1. Trường hợp 1: Muối cacbonat + dd HCl → Muối clorua + CO2 + H2O
Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 + H2O
MgCO3 + 2HCl → MgCl2 + CO2 + H2O
Tổng quát: R2(CO3)n + 2HCl → 2RCln + nCO2 + nH2O
Nhận xét:
+ 1 mol muối R2(CO3)n (có khối lượng = 2R + 60n) chuyển thành 2 mol RCln (có khối lượng = 2R + 71n)
=> khối lượng tăng = 71n – 60n = 11n gam
=> Khi chuyển 1 mol gốc CO3 thành 2 mol gốc Cl và tạo ra 1 mol CO2 thì khối lượng tăng 11 gam
Từ đó ta có công thức tính nhanh: ${{n}_{C{{O}_{2}}}}=n.{{n}_{{{R}_{2}}{{(C{{O}_{3}})}_{n}}}}=2.{{n}_{RC{{l}_{n}}}}=\frac{{{m}_{RC{{l}_{n}}}}-{{m}_{{{R}_{2}}{{(C{{O}_{3}})}_{n}}}}}{11}$
2. Trường hợp 2: Muối cacbonat + H2SO4(loãng) → Muối sunfat + CO2 + H2O
VD: Na2CO3 + H2SO4 → Na2SO4 + CO2 + H2O
MgCO3 + H2SO4 → MgSO4 + CO2 + H2O
Tổng quát: R2(CO3)n + nH2SO4 → R2(SO4)n + nCO2 + nH2O
Nhận xét:
+ 1 mol muối R2(CO3)n (có khối lượng = 2R + 60n) chuyển thành 1 mol R2(SO4)n (có khối lượng = 2R + 96n)
=> khối lượng tăng = 96n – 60n = 36n
=> khi chuyển 1 mol gốc CO3 thành 1 mol gốc SO4, khối lượng tăng = 96 – 60 = 36 gam
Từ đó ta có công thức tính nhanh: ${{n}_{{{R}_{2}}{{(C{{O}_{3}})}_{n}}}}={{n}_{{{R}_{2}}{{(S{{O}_{4}})}_{n}}}}=\frac{{{m}_{{{R}_{2}}{{(S{{O}_{4}})}_{n}}}}-{{m}_{{{R}_{2}}{{(C{{O}_{3}})}_{2}}}}}{36n}$
và ${{n}_{C{{O}_{2}}}}={{n}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}=\frac{{{m}_{{{R}_{2}}{{(S{{O}_{4}})}_{n}}}}-{{m}_{{{R}_{2}}{{(C{{O}_{3}})}_{2}}}}}{36}$
