Giới thiệu về khoa học tự nhiên

Sách cánh diều

Đổi lựa chọn

I. Khái niệm khoa học tự nhiên

Hoạt động nghiên cứu khoa học là hoạt động con người chủ động tìm tòi, khám phá ra tri thức khoa học.

Ví dụ: làm thí nghiệm, nghiên cứu vaccine phòng chống virus corona , lấy mẫu nước bị ô nhiễm….  
Một số hoạt động nghiên cứu khoa học

Người thực hiện nghiên cứu khoa học là nhà khoa học.

Ví dụ: Albert Einstein, Isaac Newton, Thomas Edison, Tạ Quang Bửu, Trần Đại Nghĩa…

Thomas Alva Edison (11 tháng 2 năm 1847 – 18 tháng 10 năm 1931) là nhà phát minh ra dèn điện.

Hiện tượng tự nhiên là tất cả những chuyển động và biến đổi trong tự nhiên và được xảy ra theo các quy luật xác định.

Khoa học tự nhiên là ngành khoa học nghiên cứu về các sự vật, hiện tượng, quy luật tự nhiên, tìm ra các tính chất, các quy luật của chúng,  những ảnh hưởng của chúng đến cuộc sống con người và môi trường.

II. Các lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên

Khoa học tự nhiên được chia thành các lĩnh vực: vật lý học, sinh học, hóa học, sinh học, thiên văn học, khoa học Trái đất.

Vật lí học nghiên cứu về vật chất, quay luật vận động, lực, năng lượng  và sự biến đổi năng lượng.

Ví dụ: Nghiên cứu những hiện tượng tự nhiên như sấm, sét, nghiên cứu sản xuất các thiết bị điện...

Hóa học nghiên cứu về chất và sự biến đổi của chúng.

Ví dụ: Nghiên cứu thành phần hóa học của các vật, các phản ứng hóa học và ứng dụng trong công nghệ chế biến...

Sinh học hay sinh vật học nghiên cứu về các vật sống, mối quan hệ của chúng với nhau và với môi trường.

Ví dụ: Nghiên cứu về sự lớn lên của các sinh vật , cấu tạo cơ thể của chúng...

Khoa học Trái Đất nghiên cứu về Trái Đất và bầu khí quyển của nó.

Ví dụ: Nghiên cứu cấu trúc bên trong của Trái Đất

Thiên văn học nghiên cứu về quy luật vận động và biến đổi của các vật thể trên bầu trời.

Ví dụ: Nghiên cứu tìm hiểu các hành tinh trong hệ mặt trời

Chú ý :

Các ngành vật lí học, hóa học, khoa học Trái Đất, thiên văn học thuộc các ngành khoa học vật chất.

Ngành sinh học là ngành khoa học sự sống

III. Vai trò của khoa học tự nhiên

- Khoa học tự nhiên có vai trò quan trọng trong cuộc sống

- Các thành tựu của khoa học tự nhiên được áp dụng vào công nghệ để chế tạo ra các phương tiện phục vụ cho mọi lĩnh vực cùa đời sống con người

+ Hoạt động nghiên cứu khoa học.

Ví dụ: Nghiên cứu cơ thể của con người giúp các nhà khoa học vẽ được sơ đồ các cơ quan trong cơ thể người.

+ Nâng cao nhận thức của con người về thế giới tự nhiên.

Ví dụ: Nghiên cứu thành phần trong nước thải sinh hoạt giúp con người có ý thức bảo vệ nguồn nước, không xả nước thải bừa bãi gây ô nhiêm môi trường

Nước thải là gì? Thành phần nước thải sinh hoạt, công nghiệp

+ Ứng dụng công nghệ vào cuộc sống, sản xuất, kinh doanh.

Ví dụ: Nghiên cứu giống cà chua ra nhiều quả được ứng dụng vào việc sản xuất cà chua với quy mô lớn cho năng suất cao 

 

Gia tăng vốn vào nông nghiệp sạch

+ Chăm sóc sức khỏe con người.

Ví dụ: Nghiên cứu virus gây bệnh sốt rét giúp cho các nhà khoa học sản xuất vaccine phòng chống bệnh sốt rét ở người

Vacxin sốt xuất huyết đầu tiên được WHO phê chuẩn | Medlatec

+ Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Ví dụ: Nghiên cứu ảnh hưởng của hiệu ứng nhà kính đến cuộc sống của con người giúp ứng dụng vào việc đưa ra giải pháp bảo vệ môi trường và sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên đúng cách. 

- Khoa học công nghệ càng tiến bộ thì đời sống con người càng được cải thiện.

- Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng phương pháp và mục đích thì KHTN có thể gây hại tới môi trường tự nhiên và con người

Ví dụ: Tiếp xúc với liều lượng rất lớn của bức xạ hạt nhân bên ngoài có thể gây tử vong trong vòng vài ngày hoặc vài tháng, liều lượng bức xạ thấp hơn và tiếp xúc bên trong do hít thở hoặc ăn chất bị ô nhiễm phóng xạ có thể dẫn đến tăng nguy cơ phát triển ung thư và các ảnh hưởng xấu khác đến sức khỏe.

Phóng xạ hạt nhân làm thiệt hại đến mạng người và môi trường

IV. Vật sống và vật không sống

Các vật quanh ta gồm các vật sống và vật không sống 

Vật sống là những vật có biểu hiện của sự sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng, sinh trưởng và phát triển, vận động, cảm ứng và sinh sản

Ví dụ: con gà, cây cà chua, con giun...

Vật không sống là những vật không có những biểu hiện của sự sống

Ví dụ: robot, máy tính để bàn, viên đá...

  

Tất cả những vật sống và vật không sống đều không ngừng chuyển động và biến đổi : Trái Đất quay quanh mặt trời, cây cà chua lớn lên và ra quả, con người sinh ra và lớn lên, sự chuyển động của các phân tử nước…

Do một nguyên nhân nào đó như thiên tai,bệnh tật…vật sống sẽ bị chết và khi đó trở thành vật không sống.

Ví dụ: cây bị bật gốc sau cơn bão, không còn khả năng trao đổi chất, sinh trưởng, sinh sản…trở thành vật không sống.

So sánh vật sống và vật không sống:

Giống nhau: đều là đối tượng nghiên cứu của các ngành nghiên cứu khoa học tự nhiên, tồn tại dưới 1 dạng nhất định.

Khác nhau