I. Các thành phần chính của tế bào
- Tế bào có ba thành phần chính: Màng tế bào, tế bào chất và nhân (hoặc vùng nhân).
|
Thành phần |
Chức năng |
| Màng tế bào | Bảo vệ và kiểm soát các chất đi vào và đi ra khỏi tế bào (quá trình trao đổi chất giữa tế bào và môi trường) |
| Chất tế bào | Chứa các bào quan, là nơi diễn ra các hoạt động sống của tế bào. |
| Nhân tế bào (Sinh vật nhân thực) hoặc vùng nhân (sinh vật nhân sơ) | Chứa vật chất di truyền, điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào. |
- Ở thực vật, có thêm bào quan lục lạp: chứa diệp lục thực hiện chức năng quang hợp tổng hợp chất hữu cơ để trao đổi chất.
II. Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực
- Sinh vật nhân sơ là những sinh vật tế bào chưa có nhân hoàn chỉnh (chỉ có vùng nhân) và sinh vật nhân thực là những sinh vật tế bào đã có nhân hoàn chỉnh.
- Tế bào nhân sơ: hầu hết tế bào vi khuẩn.
- Tế bào nhân thực: tế bào thực vật và tế bào động vật.
- So sánh tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực:
+ Giống nhau: đều có những thành phần chính của tế bào (màng tế bào, tế bào chất, nhân hoặc vùng nhân) và là cơ sở cấu trúc lên cơ thể sinh vật.
+ Khác nhau:
|
|
Tế bào nhân sơ |
Tế bào nhân thực |
| Nhân | Nhân chưa hoàn chỉnh, chưa có màng nhân | Nhân hoàn chỉnh, có màng nhân |
| Kích thước | Nhỏ = 1/10 tế bào nhân thực | Lớn hơn |
| Tế bào chất | Không có hệ thống nội màng ,Ít bào quan (chỉ có ribosome) | Có hệ thống nội màng, Nhiều bào quan và các bào quan có màng bao bọc. |
III. Tế bào động vật và tế bào thực vật
- Tế bào thực vật và tế bào động vật đều là tế bào nhân thực.
- So sánh tế bào thực vật và tế bào động vật:
+ Giống nhau: Đều có những thành phần chính cơ bản: màng sinh chất, tế bào chất và nhân.
+ Khác nhau:
|
|
Tế bào động vật |
Tế bào thực vật |
|
Thành tế bào |
Không có |
Có thành xenlulozo, bảo vệ, định hình và giúp cây cứng cáp |
|
Lục lạp |
Không có, không có khả năng tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ nên chúng phải ăn các sinh vật khác => dị dưỡng | Có, quang hợp để tổng hợp chất hữu cơ từ năng lượng mặt trời và chất vô cơ => tự dưỡng |
|
Không bào |
Không có | Có |
|
Lizoxom |
Có | Không có |
