tóm tắt chiến tranh pháp phổ (*lưu ý ko sao chép mạng, trả lời đầu tiên đc ctlhn ko nói nhiều)

Chiến tranh Pháp-Phổ hoặc Chiến tranh Pháp-Đức (tiếng Đức: Deutsch-Französischer Krieg , Người Pháp: Guerre franco-allemande ), thường được gọi ở Pháp là Chiến tranh 1870 (19 tháng 7 năm 1870 - 28 tháng 1 năm 1871) hoặc ở Đức là 70/71 , là một cuộc xung đột giữa Đế quốc Napoleon III thứ hai của Pháp và các quốc gia Đức thuộc Liên bang Bắc Đức bởi Vương quốc Phổ. Cuộc xung đột được gây ra bởi tham vọng của Phổ nhằm mở rộng sự thống nhất của Đức và nỗi sợ hãi của Pháp về sự thay đổi trong cán cân quyền lực của châu Âu sẽ xảy ra nếu quân Phổ thành công. Một số nhà sử học cho rằng thủ tướng người Phổ Otto von Bismarck đã cố tình kích động một cuộc tấn công của Pháp nhằm lôi kéo các quốc gia miền nam nước Đức độc lập là vụ án bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang bang Đức, trong khi những người khác tranh chấp rằng Bismarck không lên kế hoạch gì cả và chỉ khai thác hoàn cảnh khi chúng diễn ra. Tuy nhiên, không có gì tranh cãi về việc Bismarck phải nhận ra tiềm năng cho các liên minh mới của Đức, với tình hình nói chung.
Vào ngày 16 tháng 7 năm 1870, quốc hội Pháp đã bỏ phiếu tuyên bố chiến tranh với Vương quốc Phổ và sự thù địch bắt đầu ba ngày sau đó. Liên minh Đức đã huy động quân đội của mình nhanh hơn nhiều so với Pháp và nhanh chóng xâm chiếm vùng đông bắc nước Pháp. Các lực lượng Đức đã vượt trội về số lượng, được đào tạo và lãnh đạo tốt hơn và sử dụng hiệu quả hơn công nghệ hiện đại, đặc biệt là đường sắt và pháo binh.
Một loạt các chiến thắng của Phổ và Đức nhanh chóng ở miền đông nước Pháp, đỉnh cao là Cuộc bao vây Metz và Trận chiến Sedan, đã thấy Napoleon III bị bắt và quân đội của Đế chế thứ hai đã đánh bại quyết định. Một Chính phủ Quốc phòng tuyên bố Cộng hòa thứ ba tại Paris vào ngày 4 tháng 9 và tiếp tục cuộc chiến thêm năm tháng nữa; các lực lượng Đức đã chiến đấu và đánh bại quân đội mới của Pháp ở miền bắc nước Pháp. Sau cuộc bao vây Paris, thủ đô sụp đổ vào ngày 28 tháng 1 năm 1871, và sau đó một cuộc nổi dậy mang tính cách mạng được gọi là Công xã Paris nắm quyền lực ở thủ đô và giữ nó trong hai tháng, cho đến khi bị quân đội Pháp thường xuyên đàn áp vào cuối tháng 5 1871.
Các quốc gia Đức tuyên bố liên minh của họ là Đế quốc Đức dưới thời vua Phổ, I, cuối cùng thống nhất nước Đức là một quốc gia. Hiệp ước Frankfurt ngày 10 tháng 5 năm 1871 đã trao cho Đức phần lớn Alsace và một số phần của Lorraine, trở thành lãnh thổ của Hoàng gia Alsace-Lorraine ( Reichsland Elsaß-Lothringen ). Cuộc chinh phạt của Đức ở Pháp và thống nhất nước Đức đã làm đảo lộn cán cân quyền lực châu Âu đã tồn tại kể từ Đại hội Vienna năm 1815, và Otto von Bismarck duy trì quyền lực lớn trong các vấn đề quốc tế trong hai thập kỷ. Pháp quyết tâm giành lại Alsace-Lorraine và sợ một cuộc chiến tranh Pháp-Đức khác, cùng với sự e ngại của Anh về cán cân quyền lực, trở thành yếu tố trong nguyên nhân của Thế chiến thứ nhất.