Tóm tắt vợ chồng A Phủ theo nhân vật thống lí Pá Tra

   Thống lí Pá Tra là chủ của một gia đình giàu có nhất lúc bấy giờ ở Hồng Ngài. Con trai hắn đem lòng thích thú với cô Mị nên hắn đã bắt cô gái đó về làm dâu để gạt nợ cho món nợ của cha nó năm xưa khi lấy vợ khôgn đủ tiền nên đã vay tôi. Về làm dâu nhà thống lí đương nhiên không phải ngồi không hưởng phúc rồi mà phải làm việc để trả nợ nữa chứ. Ấy thế mà cô gái đó đêm nào cũng khóc còn định ăn lá ngón tự tử nhưng có lẽ vì thương cha nên Mị đã không chết. Mị làm việc quần quật cả ngày đêm khổ hơn trâu ngựa và sống trong một căn phòng như một nhà tù. Mùa xuân đến, khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình thiết tha Mị nhớ lại mình còn trẻ, Mị muốn đi chơi nhưng A Sử bắt gặp và trói đứng. Lại phải kể đến A Phủ là một chàng trai nghèo mồ côi, khoẻ mạnh, lao động giỏi, lưu lạc đến Hồng Ngài. Vì đánh lại con trai thống lí nên bị bắt và trở thành đầy tớ. Một lần, do để hổ vồ mất một con bò nên A Phủ đã bị thống lí trói đứng ở góc nhà. Lúc đầu, nhìn cảnh tượng ấy, Mị rất thản nhiên nhưng chính giọt nước mắt của A Phủ đã làm sự đồng cảm trỗi dậy, nó cắt dây cởi trói cho A Phủ rồi theo A Phủ trốn khỏi Hồng Ngài.