Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không... 1. Cho biết tên bài thơ có những câu thơ trên? Giải thích ngắn gọn nhan đề bài thơ. 2. Nêu tên tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ ? Bài thơ được viết theo thể thơ gì ? 3. Phép tu từ nào được sử dụng trong đoạn thơ trên? Nêu tác dụng? 4. Ghi lại nội dung của đoạn thơ trên bằng một câu văn hoàn chỉnh ? 5. Trong bài thơ, tiếng chim tu hú xuất hiện mấy lần? Hãy chỉ ra ý nghĩa, giá trị liên tưởng mà âm thanh của tiếng tu hú gợi lên. 6. Viết đoạn văn Tổng - Phân - Hợp nêu cảm nhận của em về sáu câu thơ trên. Trong đoạn văn có sử dụng một câu nghi vấn (gạch chân và ghi chú thích). 7. Trong chương trình ngữ văn THCS, cũng có một bài thơ nói về tình yêu thiên nhiên và khát vọng tự do của nhà thơ khi ở trong tù. Bài thơ đó là gì? Của ai?

1. 

- Tên bài thơ: Khi con tu hú

- Nhan đề: Đây là là nhan đề mở, mang ý nghĩa khơi nguồn, àm tiền đề cho những hình ảnh thiên nhiên tười đẹp của mùa hè đến và cũng bắt đầu cho mạch cảm xúc bức bối tột độ và khao khát tự do cháy bỏng của tác giả.  Khi con tu hú kêu báo hiệu mùa hè đến , người tù cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng khao khát cuộc sống tự do cháy bỏng

2.

-Tên tác giả: Tố Hữu

- HCST: Tháng 4 -1939, trên bước đường hoạt động cách mạng, Tố Hữu bị địch bắt và giam cầm tại nhà lao tỉnh Thừa Thiên – Huế. Trong thời gian bị giam cầm, Tố Hữu đã viết nên bài thơ này (tháng 7 – 1939), khi đó ông mới 19 tuổi.  Đây được coi là tiếng lòng của chàng thanh niên 19 tuổi mang trong mình niềm say mê lí tưởng, tha thiết yêu đời.

3. 

Phép tu từ liệt kê:  Lúa chiêm đang chín  trái cây ngọt dần/Vườn râm dậy tiếng ve ngân/Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào/Trời xanh càng rộng càng cao/Đôi con diều sáo lộn nhào từng không

-Tác dụng: Làm nổi bật cảnh sắc mùa hè tươi thắm, lộng lẫy, khoáng đạt và tràn đầy nhựa sống

4. Nội dung: Sáu câu thơ đã vẽ ra bức tranh thiên nhiên mùa hè thật yên bình, tươi đẹp

5. 

Trong bài, tiếng chim tu hú xuất hiện 2lần: ở đầu bài và cuối bài

*Tiếng chim tu hú trong bài thơ mang đến nhiều ý nghĩa:

- Trước hết, tiếng tu hú là một tín hiệu, báo hiệu mùa hè đến. Tiếng chim mang ý nghĩa khơi nguồn, làm tiền đề cho những hình ảnh thiên nhiên tười đẹp của mùa hè đến. Nó gợi ra trong tâm hồn nhà thơ những cảnh sắc rực rỡ, lung linh của mùa hè ngoài kia, hình ảnh cuộc sống đầy hương sắc, từ đó gợi ra cái khát khao về cuộc sống tự do

- Đồng thời tiếng chim cũng bắt đầu cho mạch cảm xúc bức bối tột độ và khao khát tự do cháy bỏng của tác giả. Người tù cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng khao khát cuộc sống tự do cháy bỏng. Tiếng chim tu hú ở câu thơ kết bài là tiếng kêu có phần như thiêu đốt giục giã, tiếng gọi của tự do, khát vọng da diết thôi thúc lòng người. 

6.

Sáu câu thơ đã vẽ ra bức tranh mùa hè thật yên bình, tươi đẹp. Tiếng chim tu hú gọi bầy gợi cho nhà thơ nghĩ đến khung trời lồng lộng ở bên ngoài và càng cảm thấy ngột ngạt trong xà lim chật chội, càng khao khát cháy bỏng cuộc sống tự do. Tiếng chim là yếu tố gợi mở để mạch cảm xúc trào dâng mãnh liệt. Phải chăng tiếng gọi ấy như đánh thức trong tâm hồn người thanh niên niềm khao khát tha thiết đang sum họp với đồng đội, bạn bè cũng như nỗi cô đơn của nhà thơ giữa bốn bức tường lạnh lẽo khi ông đang muốn đem tất cả nhiệt huyết cả thanh xuân mà cống hiến cho Cách mạng ?.Tố Hữu  bất chợt thấy mọi âm thanh của sự sống ngày hè đang ngay gần bên khung cửa. Ông thấy được tiếng ve đang ngân nga trong những vườn cây, thấy tiếng sáo diều đang vi vu trên bầu trời cao xanh ngoài khung cửa sổ nhà lao.Và không chỉ vậy, tiếng chim tu hú kia còn đánh thức hết thảy mọi giác quan của Tố Hữu. Ông như đang nhìn thấy những màu sắc thật tươi tắn, rực rỡ của ngày hè. Nào là những cánh đồng lúa chín vàng óng đang đến ngày thu hoạch, những hạt bắp vàng đang óng ánh giữa sân "nắng đào" hồng tươi, nào là bầu trời xanh thẳm, biêng biếc xanh… Phải gắn bó, yêu mến quê hương sâu đậm đến độ nào thì nhà thơ mới hình dung ra một bức tranh mùa hè xứ Huế sống động đến như vậy. Đó là những mùa hè mà chàng thanh niên mười tám còn được sống tự do giữa gia đình, bè bạn, đồng bào, đồng chí thân thương