Phân tích đoạn thơ sau: “ Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Gian nhà không mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi Áo anh rách vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lấy bàn tay” ( Đồng chí - Chính Hữu)

Bài Làm

Tình đồng chí - tình người cao đẹp

Bài thơ Đồng chí, Chính Hữu sáng tác vào đầu năm 1948. Được xếp vào hàng những bài thơ tiêu biểu nhất, thành công nhất của thơ ca Việt Nam những ngày đầu chống thực dân Pháp. Bài thơ đã khắc hoạ thành công hình ảnh chân thực giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ trong những năm hết sức khó khăn gian khổ của cuộc kháng chiến. Và điều đặc biệt là Đồng chí đã nói một cách rất giản dị mà sâu sắc về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết của những người lính vốn xuất thân từ nông dân. Một chủ đề hết sức mới mẻ của thi ca lúc bấy giờ.
Đoạn thơ sau đây là sự thể hiện cụ thể tình đồng chí - tình người cao đẹp ấy :

... Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Căn nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có nhiều mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
....
Có lẽ từ đồng chí xuất hiện phổ biến ở nước ta từ khi phong trào chống thực dân Pháp do giai cấp vô sản lãnh đạo.
Nghĩa của từ đồng chí, Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên, NXB KHXH - Trung tâm từ điển, H. 1994. tr.331), giải thích : Người cùng chí hướng chính trị, trong quan hệ với nhau. Nhưng ở bài Đồng chí, dường như mối quan hệ giữa "anh" và "tôi" không khô khan, không mang sắc thái lý trí như cách hiểu trên. Ở đây, tình người sâu nặng chính là hạt nhân của tình đồng chí.

... Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Căn nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

Câu thơ là lời tâm sự, tâm tình, "tôi" không nói về quê hương và hoàn cảnh riêng của "tôi" mà nói với "anh" về quê "anh" về gia đình "anh". Là đồng đội, là "đôi tri kỷ", "tôi" biết "anh" ra đi để lại sau lưng mình biết bao sự níu kéo : ruộng nương phải gửi bạn, nhà cửa mặc kệ gió lay, và biết bao người thân chờ mong thương nhớ. "Tôi" biết, xuất thân từ nông dân "anh" coi trọng như thế nào mảnh ruộng của mình, căn nhà của mình, vì đó là những tài sản lớn nhất mà cả đời đổ mồ hôi nước mắt mới có được và cao hơn người nông dân vốn rất trọng tình cảm ruột thịt, thân thương. Thế nhưng về nghĩa lớn của dân tộc "anh" và "tôi" đã trở thành đồng chí. Tuy là "đôi người xa lạ", "tự phương trời" đến với nhau, nhưng những người đồng đội này rất hiểu nhau, biết về nhau rất tường tận. Như vậy, trước khi trở thành đồng chí thực sự, họ đã có sự đồng cảm sâu sắc; trước khi hợp tác với nhau họ đã rất hiểu về nhau. Hiểu nhau là biểu hiện đầu tiên của tình người.

Và những người lính cách mạng càng hiểu nhau nhau hơn, gắn bó với nhau hơn bởi trong những tháng ngày bên nhau chiến đấu họ cùng nếm trải biết bao gian nan, vất vả. Cái vất vả đối với cuộc đời chiến trận thì không bao giờ hiếm.
Đó là chuyện ốm đau, bệnh tật :

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi

Đó là sự thiếu thốn về những trang phục tối thiểu :

Áo anh rách vai

Quần tôi có nhiều mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày

Người ta nói thơ Chính Hữu cô đọng hàm xúc. Đây là những ví dụ thật sinh động. Chỉ cần mấy câu ngắn nhưng hình ảnh anh bộ đội thời chống Pháp hiện lên tất cả. Dường như ai cũng phải trải qua những trận sốt rét khủng khiếp, thuốc thang thì thiếu thốn. Rồi các anh "vệ túm" quần áo vá, chân đất lội suối trèo non. Chỉ có điều sự thiếu thốn giảm đi rất nhiều, và con người có thể vượt qua tất cả bởi vì giữa những người đồng chí có cái ấm áp của tình người. Cái tình được bồi đắp từ cuộc sống đồng cam cộng khổ. "Áo anh", "quần tôi", phép đối được sử dụng không phải cho sự đối lập mà nhấn mạnh về cái hoà đồng muôn người như một trong hàng ngũ những người lính cách mạng. Chỉ có nơi nào gian khó chia chung như vậy, mới tìm thấy cái thực sự của tình người.

Có lẽ nói được cái cốt lõi, cái điều sâu thẳm nhất của tình đồng chí cách mạng - tình người cao đẹp là câu thơ :

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

Một nửa câu nói về chất keo sơn gắn bó con người : thương nhau, nửa kia là hành động cụ thể : tay nắm lấy bàn tay. Không lời nói hoa mỹ, không lý lẽ, giải trình, chỉ có tình thương yêu giữa những người đồng đội mới là sự liên kết chặt chẽ nhất cho tình đồng chí cách mạng.

Hình ảnh những bàn tay nắm lấy nhau chặt chẽ kia nói lên tất cả. Đó là sức mạnh vô địch mà kẻ thù phải khiếp sợ, đó là cái tình người thực tế nhất, đẹp đẽ nhất, đáng quí nhất của quân đội ta.

CHÚC BẠN HỌC TỐT

 Thời tiết lạnh giá, những người lính không ngại khó khăn, không chùn bước mà cứ tiếp tục nhìn về phía tương lai chiến thắng của đất nước, thời kì kháng chiến chống giặc. ''Quần tôi có vài mảnh vá'', ''miệng cười buốt giá'', ''chân không giày'', nỗi khổ và khó khăn của người lính tuy rất lạnh nhưng vẫn kiên trì chịu đựng, vẫn đứng chờ giặc với khẩu súng khoác trên vai. Trên chiến trường lạnh cóng này, bao nhiêu người đã ngã xuống, đã gồng mình như một tấm bia đỡ đạn. Họ đến với cuộc kháng chiến, với tinh thần yêu nước tuy giản dị nhưng thật cao cả : Họ nghe theo tiếng vẫy gọi, tiếng vang chiến thắng của nước nhà mà tự nguyện lên đường kháng chiến. Phía sau họ là bao cảnh ngộ, xa nhà, xa quê hương, phó mạc nhà cửa, ruộng vườn cho vợ con để sống cuộc đời người lính dũng cảm. Trải qua những ngày gian lao kháng chiến, hình tượng người lính đã nói lên phẩm chất anh hùng ở những con người phi thường mặc màu áo lính, vác súng trên vai để giữ vững nền hòa bình Tổ quốc.