn cuộn dâng lên để đánh Sơn Tinh. Nước dâng cao làm cho nhà cửa, đồng, lúa ngập, Sau đó giông tố cứ mỗi lúc lại càng dữ dội hơn, nước cũng càng dâng cao hơn nữa, đám thủy quái thì cứ đông lên chúng rầm rộ làm theo tất cả mệnh lệnh của Thủy Tinh. Tất cả cư dân của nước Văn Lang lúc bấy giờ đều chung sức và chung lòng ra tay để giúp đỡ cho Sơn Tinh. Hơn nữa thần trống đồng thiêng liêng cũng hiện về để giục giã, cổ vũ cho mọi người ra trận mà tiêu diệt đám thủy quái hung bạo kia, đồng thời chống cả lũ lụt dữ dội. Những người nào khỏe mạnh thì đi đào đất để đắp thành đê. Chính vì thế mà ra đời những con đê dùng để chống lụt hiện nay của người Việt ta. Những đoạn đê dựng lên ngày càng cao hơn, chắc hơn, ngăn chia rồi chặn đứng được tất cả sự phá phách khủng khiếp của lũ lụt.