Hãy phân tích làm rõ tác dụng của các biện pháp nói quá trong bài thơ Đập đá ở Côn Lôn giúp mình với ạ. Cảm ơn nhiều :(
2 câu trả lời
- Câu ''Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể sự con con''
->vừa tả thực cảnh đập đá, vừa biểu lộ một tâm thế, một ý chí. Chí nam nhi, chí làm trai coi việc "đứng giữa đất Côn Lôn", bị tù đày khổ sai là một thách thức nặng nề nhưng chẳng hề nao núng, vản "lừng lẫy làm cho lở núi non". Hai từ "đứng giữa" biểu thị một tư thế hiên ngang, một tâm thế bất khuất trước uy vũ quân thù.
Hai chữ "vá trời" lấy từ tích Nữ Oa vá trời. Tầm vóc, sức mạnh ở đây đã được thi vị hóa đến mức thần kỳ, giống như bà Nữ Oa trong truyền thuyết đội đá vá trời. Hình ảnh "những kẻ vá trời" vừa thực vừa bay bổng, khoa trương. Thực ở mức liên hệ với hình ảnh những người tù lao động khổ sai đập đá, làm lở núi non đã được miêu tả ở 4 câu thơ đầu. Bay bổng, khoa trương ở lối ví với nhân vật trong thần tích. Hai câu thơ cuối này gợi tả sự đối lập giữa cái lớn lao, kỳ vĩ (vá trời) với thực tế gian nan chỉ là "việc con con". Sự đối lập ấy là kết quả của một ý chí sắt đá, niềm tin lớn vào sự nghiệp chính nghĩa, kẻ vá trời bằng sức mạnh đội đá vá trời có thể đè bẹp mọi trở ngại gian nan. Thực tế thì những khó khăn tác giả đang phải đương đầu không "con con" chút nào nhưng chỉ có bằng cách ấy, bằng ý chí quật cường tích tụ từ nguồn mạch dân tộc người chiến sĩ mới có thể tiếp tục được con đường dằng dặc chông gai trước mắt. Đó cũng là một cuộc chiến thắng chính mình.
-Câu có sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh là "Chạy mỏi chân thì hãy ở tù". Thực tế tác giả bị thực dân bắt giam, tức là tư thế bị động nhưng cách nói "chạy mỏi chân thì hãy ở tù" đã chuyển từ bị động sang chủ động, con người vào tù như một lựa chọn trong con đường thực hiện sự nghiệp cách mạng. Chốn ngục tù chỉ như một chốn dừng chân để nghỉ ngơi cho bớt mệt mỏi.
Qua đó cho thấy tư thế lạc quan, ung dung, cách nhìn vượt lên trên khó khăn gian khổ của người chí sĩ yêu nước.
$-$ Biện pháp nói quá trong bài "Đập đá ở Côn Lôn":
$+$ "Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non."
`→` Thể hiện chí nam nhi, chí làm trai coi việc đứng giữa đất Côn Lôn, bị tù đày khổ sai là một thử thách nặng nề nhưng chẳng hề nao núng, vẫn lừng lẫy đập đá làm cho "lở núi non". Người nam nhi ấy có tư thế rất hiên ngang, một tâm thế bất khuất trước uy vũ quân thù.
$+$ "Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn"
`→` Nói lên sức mạnh phi thường, ý chí quyết tâm, mãnh liệt của người chiến sĩ, một hình ảnh người tù đẹp đẽ, hùng tráng, hình ảnh người chiến sĩ cách mạng trong tư thế uy phong,"xách búa đánh tan năm bảy đống","ra tay đập bể mấy trăm hòn", biến một công việc lao động khổ sai thành một cuộc chinh phục dũng mãnh của con người có sức mạnh thần kì.
$+$ "Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con!"
`→` Ý thức sâu sắc về sự nghiệp cứu nước, tinh thần lạc quan, thách thức chốn tù đầy của những con người chiến sĩ "vá trời" làm nên việc lớn, những người có gan làm chuyện lớn khi phải chịu cảnh tù đày chỉ xem là việc nhỏ "con con", tự hào kiêu hãnh với công việc mình theo đuổi, vượt qua gian lao, thử thách.
Học tốt nhé.