Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả sự di truyền hai căn bệnh ở người.
Biết rằng hai cặp gen quy định hai tính trạng nói trên không cùng nằm trong một nhóm gen liên kết; bệnh hói đầu ở người do alen trội H nằm trên NST thường quy định, alen h quy định không bị hói đầu, kiểu gen dị hợp Hh biểu hiện hói đầu ở nam nhưng không hói đầu ở nữ. Quần thể này có tỉ lệ giới tính là 1:1 và đang ở trạng thái cân bằng có tỉ lệ người bị hói đầu là 50%. Theo lí thuyết, xác suất để cặp vợ chồng số 10 và 11 sinh một đứacon gái bị hói đầu và bị bệnh Q là
Trả lời bởi giáo viên
- Bệnh hói đầu:
+ Ở nam: HH + Hh: hói; hh: không hói.
+ Ở nữ: HH: hói; Hh + hh: không hói.
+ p2HH + 2pqHh + q2hh = 1.
\(\left\{ {\begin{array}{*{20}{l}}{{p^2} + pq = 0,5}\\{p + q = 1}\end{array}} \right.\) → p = 0,5; q = 0,5.
+ CBDT: 0,25HH + 0,5Hh + 0,25hh = 1.
- Bố (1) và mẹ (2) không mắc bệnh Q sinh con gái (5) mắc bệnh Q → bệnh Q do gen lặn nằm trên NST thường quy định.
A- không bị bệnh Q, a- bị bệnh Q
Xét cặp vợ chồng 10 – 11:
\(\left( {\dfrac{2}{5}AA:\dfrac{3}{5}Aa} \right)\left( {\dfrac{1}{3}HH:\dfrac{2}{3}Hh} \right) \times \left( {\dfrac{1}{3}AA:\dfrac{2}{3}Aa} \right)\left( {\dfrac{3}{5}Hh:\dfrac{2}{5}hh} \right)\)
Giao tử: \(\left( {\dfrac{7}{{10}}A:\dfrac{3}{{10}}a} \right)\left( {\dfrac{2}{3}H:\dfrac{1}{3}h} \right) \times \left( {\dfrac{2}{3}A:\dfrac{1}{3}a} \right)\left( {\dfrac{3}{{10}}H:\dfrac{7}{{10}}h} \right)\)
Con gái bị hói đầu và bị bệnh Q là: \(\dfrac{1}{2} \times \dfrac{3}{{10}}a \times \dfrac{1}{3}a \times \dfrac{2}{3}H \times \dfrac{3}{{10}}H = \dfrac{1}{{100}} = 1\% \)
Hướng dẫn giải:
Bước 1: Tính tần số alen H, h, viết cấu trúc di truyền
Bước 2: Tìm kiểu gen của những người trong phả hệ, qua đó xác định kiểu gen của cặp 10 – 11
Bước 3: Tính tỉ lệ đề bài yêu cầu.