Yên Tử trong trái tim của phật tử bốn phương là chốn tâm linh huyền diệu, là cõi đi về tìm kiếm những an yên. Bức tranh toàn cảnh ở Yên Tử có thiên nhiên hùng vỹ, trữ tình, có những di tích lịch sử mang đậm dấu ấn ngàn năm. Nhưng cũng còn một Yên Tử thật khác, một Yên Tử gói trọn tinh hoa của đất trời trong những thức quà giản dị đầy quen thuộc.
1
Măng trúc Yên Tử là loại măng đặc sản được khai khẩn từ vùng núi Yên Tử – Quảng Ninh.Mỗi dịp vào mùa lễ hội Yên Tử, du khách lại được thưởng thức món măng trúc vừa bùi, vừa thơm, một đặc sản riêng của huyện Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.Măng trúc có thiết chế biến thành nhiều món khác nhau như nấu canh, nướng, xào với thịt dê hoặc muối với ớt tươi.Măng trúc Yên Tử thon nhỏ nhưng rất chắc. Sau khi lấy măng về, người ta có thể thái thành lát nhỏ hoặc cắt ra từng khúc ngắn khoảng 2 đốt ngón tay, sau đó bổ dọc, rửa sạch rồi cho vào xào chín với thịt dê hoặc thịt bê. Gia vị cho món ăn này là cần tây, hành tươi và một tí hạt tiêu. Rất nhiều loại măng có thiết chế biến được món ăn này nhưng không thể ngon, ngọt bằng măng trúc Yên Tử. Điểm đặc biệt là sau khi nấu chín, loại măng này hầu như không còn mùi hăng của măng tươi, không có vị đắng như nhiều loại măng khác.
Măng trúc Yên Tử không nhiều, nhưng cũng rất ngon nhờ món măng dầm ớt. Măng củ thái mỏng, trộn dấm, nhiều ớt tươi, đường, gia vị và một ít hạt quả móc mật kèm theo những bí quyết riêng mà không phải ai cũng biết được.Cũng với loại măng này, người ta còn có thể để nguyên cả bẹ, nhúng vào nước sôi rồi cho vào nướng trên than hoa, đến khi bẹ măng cháy xém là được. Bóc bẹ, mùi thơm của măng sẽ tỏa ra, chấm với muối vừng, ăn thấy mát mà thanh sạch. Ai có tâm lênYên Tử, chỉ cần ăn măng trúc với cơm nắm cũng thấy ấm lòng.Măng trúc Yên Tử không phải mùa nào cũng có. bởi vậy, đi trẩy hội Yên Tử mà không được thưởng thức món đặc sản này thì thật là uổng..
2
Một thức quà đặc biệt, mà ai đã thử một lần đều không thể nào quên sự hòa quyện đầy tinh tế trong từng nguyên liệu của chè lam. Ta cảm nhận được vị dẻo dai thơm lừng của bột nếp, vị mật ngọt lan dần trong miệng, thêm chút cay cay của gừng và chút béo bùi của lạc.
Cắn một miếng chè lam thơm ngọt đong đầy phong vị của miền quê, nhấp một ngụm trà nồng ấm đặc trưng đất Bắc Giang, chợt thấy thời gian như ngưng lại trong giây phút ấy, và cuộc đời bỗng chốc cũng giản đơn, mộc mạc nhưng ẩn chứa những ngọt ngào như chính món chè lam.
3
Tiết xuân, khí hậu miền sơn cước mát dịu, cây lá tươi xanh, rau cỏ chen nhau mọc dưới những tán rừng. Sau những buổi làm nương, người dân vùng cao lại mang gùi tìm hái rau rừng về cải thiện bữa ăn trong gia đình. Và loại rau luôn được “ưu tiên” là rau dớn, thoạt trông như cây dương xỉ nhưng nhỏ hơn, cành lá mọc xòe ra xung quanh.
Rau dớn cũng là một món đặc sản ngon của núi rừng Yên Tử, rau dớn vừa là một loại rau rừng đặc sắc được nhiều người ưa thích vừa là một loại thảo mộc dùng để chữa một số bệnh phổ biến như cảm, ho, viêm họng, lợi tiểu, chống táo bón… ở một số nước người ta thường dùng sắc nước cho phụ nữ sinh đẻ uống. Rau còn được sử dụng làm rau ăn ở nhiều nước. Người ta lấy lá non, ngọn non dùng luộc, nấu canh, xào thịt, làm nộm cũng có thể dùng ăn sống.Khi thu hái để làm rau ta chỉ ngắt những ngọn non cong cong như cái vòi voi, dài chừng một gang tay. Rau dớn có vị hơi nhơn nhớt, vì vậy trước khi chế biến món ăn phải chần sơ qua với nước sôi.Rau dớn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon từ đơn giản đến phức tạp và hương vị của nó có thể chinh phục những thực khách khó tính nhất.
4
Uống nhiều rượu sẽ có hại cho sức khoẻ, tuy nhiên nếu các loại rượu thuốc mỗi ngày chỉ nhâm nhi một hai chén thì ngược lại. Tại Yên Tử có một sản vật di chính người dân nơi đây làm ra, đó là rượu mơ Yên Tử cũng rất được lòng du khách thập phương.
Rượu Mơ Yên Tử là một loại rượu được chế biến bằng phương pháp lên men quả mơ tươi và đôi khi là cả mật ong. Khoảng tháng 3 và 4 hằng năm, mơ lại được ngâm và chưng cất, với mỗi vùng lại có một công thức pha chế rượu mơ khác nhau, do đó rượu mơ cũng có các hương vị hấp dẫn khác nhau, nhưng vẫn giữ được mùi mơ tự nhiên vốn có và vị ngọt của mật ong.
5
Trong giới sành mật ong, mật ong rừng là loại mật ong có chất lượng tốt nhất. Theo quan niệm, mật ong rừng mang dược tính do được làm mật từ nhiều loại hoa trong rừng trong đó có nhiều loại dược liệu. Tuy chưa có nghiên cứu khoa học cụ thể nào nhưng theo cảm nhận bằng vị giác, mật ong rừng có hương thơm và vị ngọt nhẹ nhưng ngọt lâu, rất khác so với mật ong nuôi. Có lẽ đây cũng là cách duy nhất để phân biệt mật ong rừng và mật ong nuôi.
Sản phẩm mật ong rừng Yên Tử hiện được đóng trong chai thủy tinh 500ml, giá bán 150.000 đồng/500ml; được phân phối rộng rãi tại các cửa hàng OCOP trên địa bàn. Khi đến với Yên Tử, sản phẩm mật ong rừng Yên Tử chắc chắn sẽ là một món quà tặng ngọt ngào mà mỗi du khách đều muốn dành tặng cho bạn bè, người thân của mình.
6
Nhắc đến Nem chua người ta thường nghĩ ngay đến Thanh Hóa, ấy thế mà với người dân Quảng Ninh, thì người ta lại nghĩ đến Quảng Yên.
Nem chua Quảng Yên to và tròn hơn nem chua Thanh Hóa. Nguyên liệu làm nên món ăn này cũng đều là những thứ bình dân. Bì lợn được bào nhỏ, trắng như cước, thính làm bằng đỗ hay gạo rang và lạc rang giã dập, tất cả được trộn đều với nhau thật tơi. Chỉ đơn giản thế, nhưng qua bí quyết chế biến, trộn đều và pha nước chấm, hàng quà quê mùa trở nên lạ miệng, hấp dẫn. Những hàng nem chua, nem chạo là niềm tự hào của người dân thị trấn Quảng Yên, Quảng Ninh.Nếu có dịp du lịch đến Yên Tử, du khách nên ghé qua thưởng thức nem chua Quảng Yên và so sánh 2 thứ nem dân dã nhưng ngon miệng này và hãy mua một ít về làm quà nữa nhé.
7
Trầu một lá hay còn được gọi với cái tên trầu tiên là một loại cây chỉ có ở Yên Tử, Quảng Ninh. Trầu mọc ở độ cao 500 – 600m so với mực nước biển, ở những triền núi cheo leo hay dưới tán cây rừng ẩm thấp.
Trầu được dùng ngâm với rượu cùng một số nguyên liệu khác như: địa liền, gừng gió, hồi quế, củ thiên niên kiện... tạo thành một loại dầu xoa có tác dụng chữa các chứng cảm cúm, trúng gió, đau nhức xương khớp vô cùng hữu hiệu.
Những thức quà mang cái hồn đất và người Yên Tử, những sản vật tự nhiên được chế biến vô cùng đơn giản nhưng cũng đủ níu chân kẻ khách đường xa. Về Yên Tử thôi, về với chốn non thiêng huyền diệu và nhớ mua những thức quà đặc biệt ở chốn này.
Non thiêng Yên Tử có nhiều cảnh đẹp, lại được thiên nhiên ban tặng nhiều sản vật phong phú. Nếu bạn đến Yên Tử hãy thưởng thức những món ăn trên và mua cả những thứ quà Yên Tử về tặng bạn bè, người thân nhé.
