Mục đích của tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc là:

Nguyễn Đình Chiểu

Chu Mạnh Trinh

Trần Tú Xương

Nguyễn Khuyến

Cuối năm 1859

Cuối năm 1860

Cuối năm 1861

Cuối năm 1862

Truyện

Văn tế

Hát nói

Cáo

Lung khởi, thích thực, ai vãn, kết

Đề, lung khởi, ai vãn, kết

Đề, thích thực, ai vãn, kết

Lung khởi, thích thực, luận, kết

Tác giả khắc hoạ thành công hình tượng bất tử và vẻ đẹp bi tráng của những nghĩa sĩ Cần Giuộc thành bức tượng đài nghệ thuật có một không hai trong lịch sử văn học Việt Nam thời Trung đại.

Là tiếng khóc cao cả, thiêng liêng của Nguyễn Đình Chiểu: khóc thương những nghĩa sĩ hi sinh khi sự nghiệp dang dở, khóc thương cho một thời kì lịch sử đau thương nhưng hào hùng của dân tộc.

Là tiếng khóc bi luỵ của nguyễn Đình Chiểu và nhân dân Nam Kì trước cái chết của những nghĩa sĩ cần Giuộc.

Đây là một thành tựu rực rỡ về mặt ngôn ngữ, nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật, sự kết hợp nhuần nhuyễn tính hiện thực và giọng điệu trữ tình bi tráng, tạo nên giá trị sử thi của bài văn tế này.

Sử dụng lối văn biền ngẫu, uyển chuyển, giàu hình ảnh

Ngôn ngữ chân thực, giàu cảm xúc

Thủ pháp liệt kê, đối lập

Ngôn ngữ dân dã, thuần Việt