Trao đổi chất qua màng sinh chất

Quá trình chuyển hóa vật chất bao gồm đồng hóa và dị hóA.

Đáp án A và B đều là điểm chung giữa khuếch tán đơn giản và khuếch tán tăng cường

Đáp án B sai. Đây là đặc điểm của sự vận chuyển chủ động qua màng.

Do lớp kép phospholipid có tính kị nước, không phân cực nên chỉ những phân tử không phân cực và các phân tử có kích thước nhỏ mới có thể đi qua.

Khuếch tán tăng cường có gì khác biệt với khuếch tán đơn giản là phụ thuộc vào số lượng kênh protein màng.

Sự khuếch tán và sự thẩm thấu đều là sự di chuyển theo chiều gradient nồng độ (nơi có nồng độ chất tan cao đến nơi có nồng độ chất tan thấp qua màng bán thấm).

Nồng độ chất tan trong một tế bào nhân tạo (có màng sinh chất như ở tế bào sống) gồm 0,06M saccharose và 0,04M glucose, nồng độ chất tan trong dung dịch 0,03M saccharose, 0,02M glucose và 0,01 fructose => Nồng độ chất tan bên trong cao hơn bên ngoài dung dịch => Môi trường nhược trương => Nước sẽ di chuyển tử bên ngoài vào trong tế bào => Tế bào phồng lên => Ý 1,3 sai; ý 2 đúng

Nồng độ glucose bên trong tế bào là 0.04M, bên ngoài tế bào 0,02M => Glucose sẽ di chuyển từ bên trong tế bào ra bên ngoài màng tế bào => Ý 4 đúng

Nồng độ fructose bên trong tế bào là 0, bên ngoài tế bào 0,01M => Fructose sẽ di chuyển từ bên ngoài tế bào vào bên trong màng tế bào => Ý 5 sai

Nồng độ saccharose bên trong tế bào là 0,06M , bên ngoài tế bào 0,03M => Saccharose di chuyển từ bên trong tế bào ra ngoài màng tế bào => Ý 6 đúng

Quá trình trao đổi chất qua màng sinh chất bao gồm: vận chuyển thụ động, vận chuyển chủ động và xuất, nhập bào

Vì vận chuyển thụ động là kiểu khuếch tán các chất từ nơi có nồng độ chất tan cao đến nơi có nồng độ chất tan thấp => xuôi chiều gradient nồng độ => vận chuyển thụ động không cần tiêu tốn năng lượng.

Khuếch tán nhờ kênh protein có tốc độ vận chuyển lớn hơn khuếch tán trực tiếp.

Tốc độ khuếch tán gia tăng đến một mức độ nào đó không thể tăng lên nữa cho dù vẫn có sự chênh lệch nồng độ vì khi đó tất cả các protein vận chuyển đều hoạt động hết công suất.

Đó là hiện tượng là bão hòa kênh.

Yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tốc độ vận chuyển các chất qua màng theo cơ chế thụ động là nồng độ chất tan

Carbon dioxide  khuếch tán từ máu qua màng phế nang vào trong phế nang

Oxygen khuếch tán từ bên trong phế nang qua màng phế nang vào máu

Các protein kênh tạo nên các đường ống hay các lỗ trên màng cho từng loại

chất đi qua

Khuếch tán qua các kênh protein có tính đặc thù cao vì mỗi kênh chỉ có thể vận chuyển những chất nhất định

Đặc điểm khác nhau giữa sự khuếch tán và sự thẩm thấu là:

+ Màng khuếch tán: sự khuếch tán có màng ngăn cách giữa hai bên là màng lipid kép, sự thẩm thấu có màng ngăn cách giữa hai bên là màng bán thấm

+ Sự thẩm thấu là chỉ sự di chuyển của các phân tử nước, sự khuếch tán là chỉ sự di chuyển của các phân tử như chất khí, phân tử kị nước (khuếch tán đơn giản),  phân tử ưu nước và ion (khuếch tán phức tạp).

Khi muối dưa, cà dung dịch bên ngoài tế bào chứa nhiều muối (chất tan) => Môi trường ưu trương => Nước sẽ di chuyển từ bên trong tế bào ra bên ngoài dung dịch => dưa, cà bị nhăn nheo.

Do nồng độ chất tan (muối) bên ngoài cao hơn bên trong tế bào => chất tan sẽ di chuyển từ ngoài vào trong tế bào => dưa, cà bị mặn.

Thông qua sự vận chuyển chủ động, tế bào lấy các chất cần thiết và điều hòa nồng độ các chất trong tế bào.

Ý A,C,D là ví dụ vận chuyển chủ động qua màng sinh chất.

Ý B sai, đây là ví dụ của sự vận chuyển thụ động qua màng sinh chất (qua lớp phospholipid).

Sự khác biệt giữa vận chuyển thụ động và vận chuyển chủ động:

+ Vận chuyển chủ động tiêu tốn năng lượng, vận chuyển thụ động thì không

+ Vận chuyển chủ động ngược chiều gradient nồng độ, vận chuyển thụ động theo chiều gradient nồng độ.

Một người khi nghỉ ngơi, các tế bào trong cơ thể phải sử dụng 40% năng lượng để vận chuyển chủ động