Phân tích và đánh giá vai trò của Lê Nin đối với sự thắng lợi của cách mạng tháng 10 Nga.

Cách mạng Tháng Mười Nga - Ngọn đèn soi sáng cho cách mạng Việt Nam

Cách mạng Tháng Mười Nga (1917), cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới nổ ra và giành thắng lợi làm rung chuyển thế giới, để lại những phương pháp cũng như những bài học kinh nghiệm vô giá cho các quốc gia, dân tộc trong cuộc đấu tranh cách mạng vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; mở ra một trang mới trong lịch sử phát triển nhân loại, đánh dấu một xu thế phát triển tất yếu, một thời đại mới - thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi thế giới.

Nhận thức về ý nghĩa của cách mạng tháng Mười Nga, Nguyễn Ái Quốc viết: “Giống như mặt trời chói lọi, cách mạng tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”(1).

Cách mạng tháng Mười Nga thực hiện sứ mệnh giải phóng quần chúng lao động khỏi mọi chế độ áp bức bóc lột, đưa họ từ thân phận người nô lệ làm thuê lên địa vị người chủ chân chính của xã hội. Với cách mạng tháng Mười Nga, lần đầu tiên trong lịch sử quyền tự quyết của các dân tộc đã được thực hiện trên một phần hành tinh; đem lại nhà máy cho công nhân, ruộng đất cho nông dân, hòa bình và hữu nghị cho các dân tộc, tự do, hạnh phúc cho mọi người. Dưới ảnh hưởng to lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga và chế độ XHCN ở Liên Xô, sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai, CNXH đã trở thành một hệ thống trên thế giới. Phong trào giải phóng dân tộc, phong trào đấu tranh cho tiến bộ hoà bình, được Cách mạng Tháng Mười thức tỉnh, cổ vũ, đã trở thành những làn sóng to lớn trong thế kỷ XX. Thành công của Cách mạng Tháng Mười Nga tác động to lớn đối với sự phát triển của cách mạng thế giới, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

Khi nhân dân Nga tiến hành cách mạng vô sản thành công thì nhân dân Việt Nam vẫn đang chìm đắm trong đêm dài nô lệ. Với truyền thống yêu nước bất khuất, nhân dân Việt Nam không ngừng vươn lên đấu tranh chống đế quốc và tay sai, song, các phong trào yêu nước theo đường lối phong kiến hoặc theo khuynh hướng tư sản đều thất bại vì không đáp ứng được nguyện vọng của đa số quần chúng nhân dân lao động.

Giữa lúc đó, Nguyễn Ái Quốc, sau hơn 10 năm bôn ba tìm con đường cứu nước đã đến với ánh sáng của chủ nghĩa Mác-Lênin, ánh sáng của cách mạng tháng Mười. Trong tác phẩm Đường Cách mệnh, Người viết:

“Cách mệnh Nga dạy cho chúng ta rằng muốn cách mệnh thành công thì phải dân chúng (công nông) làm gốc, phải có đảng vững bền, phải bền gan, phải hy sinh, phải thống nhất. Nói tóm lại là phải theo chủ nghĩa Mã Khắc Tư và Lênin”(2).

Tháng 7-1920, khi đọc Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin, Nguyễn Ái Quốc sớm nắm bắt được cái cốt lõi trong tư tưởng của Lênin là: Vô sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại. Luận cương đã vạch ra đường lối cơ bản cho phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa và phụ thuộc, giải đáp cho Người về con đường giành độc lập dân tộc và tự do cho đồng bào Việt Nam mà Người đang kỳ công tìm kiếm. Người viết: “Luận cương của Lênin làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao! Tôi vui mừng đến phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước quần chúng đông đảo: "Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta!"(3).

Người đã có những nhận xét rất sâu sắc, toàn diện về cách mạng Tháng Mười Nga: “Trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là đã thành công, và thành công đến nơi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc tự do, bình đẳng thật, không phải tự do và bình đẳng giả dối như đế quốc chủ nghĩa Pháp khoe khoang bên An Nam. Cách mệnh Nga đã đuổi được vua, tư bản, địa chủ rồi, lại ra sức cho công, nông các nước và dân bị áp bức các thuộc địa làm cách mệnh để đập đổ tất cả đế quốc chủ nghĩa và tư bản trong thế giới”(4). Từ đó, Nguyễn Ái Quốc đã đi đến chân lý về con đường giải phóng của Việt Nam, Người khẳng định: Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản. Đó là con đường gắn mục tiêu độc lập dân tộc với mục tiêu chủ nghĩa xã hội, gắn cách mạng Việt Nam với xu thế và thời đại.

Song, lợi dụng tình trạng còn non yếu của nước Nga Xô viết, tại bàn thương lượng, phái đoàn Đức đã đưa ra yêu sách có tính xâm lược và nô dịch: Nga phải chuyển giao cho Đức một vùng lãnh thổ rộng tới 150 nghìn ki-lô-mét vuông (gồm Ba Lan, Lít-va và một phần Bê-la-rút; tách U-crai-na khỏi Nga). Tuy nhiên, Trốt-ky - người dẫn đầu phái đoàn Nga đã không chấp hành chỉ thị của V.I. Lênin là phải ký ngay hòa ước theo những điều kiện của Đức và tuyên bố bác bỏ yêu sách của nước này. Chỉ chờ có vậy, Quân đội Đức mở đợt tấn công vào hướng thủ đô Petrograd nhằm lật đổ Chính quyền Xô viết.

Trước tình thế “lâm nguy”, V.I. Lênin gửi điện cho Beclin chấp nhận những yêu sách của Đức, nhưng họ im lặng và tiếp tục tấn công. Cùng lúc đó, nội bộ Đảng Bôn-sê¬-vích xuất hiện hai nhóm đối lập: đa số Ban Chấp hành Trung ương cùng hai Đảng bộ chủ chốt là Petrograd và Mát-xcơ-va đều không đồng ý với chủ trương ký hòa ước của Lênin. Chỉ sau nhiều lần kiên trì giải thích trên các diễn đàn, Lênin mới nhận được sự chấp nhận có tính ủy thác: được toàn quyền giải quyết các vấn đề chiến tranh và hòa bình, nhưng không có nghĩa Ban Chấp hành Trung ương đồng ý ký hòa ước. Theo đó, lệnh tổng động viên được công bố, thanh niên nhập ngũ, tiến ngay ra mặt trận; chỉ sau khi bị chặn đứng trước thành Petrograd, Đức mới đồng ý trở lại bàn đàm phán. Ngày 03/3/1918, Hòa ước Brest - Litov được ký kết với những điều kiện nặng nề hơn trước (Nga phải cắt đi một lãnh thổ rộng tới 750 nghìn ki-lô-mét vuông; phải giải ngũ quân đội và bồi thường cho Đức 06 tỉ Mác). Theo Lênin, đây là một “hòa ước bất hạnh”, nhưng hết sức cần thiết để giữ vững Chính quyền Xô viết và có được một thời gian hòa bình quý báu để củng cố, chuẩn bị lực lượng. Đúng như dự đoán của Lênin, đầu tháng 11/1918, cuộc cách mạng tư sản đã diễn ra ở Đức và giành thắng lợi, nước Nga Xô viết ngay lập tức tuyên bố hủy bỏ Hòa ước Brest - Litov, quyết tâm khôi phục lại lãnh thổ và dân cư của đất nước theo kịch bản đã dự định. Từ đây, nước Nga bước vào cuộc chiến chống can thiệp vũ trang của 14 nước đế quốc cùng với những cuộc bạo loạn của các tướng tá Bạch vệ. Chỉ sau ba năm (1918 - 1920) chiến đấu ngoan cường dưới sự lãnh đạo của V.I. Lênin và Đảng Bôn-sê¬-vích, nhân dân các dân tộc Nga lần lượt đánh bại các cuộc nổi loạn và can thiệp vũ trang của kẻ thù, mở ra khả năng mới cho cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, làm sáng rõ vấn đề cơ bản của cuộc cách mạng: “giành chính quyền đã khó, giữ chính quyền càng khó khăn phức tạp hơn nhiều” [1]; “một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nào nó biết tự vệ” [2]; quá trình đó, đôi khi phải chấp nhận một “bước lùi” với những điều kiện cay đắng.

Những bước đi thành công trong tiến trình bảo vệ thành quả Cách mạng Tháng Mười Nga đã trở thành động lực mạnh mẽ cổ vũ các dân tộc thuộc địa đứng lên đấu tranh chống lại ách áp bức, bóc lột của giai cấp tư sản; đồng thời, thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc, phong trào Cộng sản và công nhân quốc tế phát triển. Nhờ đó, giai cấp vô sản vững tin bước lên vũ đài chính trị với tư cách là giai cấp trung tâm của thời đại. Đánh giá ý nghĩa của Cách mạng Tháng Mười, Hồ Chí Minh cho rằng: “Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu,... Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế” [3]. Người khẳng định: muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản. Đây là cơ sở tiền đề để lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo nhân dân ta tiến hành Tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945.

V.I. Lênin “một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nào nó biết tự vệ”; đồng thời, rút ra kinh nghiệm từ bài học bảo vệ thành quả cách mạng của Cách mạng Tháng Mười, Đảng ta đã chủ trương thực hiện nhiều sách lược nhằm bảo vệ vững chắc chính quyền còn non trẻ (khi thì hòa hoãn với Tưởng để chĩa mũi nhọn vào thực dân Pháp, khi lại tạm hòa hoãn với Pháp để đối phó với quân Tưởng), như: sách lược “giao thiệp thân thiện, nhân nhượng, tránh xung đột” với đội quân Trung Hoa Dân quốc; đối với Pháp “độc lập về chính trị, nhân nhượng về kinh tế”.

Điều này đã khẳng định bản chất cách mạng, khoa học của luận điểm “một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nào nó biết tự vệ” của V.I. Lênin; đồng thời, minh chứng bài học về củng cố và giữ vững chính quyền Xô viết của Cách mạng Tháng Mười Nga là ánh sáng rọi chiếu và trở thành động lực tinh thần để Đảng và Nhân dân ta vững bước tiến lên, vượt qua mọi gian lao, thử thách, làm lên mốc son chói lọi trong dòng chảy lịch sử bằng Chiến dịch Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” năm 1954, tác động mạnh đến phong trào đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội trên phạm vi toàn thế giới. 

chúc bạn học tốt

@@@