Trong đoạn trích “Vợ chồng A Phủ” (Tô Hoài), khi thống lí Pá Tra đến bảo bố Mị cho Mị về làm dâu xóa nợ, Mị đã nói với bố: “- Con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con phải làm nương ngô để giả nợ thay cho bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu”. Sau khi cắt dây cởi trói cho A Phủ, Mị nói: “ – A Phủ cho tôi đi. A Phủ chưa kịp nói, Mị lại nói: – Ở đây thì chết mất”. (Tô Hoài, Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2017, tr.5 và tr.14) Phân tích các lời thoại trên của Mị, từ đó làm bật lên phẩm chất, tâm hồn của Mị

MB : Đã từ lâu, số phận con người luôn là đề tài lớn được các nhà văn chú ý và quan tâm. Tô Hoài cũng không ngoại lệ. Thương cho số kiếp của những người lao động miền Tây bắc phải sông dưới chế độ kìm hãm của cường quyền và thần quyền, Tô Hoài đã viết truyện " Vợ chồng A Phủ". Tác phẩm là bức tranh chân thực về cuộc sống khốn khó, tủi cực của người lao động miền núi, đồng thời là tiếng lòng thương cảm của nhà văn với những cay đắng mà người dân phải gánh chịu. Đặc biệt trong tác phẩm, người đọc đặc biệt ấn tượng với sức sống tiềm tàng và khát vọng tự do chưa bao giờ bị dập tắt ở nhân vật Mị. Điều này được thể hiện rõ qua ước muốn của Mị khi nói chuyện với cha và hành động Mị chạy theo A Phủ  và trốn khỏi Hồng Ngài. 

* Lời thoại Mị nói với bố: “Con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con phải làm nương ngô để giả nợ thay cho bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu”.

– Mị thương bố, muốn trả nợ thay cho bố nhưng không phải bằng việc bán mình cho nhà giàu mà là làm lụng để trả nợ.

– Có những niềm âu lo chất chứa trong lời nói của Mị về thân phận dâu gạt nợ.

– Cô muốn tự quyết định tương lai, hạnh phúc của đời mình chứ không phải để cho ai khác định đoạt.

* Lời thoại Mị nói với A Phủ:

– “ – A Phủ cho tôi đi”.

+ Mị không muốn bị đọa đày trong sống kiếp trâu ngựa.

+ Mi muốn thoát khỏi nơi địa ngục trần gian nhà thống lí.

– “Ở đây thì chết mất”.

+ Mị hoảng hốt sợ mình ở lại sẽ là người chết thay cho A Phủ.

+ Mị sợ chết, Mị phải trốn đi và nghĩa là cô muốn được sống.

– Mị rất hiếu thảo và siêng năng, chăm chỉ.

– Mị muốn sống một cuộc đời tuy vất vả nhưng là một cuộc sống an vui, hạnh phúc.

– Mị khao khát sống một cuộc đời tự do, được sống như mình mong muốn.

– Trong Mị tiềm tàng một sức sống mạnh mẽ.