Trong thể dục thể thao, có một số vận động viên sử dụng các loại chất kích thích trong thi đấu, gọi là doping, dẫn đến thành tích đạt được của họ không thật so với năng lực vốn có. Một trong các loại doping thường gặp nhất là testosterone tổng hợp.
Tỉ lệ giữa hai đồng vị \({}_6^{12}C(98,98\% )\)và \({}_6^{13}C(1,11\% )\)là không đổi đối với testosterone tự nhiên trong cơ thể. Trong khi testosterone tổng hợp (tức doping) có phần trăm số nguyên tử đồng vị \(_6^{13}C\)ít hơn testosterone tự nhiên. Đây là cơ sở của xét nghiệm CIR (Carbon Isotope Ratio – Tỉ lệ đồng vị carbon) – một xét nghiệm với mục đích xác định xem vận động viên có sử dụng doping hay không.
Giả sử, thực hiện phân tích CIR đối với một sân vận động thu được kết quả phần trăm số nguyên tử đồng vị \({}_6^{12}C\)là x và \({}_6^{13}C\)là y. Từ tỉ lệ đó, người ta tính được nguyên tử khối trung bình của carbon trong mẫu phân tích có giá trị là 12,0310.
Nguyên tử khối của carbon trong testosterone tự nhiên trong cơ thể là
Trả lời bởi giáo viên
\( \Rightarrow \mathop M\limits^\_ = \dfrac{{12.98,98 + 13.1,11}}{{100}} = 12,0219\)
Hướng dẫn giải:
Áp dung công thức tính nguyên tử khối
X có 2 đồng vị \({}_Z^{{A_1}}X\)chiếm x1 % tổng số nguyên tử và \({}_Z^{{A_2}}X\)chiếm x2 % tổng số nguyên tử
\( \Rightarrow \mathop M\limits^\_ = \dfrac{{{x_1}.{A_1} + {x_2}.{A_2}}}{{100}}\)
Trong đó: A1 và A2 là số khối của 2 đồng vị
x1 và x2 là phần trăm số nguyên tử của 2 đồng vị