Quá trình tổng hợp NH₃ từ H₂ và N₂ (với xúc tác Al₂O₃) có thể được biểu diễn bằng cân bằng hóa học sau:

N₂ + 3H₂ ⇄ 2NH₃ ; ΔH < 0

Người ta thử các cách sau:

(1) tăng áp suất của khí N₂ khi cho vào hệ.

(2) tăng áp suất chung của hệ.

(3) giảm nhiệt độ của hệ.

(4) không dùng chất xúc tác nữa.

(5) hóa lỏng NH₃ và đưa ra khỏi hệ.

Số cách làm có thể làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận là

Phản ứng có ΔH < 0 ⟹ Phản ứng thuận là phản ứng tỏa nhiệt

- Xét (1): tăng áp suất của khí N₂ khi cho vào hệ

⟹ Nồng độ của khí N₂ tăng.

⟹ Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm nồng độ của khí N₂.

⟹ Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.

- Xét (2): tăng áp suất chung của hệ

⟹ Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm áp suất của hệ

Ta thấy vế trái có 1 + 3 = 4 mol khí, vế trái có 2 mol khí.

⟹ Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.

- Xét (3): giảm nhiệt độ của hệ

⟹ Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm tăng nhiệt độ của hệ (tỏa nhiệt).

⟹ Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.

- Xét (4): chất xúc tác chỉ ảnh hưởng tới tốc độ phản ứng chứ không ảnh hưởng đến sự chuyển dịch cân bằng

- Xét (5): hóa lỏng NH₃ và đưa ra khỏi hệ

⟹ Nồng độ NH₃ trong hệ giảm.

⟹ Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm nồng độ của NH₃ tăng.

⟹ Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.

Vậy có 4 cách làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận là 1, 2, 3, 5.