Cho mình xin 1 vài vd về các phương châm hội thoại đi ạ ( mình ko dùng thành ngữ,ca dao,..) nhoa~
2 câu trả lời
Các phương châm hội thoại và ví dụ:
+ Phương châm về lượng ( nói không htuwaf không thiếu đáp ứng đủ thông tin cho cuộc hội thoại )
Vd : Nam :" Na mấy tuổi rồi"
Na:" Sinh nhật hôm bữa của em vui lắm, cả gia đình em đi ăn và đi chơi ở siêu thị,.........."
=> Vi phạm phương châm về lượng ( trả lời vòng vo không đúng trọng tâm"
+ Phương châm về chất ( sự thật)
Vd : Com chim biết bơi
=> Vi phạm phương châm về chất ( không phải sự thật )
+ phương châm quan hệ ( nói và trọng tâm, không lạc đề )
Vd: Mẹ Hoa :" Hôm nay con làm bài được mấy điểm?"
Hoa: " Hôm nay trường con vui lắm mẹ, trên đường đi con gặp "
=> Vi phạm phương châm quan hệ ( nói sang chủ đề khác)
+ Phương châm lịch sự ( phải giữ lịch sự, tế nhị trong lời ăn tiếng nói)
Vd: Mẹ: " con về đi, đi chơi thế đủ rồi"
Con : " Bà là ai tôi không về"
=> Vi phạm phương châm lịch sự ( Ngoi xưng hô chưa phù hợp)
+ Phương châm cách thức ( không nói lan man , ấp úng )
Vd : Cảnh sát : " Chị hãy cho chúng tôi biết hôm qua chị làm gì?"
Hòa :" Tôi đi làm... không tôi ở nhà mới đúng..... không thật ra tôi đi chợ"
=> Vi phạm phương châm cách thức ( nói ko rành mạch )
@@@học tốt nhé !
Có `5` phương châm hội thoại (PCHT) chính gồm:
`1.` Phương chân về lượng:
Khái niệm: Khi giao tiếp, cần nói cho có nội dung; nội dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp , không thiếu, không thừa.
VD: HỎI THĂM SƯ
Một anh học trò gặp một nhà sư dọc đường, anh thân mật hỏi thăm:
– A Di Đà Phật! Sư ông vẫn khỏe chứ? Được mấy cháu rồi?
Sư đáp:
– Đã tu hành thì làm gì có vợ mà hỏi chuyện mấy con. – Thế sư ông già đi có chết không?
– Ai già lại chẳng chết!
– Thế sau này lấy đâu ra sư con?
`⇒` Những câu nói: "Được mấy cháu rồi? ; Thế sư ông già đi có chết không? ; Thế sau này lấy đâu ra sư con?" là lượng thông tin dư thừa, không cần thiết.
`2.` Phương châm về chất:
Khái niệm: Khi giao tiếp đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác thực.
VD: TRỨNG VỊT MUỐI
Hai anh em nhà nọ vào quán ăn cơm. Nhà quán dọn cơm trứng vịt muối cho ăn. Người em hỏi anh:
– Cùng là trứng vịt sao quả này lại mặn nhỉ?
– Chú hỏi thế người ta cười cho đấy. – Người anh bảo. – Quả trứng vịt muối mà cũng không biết.
– Thế trứng vịt muối ở đâu ra?
Người anh ra vẻ thông thạo, bảo:
– Chú mày kém thật! Có thế mà cũng không biết. Con vịt muối thì nó đẻ ra trứng vịt muối chứ sao.
`⇒` Câu trả lời của người anh: "Con vịt muối thì nó đẻ ra trứng vịt muối chứ sao." là hoàn toàn không có bằng chứng xác thực.
`3.` Phương châm quan hệ:
Khái niệm: Khi giao tiếp, cần nói đúng về đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề.
VD: AI TÌM RA CHÂU MĨ?
Trong giờ học Địa lí, thầy giáo gọi Hà lên bảng chỉ bản đổ:
– Em hãy chỉ đâu là châu Mĩ.
– Thưa thầy đây ạ! – Hà chỉ trên bản đồ.
– Tốt lắm! Thế bây giờ trò Bi hãy nói cho thầy biết ai đã có công tìm ra châu Mĩ?
– Thưa thầy, bạn Hà ạ!
`⇒` Yêu cầu mà thầy muốn Bi trả lời là: Ông Cô-lôm-bô. Bi nói: "Bạn Hà" là không đúng vào đề tài giao tiếp.
`4.` Phương chân cách thức:
Khái niệm: Khi giao tiếp cần chú ý nói mạch lạc, ngắn gọn, tránh cách nói mơ hồ.
VD:
Thấy lão nằn nì mãi, tôi đành nhận vậy. Lúc lão ra về, tôi còn hỏi:
– Có đồng nào, cụ nhặt nhạnh đưa cho tôi cả thì cụ lấy gì mà ăn?
Lão cười nhạt bảo:
– Được ạ! Tôi đã liệu đâu vào đấy ... Thế nào rồi cũng xong.
`⇒` Câu nói của lão Hạc: "Thế nào rồi cũng xong" còn mơ hồ.
`5.` Phương châm lịch sự:
Khái niệm: Khi giao tiếp cần tế nhị và thể hiện sự tôn trọng người khác.
VD:
Trong ngày lễ cưới của hai vợ chồng có mời những người bạn đến dự. Một trong những người đến dự bên nhà trai nói rằng: "cô dâu thật xấu".
`⇒` Các biện pháp liên quan trực tiếp đến phương chân lịch sự trong hội thoại là: " Nói giảm, Nói tránh". `⇒` Khi nói một người có ngoại hình xấu, ta nên nói: " cô ấy không đẹp lắm".
* Việc không tuân thủ các PCHT có thể bắt nguồn từ các nguyên nhâu sau:
`+` Người nói vô ý, vụng về, thiếu văn hóa giao tiếp.
`+` Người nói phải ưu tiên cho một PCHT hoặc một yêu cầu khác quan trọng hơn.
`+` Người nói muốn gây sự chú ý, để người nghe hiểu câu nói theo một hàm ý nào đó.